Cựu chủ tịch Vimedimex dìm giá và thâu tóm hơn 16.000 m2 đất

Ngày 17/4, TAND TP Hà Nội mở lại phiên tòa xét xử bị cáo Nguyễn Thị Loan (SN 1970, cựu Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Tập đoàn dược phẩm Vimedimex, Tập đoàn dược phẩm Vimedimex) câu kết, thông đồng với 10 bị cáo nguyên là cán bộ, nhân viên Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng (QLDA ĐTTXD) huyện Đông Anh, Chi cục đất đai - Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) Hà Nội, công ty thẩm định giá để dìm giá đất, tổ chức “quân xanh, quân đỏ” để đấu giá và thâu tóm đất ở giá rẻ tại huyện Đông Anh, gây thiệt hại cho Ngân sách nhà nước số tiền hơn 135,5 tỷ đồng.

Đại diện VKSND TP Hà Nội thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên tòa công bố cáo bản cáo trạng truy tố 11 bị cáo. Ảnh: H.Nguyên.

Theo cáo trạng truy tố, sau khi được UBND huyện Đông Anh phê duyệt kế hoạch, giao nhiệm vụ tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất (QSDĐ) lô đất hơn 16.000 m2, thuộc dự án Xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đấu giá QSDĐ phía Đông Nam thôn Cổ Dương, xã Tiên Dương, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng (Ban QLDA ĐTXD) huyện Đông Anh đã phân công nhiệm vụ, cụ thể: ông Phạm Minh Toàn - Giám đốc Ban chỉ đạo, điều hành chung; ông Nguyễn Hữu Dũng - Phó Giám đốc Ban chỉ đạo điều hành trực tiếp từ ngày 15/6/2020 đến 30/9/2020; ông Chử Việt Anh - Phó Giám đốc Ban chỉ đạo điều hành trực tiếp từ ngày 1/10/2020;

Trần Công Tuyên - Trưởng phòng kế hoạch tổng hợp quản lý điều hành theo chức năng nhiệm vụ; Vương Thị Thu Thủy - viên chức Phòng kế hoạch tổng hợp trực tiếp triển khai công tác đấu giá lô đất nêu trên. Thủy là người soạn thảo các văn bản, sau đó trình Trần Công Tuyên sửa, ký nháy và trình Ban Giám đốc Ban QLDA ĐTXD huyện ký.

Mặc dù, biết rõ việc xác định giá khởi điểm để đấu giá đối lô đất trên không thuộc thẩm quyền của Ban QLDA ĐTXD huyện Đông Anh, mà thuộc thẩm quyền của Sở TN-MT, UBND TP Hà Nội, nhưng Trần Công Tuyên vẫn trao đổi với ông Chử Việt Anh về việc nhờ đơn vị thẩm định giá, xác định giá khởi điểm làm cơ sở để tổ chức đấu giá lô đất trên. Ông Chử Việt Anh nói với Tuyên có biết Công ty cổ phần tư vấn thẩm định giá và đầu tư Hà Nội (Công ty VVAI) do Nguyễn Thị Diệu Linh - bạn học của Chử Việt Anh - làm tổng giám đốc. Do vậy, Tuyên đã nhờ ông Chử Việt Anh liên hệ với Công ty VVAI để nhờ thẩm định giá.

Bị cáo Nguyễn Thị Loan trước bục khai báo. Ảnh: H.Nguyên.

Khoảng tháng 6/2020, theo yêu cầu của ông Chử Việt Anh, Linh cùng các nhân viên Công ty VVAI, gồm: Nguyễn Đức Phương, Nguyễn Ngọc Thắng là thẩm định viên đến UBND huyện Đông Anh gặp ông Chử Việt Anh, Trần Công Tuyên và Vương Thị Thu Thủy để tiếp nhận tài liệu và khảo sát thực địa khu đất đấu giá.

Theo sự chỉ đạo của Tuyên, Thủy đã trực tiếp trao đổi với Nguyễn Đức Phương về xây dựng phương án giá đất, xác định đơn giá đất cụ thể để tổ chức đấu giá.

Sau khi khảo sát thực địa và so sánh với các lô đất lân cận đã giao dịch trên thị trường, Phương xác định giá trị khu đất thẩm định khoảng 504 tỷ đồng, tương đương khoảng 30-31 triệu đồng/m2 và báo cáo kết quả thẩm định cho Thủy biết và Thủy đã báo cáo Tuyên.

Theo sự chỉ đạo của Tuyên, Thủy đã gọi điện yêu cầu Phương làm lại đơn giá, điều chỉnh, hạ giá trị khu đất thẩm định xuống còn khoảng 300 tỷ đồng. Sau đó, Phương và Linh đã trực tiếp chỉnh sửa, hạ đơn giá đất trên bảng tính, hạ doanh thu phát triển của khu đất, để giá thẩm định còn 334 tỷ đồng.

Đầu tháng 7/2020, Phương đã gửi cho Thủy bảng tính giá 504 tỷ đồng và 334 tỷ đồng. Thủy đã đưa cho Tuyên các bảng giá này.

Ngày 24/8/2020, UBND TP Hà Nội có quyết định giao hơn 49.000 m2 đất tại thôn Cổ Dương, xã Tiên Dương, huyện Đông Anh (đã hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng) cho UBND huyện Đông Anh để thực hiện Dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đấu giá quyền sử dụng đất phía Đông Nam thôn Cổ Dương, xã Tiên Dương, huyện Đông Anh. Trong đó, có hơn 16.000 m2 đất để đấu giá quyền sử dụng đất làm nhà ở.

Ngày 28/8/2020, UBND huyện Đông Anh phê duyệt phương án đấu giá quyền sử dụng đất đối với hơn 16.000 m2 đất nêu trên, đồng thời giao cho Ban QLDA ĐTXD huyện Đông Anh có trách nhiệm tham mưu với UBND huyện lựa chọn đơn vị tổ chức bán đấu giá lô đất trên.

Ngày 16/9/2020, UBND huyện Đông Anh có tờ trình gửi UBND TP Hà Nội và Sở TN-MT về việc xác định và phê duyệt giá khởi điểm làm cơ sở đấu giá quyền sử dụng đất đối với lô đất hơn 16.000 m2.

Bị Cáo Nguyễn Thị Diệu Linh trình bày trước tòa. Ảnh: H.Nguyên.

Ngày 17/9/2020, Vương Thị Thu Thủy cùng Trần Công Tuyên đến Sở TN-MT Hà Nội nộp hồ sơ đề nghị xác định giá khởi điểm. Khi gặp Nguyễn Thị Cẩm Lê - cán bộ Chi cục quản lý đất đai thuộc Sở TN-MT, Tuyên và Thủy đã nói với Lê biết về việc khu đất này đã được Công ty VVAI khảo sát và đề nghị Sở TN-MT cho Công ty VVAI được ký kết hợp đồng thẩm định giá. Lê thông báo cho Thủy biết việc bốc thăm lựa chọn đơn vị tư vấn thuộc thẩm quyền của Văn phòng Sở, do Nguyễn Thế Hoàng Tùng - cán bộ Văn phòng Sở phụ trách việc bốc thăm.

Khi biết Nguyễn Thế Hoàng Tùng là người phụ trách việc bốc thăm lựa chọn đơn vị tư vấn thẩm định giá đất, Nguyễn Thị Diệu Linh đã liên hệ với Tùng để nhờ giúp đỡ việc bốc thăm và được Tùng đồng ý.

Ngày 21/9/2020, Sở TN-MT Hà Nội tổ chức bốc thăm, lựa chọn đơn vị tư vấn thẩm định giá. Được sự giúp đỡ của Tùng, Công ty của Linh được lựa chọn là đơn vị tư vấn thẩm định, xác định giá khởi điểm lô đất.

Cùng ngày, căn cứ kết quả bốc thăm, ông Lê Tuấn Định - Phó Giám đốc Sở TN-MT Hà Nội - ký quyết định phê duyệt lựa chọn Công ty VVAI là đơn vị tư vấn xác định giá khởi điểm lô đất hơn 16.000 m2, đồng thời ký hợp đồng tư vấn thẩm định giá đất với công ty này, giá trị hợp đồng gần 89,5 triệu đồng.

Sau khi ký kết Hợp đồng tư vấn thẩm định giá với Sở TN-MT, do giá trị của khu đất thẩm định đã được thống nhất với Vương Thị Thu Thủy và Trần Công Tuyên, Nguyễn Thị Diệu Linh đã trao đổi với Bùi Thanh Huyền về dự thảo chứng thư sẽ phát hành, xác định giá trị khu đất khoảng 284 tỷ đồng.

Ngày 9/10/2020, Linh đã ký phát hành chứng thư định giá gửi Sở TN-MT Hà Nội xác định giá trị khu đất là 284 tỷ đồng, tương ứng làm tròn là 17,6 triệu đồng/m2.

Do phải điều chỉnh giá trị này không đúng với giá trị thực tế khảo sát, để hợp thức chứng thư định giá đất, Linh đã chỉ đạo nhân viên Nguyễn Đức Phương, Nguyễn Ngọc Thắng, Đoàn Thị Hồng, Tạ Thị Ngọc Hân lập khống 12 phiếu khảo sát để làm căn cứ thẩm định giá, các phiếu khảo sát đều ghi ngày 24/8/2020.

Ngày 14/10/2020, Công ty VVAI đã phát hành chứng thư thẩm định giá và bàn giao cho Sở TN-MT Hà Nội. Nguyễn Thị Cẩm Lê là người được giao nhiệm vụ kiểm tra, thẩm định kết quả chứng thư thẩm định giá đất của Công ty VVAI, đồng thời là người dự thảo tờ trình để ông Lê Tuấn Định ký gửi Hội đồng thẩm định định giá đất cụ thể TP Hà Nội.

Bị cáo Nguyễn Thị Diệu Linh (đứng), Nguyễn Thị Loan (thứ nhất từ trái sang phải) và các bị cáo tại phiên xét xử. Ảnh: H.Nguyên.

Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao, Nguyễn Thị Cẩm Lê đã không kiểm tra các phiếu khảo sát do công ty tư vấn lập, nên không phát hiện ra phiếu khảo sát được lập từ tháng 8/2020, trước thời điểm tổ chức bốc thăm lựa chọn đơn vị tư vấn thẩm định giá; các phiếu khảo sát không điền đầy đủ thông tin về thửa đất được so sánh, dẫn đến chấp thuận kết quả tại Chứng thư thẩm định giá và dự thảo tờ trình chuyển lên Phó Chi cục trưởng Chi cục quản lý đất đai Bùi Thanh Huyền, với giá khởi điểm là 17,6 triệu đồng/m2.

Quá trình kiểm tra chứng thư thẩm định giá của Công ty VVAI, Bùi Thanh Huyền cũng không kiểm tra, thẩm định chứng thư dẫn đến không phát hiện chứng thư đã được lập khống; chấp nhận các tài liệu trong chứng thư thẩm định giá và kết quả thẩm định giá của Công ty VVAI với giá 17,6 triệu đồng/m2 thấp hơn giá thị trường rất nhiều, đồng thời ký nháy vào tờ trình do Nguyền Thị Cẩm Lê dự thảo, rồi trình lãnh đạo Sở TN-MT Hà Nội ký ban hành.

Ngày 14/10/2020, căn cứ báo cáo của Chi cục quản lý đất đai, ông Lê Tuấn Định - Phó giám đốc Sở TN-MT Hà Nội - ký có Tờ trình gửi Hội đồng thẩm định giá đất cụ thể TP Hà Nội về phương án xác định giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất lô đất hơn 16.000 m2 nêu trên, trong đó xác định giá khởi điểm là 17,6 triệu đồng/m2.

Ngày 19/10/2020, Hội đồng thẩm định giá đất cụ thể tổ chức cuộc họp xác định giá khởi điểm, thành phần gồm: Sở Tài chính (ông Mai Xuân Vinh - Phó Giám đốc), Sở Xây dựng (ông Nguyễn Hoài Giang - Phó phòng kinh tế và vật liệu xây dựng), Sở TN-MT (bà Bùi Thanh Hà - Trưởng phòng hành chính tổng hợp - Chi cục quản lý đất đai); Cục thuế TP (ông Phạm Minh Quốc - Cán bộ), UBND huyện Đông Anh (ông Nguyễn Anh Dũng - Phó chủ tịch), Đơn vị tư vấn thẩm định giá (Nguyễn Đức Phương - Thẩm định viên). Hội đồng thẩm định giá sau khi điều chỉnh đã thống nhất đơn giá khởi điểm để đưa ra đấu giá là 18,2 triệu đồng/m2.

Ngày 19/10/2020, ông Mai Xuân Vinh - Phó Giám đốc Sở Tài chính - Cơ quan thường trực của Hội đồng thẩm định giá đất cụ thể của TP Hà Nội ký công văn gửi Sở TN-MT thông báo kết quả thẩm định về phương án xác định giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất là 18,2 triệu đồng/m2.

Ngày 21/10/2020, ông Nguyễn Trọng Đông (khi đó là Giám đốc Sở TN-MT, nay là Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội) đã ký tờ trình gửi UBND TP Hà Nội về việc phê duyệt giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất, khu đất đấu giá phía Đông Nam thôn Cổ Dương, xã Tiên Dương, huyện Đông Anh, giá khởi điểm là 18,2 triệu đồng/m2

Ngày 23/10/2020, ông Lê Hồng Sơn - Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội - ký ban hành quyết định phê duyệt giá khởi điểm để đấu giá QSD đất, khu đất phía Đông Nam thôn Cổ Dương, xã Tiên Dương, huyện Đông Anh, giá khởi điểm là 18,2 triệu đồng/m2.

Ngày 3/11/2020, Sở TN-MT Hà Nội làm thủ tục thanh lý Hợp đồng tư vấn thẩm định giá đất, thanh toán số tiền gần 89,5 triệu đồng cho Công ty VVAI.

Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự TP Hà Nội kết luận: Giá trị hơn 16.000 m2 để đấu giá QSDĐ làm nhà ở, thuộc Dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đấu giá QSDĐ phía Đông Nam thôn Cổ Dương, xã Tiên Dương, huyện Đông Anh tại thời điểm tháng 8 - 10/2020 là hơn 28,5 triệu đồng/m2; tương ứng giá trị hơn 462,4 tỷ đồng; Và tại thời điểm tháng 11/2021 là hơn 35,3 triệu đồng/m2; tương ứng giá trị hơn 571,4 tỷ đồng.

Bản kết luận định giá tài sản trong tố tụng hình sự xác định, quá trình định giá đất, xác định giá khởi điểm làm cơ sở để tổ chức đấu giá khu đất phía Đông Nam thôn Cổ Dương, xã Tiên Dương, huyện Đông Anh, Nguyễn Thị Diệu Linh, Nguyễn Ngọc Thắng, Nguyễn Đức Phương, Trần Công Tuyên và Vương Thị Thu Thủy đã thỏa thuận, thống nhất cố ý hạ giá trị khu đất; Bùi Thanh Huyền, Nguyền Thị Cẩm Lê đã thiếu trách nhiệm trong việc kiểm tra chứng thư thẩm định giá đất của Công ty VVAI, chấp thuận các tài liệu trong chứng thư thẩm định giá và kết quả thẩm định giá của Công ty VVAI với giá 17,6 triệu đồng/m2, dẫn đến việc Hội đồng định giá đất cụ thể TP Hà Nội xác định giá khởi điểm thấp hơn nhiều so với giá trị thực, đã tạo điều kiện để Nguyễn Thị Loan sử dụng các công ty của mình tham gia đấu giá, thực hiện hành vi thông đồng dìm giá và trúng đấu giá thấp hơn giá thị trường, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước số tiền hơn 135,5 tỷ đồng.