Đầu tháng 1, YouTuber MatPat, chủ kênh "The Game Theorists" có 19,2 triệu người đăng ký, tuyên bố sẽ rời khỏi kênh và các liên kết của nó trong năm nay vì những lý do cá nhân.
Khi thông báo rời khỏi YouTube, MatPat (tên thật Matthew Robert Patrick, người Mỹ) cũng đưa đưa ra dự đoán: 2024 sẽ là năm chúng ta chứng kiến cuộc di cư hàng loạt khỏi nền tảng này.
"Tôi nghĩ năm nay sẽ có nhiều video chia tay như thế này hơn. 'Con đập' sẽ vỡ theo nhiều cách", Patrick nói trong clip chia tay của mình.
Những tay chơi lớn rời đi
Việc một YouTuber quyết định nghỉ hưu không phải mới mẻ. Vài năm gần đây, dân mạng đã chứng kiến sự ra đi của nhiều nhà sáng tạo nội dung đình đám như Jenna Marbles, Tyler Oakley và Tanya Burr - một số là vì bị chỉ trích, một số do lượt xem giảm sút.
Những người khác, như Zoe Sugg, Lilly Singh và Corpse Husband đã giảm quy mô nội dung trên kênh, tập trung nhiều hơn vào các hoạt động khác của họ như hài kịch, kinh doanh hoặc âm nhạc.
Nhưng "đợt sóng" rời đi này có vẻ khác và có thể là điểm bùng phát cho một kỷ nguyên hoàn toàn mới của YouTube - một kỷ nguyên nơi MrBeast thống trị và những người sáng tạo nhỏ hơn đấu đá để giành giật lượt xem trước các nội dung do AI sáng tạo.
 |
| MatPat nói lời chia tay với người hâm mộ, quyết định rời The Game Theorists và các liên kết có liên quan. Ảnh: The Game Theorists. |
Trong video nói lời tạm biệt, Matthew Patrick đã nhìn lại các thế hệ ngôi sao YouTube khác nhau và cách họ trở thành những người nổi tiếng theo cách truyền thống.
Trở lại những năm 2010, "YouTuber" là một chức danh nghề nghiệp mới lạ và những người sáng tạo đã xây dựng mối liên hệ chặt chẽ với người hâm mộ của họ như những người nổi tiếng dễ gần, dễ tương tác.
Patrick cho biết nhiều YouTuber đời đầu đã bắt đầu từ bỏ dần, với lý do tuổi tác, sự kiệt sức cũng như những áp lực và khó khăn ngày càng tăng mà họ đối diện do các thuật toán và chính sách luôn thay đổi của nền tảng.
Đối với Patrick, anh đã cân nhắc thực tế rằng The Game Theorists hiện là một phần của một cỗ máy lớn hơn nhiều. Vào tháng 12/2022, Patrick cùng vợ và đối tác kinh doanh Stephanie đã bán công ty Theory Media của họ cho công ty khởi nghiệp Lunar X.
Điều này giúp họ có cơ hội lùi lại khỏi ánh đèn sân khấu và đảm nhận nhiều vị trí hoạt động hơn ở hậu trường. The Game Theorists, với 19 triệu người đăng ký luôn háo hức theo dõi các lý thuyết và câu chuyện đằng sau những trò chơi lớn nhất, sẽ tiếp tục tồn tại nhưng sẽ do các thành viên khác trong nhóm dẫn dắt.
Patrick không phải người duy nhất đưa ra quyết định thu hẹp quy mô sự nghiệp YouTuber của mình.
Tom Scott đã kết thúc loạt video YouTube "Things You Might Not Know" (Những điều bạn có thể chưa biết) nổi tiếng của mình vào ngày đầu năm mới. Tom, người sở hữu kênh 6,4 lượt đăng ký, đã đăng các video hàng tuần về cách thế giới vận hành trên kênh của mình trong suốt một thập kỷ.
 |
| Tom Scott là một trong những YouTuber rời nền tảng vào đầu năm 2024. Ảnh: Tom Scott. |
Trong video cuối cùng của mình, anh nói rằng trở thành YouTuber vẫn là công việc mơ ước, nhưng "đó là một công việc ngày càng lớn hơn, phức tạp hơn và tôi rất mệt mỏi".
Trò chuyện với Guardian, Tom cho biết anh ấy đã thấy nhiều đồng nghiệp của mình giảm thời gian cống hiến cho YouTube.
"Mọi người mà tôi biết đều nhận thấy lượt xem của họ đang giảm dần và do đó doanh thu quảng cáo của họ cũng giảm", anh nói, cho biết thêm rằng "sẽ là một vài năm khó khăn" trên nền tảng này.
Thời kỳ MrBeast thống trị
Chưa thể nắm bắt một cách toàn diện về nội dung do AI tạo ra đã phát triển nhanh như thế nào trên YouTube, nhưng một cuộc điều tra gần đây của Wired đã phát hiện ra một số kênh có nội dung như vậy dường như đang nhắm mục tiêu đến trẻ em.
Vào tháng 9 năm ngoái, BBC cũng phát hiện các kênh YouTube dành cho trẻ em được dán nhãn "nội dung giáo dục" nhưng lại chứa thông tin khoa học sai lệch.
Vấn đề lan rộng đến mức YouTube phải đưa ra chính sách mới để giải quyết vấn đề. Vào tháng 10/2023, nền tảng này cho biết sẽ yêu cầu người sáng tạo tiết lộ liệu họ có sử dụng công nghệ AI trong video của mình hay không.
Trong khi đó, MrBeast - người được mệnh danh "YouTuber giàu nhất thế giới" - tiếp tục thống trị nền tảng, tăng từ 91 triệu lên 244 triệu người đăng ký trong hai năm qua. Các video của anh cho đến nay đã thu hút được hơn 5 tỷ lượt xem.
 |
| MrBeast đang thống trị nền tảng YouTube với 244 triệu người đăng ký kênh. Ảnh: MrBeast. |
Các chuyên gia tin rằng nếu xu hướng này tiếp tục, nó có thể mở ra một tương lai nơi những người chia sẻ và người dùng chân thực sẽ ít đi.
Thứ cuối cùng còn lại có thể sẽ là hỗn hợp các video cao cấp mà chỉ MrBeas mới có thể tiếp cận và những thứ "rác rưởi" do AI tổng hợp và thiết kế để chiều thói quen tiêu thụ của người xem.
Zoe Glatt, học giả truyền thông về nữ quyền, nói với Business Insider rằng cô cho rằng số lượng YouTuber đời đầu nổi tiếng rời đi có liên quan đến những vấn đề tồn tại đối với nhà sáng tạo nội dung ngày càng trầm trọng hơn trong những năm gần đây.
"Việc sáng tạo nội dung rất bấp bênh, thiếu chắc chắn và đầy rẫy nguy cơ kiệt sức gây ra bởi xây dựng sự nghiệp trên một nền tảng luôn thay đổi, hệ thống thuật toán thiếu rõ ràng và cơ chế kiếm tiền không đáng tin cậy", Glatt nói.
Mặc dù được coi là một trong những nền tảng truyền thông xã hội hàng đầu về việc trả phí cho người sáng tạo, YouTube cũng phải vật lộn để chống lại các nội dung bạo lực và thuyết âm mưu.
Glatt cho biết một số nhà sáng tạo hàng đầu đã cố gắng vượt qua tất cả thay đổi để tăng cường sự hiện diện của họ trong hơn 10 năm. Đó là lý do tại sao một số vụ rời đi gần đây lại gây sốc đến vậy.
"Nhưng khi chúng ta nhìn vào quỹ đạo dài hơn, có thể thấy rõ rằng sự thay đổi này đã diễn ra từ lâu", cô nói.
Kỷ nguyên mới của YouTube
Glatt cho biết kể từ khi TikTok bùng nổ về mức độ phổ biến vào khoảng năm 2018, các nền tảng khác cũng "chạy đua" trong cuộc chơi nội dung ngắn. Đã có nhiều lời phàn nàn từ những người sáng tạo về việc YouTube ưu tiên các video ngắn.
Khi YouTube ưu tiên một chỉ số hoặc loại nội dung này hơn loại khác, nó đã tạo ra những gợn sóng trên hệ sinh thái, làm đảo lộn quỹ đạo của những nhà sáng tạo nội dung thành công trước đây.
Kết quả là ngay cả những người sáng tạo lâu năm với lượng người theo dõi lớn cũng không cảm thấy công việc của mình mang lại kết quả, họ phải chuyển hướng hoặc thậm chí từ bỏ hoàn toàn.
Bên cạnh đó, có rất nhiều thứ đã thay đổi trong một thập kỷ. Nhiều người sáng tạo nổi tiếng cùng thời với Patrick đang ở giai đoạn khác của cuộc đời.
Ở tuổi 37, Patrick đã có con trai Ollie (5 tuổi). Muốn dành nhiều thời gian hơn cho con nhỏ là một trong những lý do anh quyết định ít cống hiến cho Internet. Patrick đã thực hiện tốt kế hoạch đó và nói rằng sẽ chơi trò chơi điện tử với Ollie vào ngày đầu tiên nghỉ hưu khỏi YouTube.
 |
| Nhiều người dự báo về kỷ nguyên mới của YouTube. Ảnh: Business Insider. |
Glatt nói rằng: "Nhiều người trong số YouTuber đời đầu hiện ở độ tuổi 30 hoặc 40, có con cái và đang phải trả nợ, và đơn giản là họ không đủ khả năng để đánh cược vào một nghề nghiệp khó lường như vậy".
Hannah Witton, người làm video từ năm 2013, cũng đã có một bước chuyển mình lớn vào cuối năm 2023, sau một số thay đổi lớn trong cuộc sống, bao gồm cả việc sinh con. Cô quyết định đã đến lúc ngừng hoạt động kênh giáo dục giới tính, nơi cô có hơn 700.000 người theo dõi.
"Tôi biết cần phải thay đổi điều gì đó. Tôi có thể cảm thấy mình sắp kiệt sức, không còn động lực và mọi thứ trở nên không bền vững về mặt tài chính", cô nói với Business Insider về quyết định tạm biệt kênh chính để tập trung hơn cho nuôi dạy con.
YouTube cũ có thể chưa chết. Người dùng YouTube đã bỏ đi và quay lại nhiều lần, rốt cuộc vẫn có những cộng đồng tiếp tục phát triển, chẳng hạn như game, podcast và bình luận.
Nhưng nó chắc chắn trông khác so với cách đây một thập kỷ. Những người có ảnh hưởng mới nổi có thể khó đạt được thành công như những ngôi sao đời đầu.
Tuy nhiên, đó không phải là mối quan tâm của những người sẵn sàng kết thúc một chương cuộc đời và tập trung sự nghiệp của họ theo một hướng khác.
AI có cướp đi công việc của chúng ta?
Trong cuốn AI chuyện chưa kể, tác giả Tomoe Ishizumi cho rằng đây chỉ là công cụ tối ưu không hơn không kém. Có một điều chắc chắn rằng AI có thể thay thế phần lớn công việc mà con người đang làm hiện nay. Tuy nhiên, chúng ta không nên nghĩ máy móc sẽ cướp đi công việc của con người mà hãy nghĩ rằng máy móc sẽ làm những công việc vất vả để con người có thời gian sáng tạo hơn.
