VKSND tỉnh Điện Biên vừa ban hành cáo trạng truy tố ông Nguyễn Văn Kiên (sinh năm 1963, cựu Giám đốc Sở GD&ĐT Điện Biên) cùng 7 bị can khác về tội Vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng quy định tại khoản 3, Điều 222 Bộ luật Hình sự.
Chưa mở thầu đã biết trúng thầu
Quá trình điều tra xác định năm 2019 sau khi biết Sở GD&ĐT Điện Biên là chủ đầu tư gói thầu mua sắm thiết bị dạy học tối thiểu năm 2019-2020, Đinh Văn Hữu (SN 1962, Giám đốc Công ty cổ phần Sách và Thiết bị trường học Điện Biên) đã đến gặp ông Kiên để đặt vấn đề mong được tạo điều kiện cho Công ty Sách Điện Biên trúng 2 gói thầu này và được ông Kiên đồng ý.
Ông Đinh Văn Hữu sau đó đã đến gặp ông Trịnh Mạnh Cường (SN 1971, Phó trưởng Phòng Kế hoạch Tài chính Sở GD&ĐT Điện Biên) để xin "hướng dẫn". Ông Cường báo cáo lại và được bị can Nguyễn Văn Kiên chỉ đạo tạo điều kiện giúp đỡ để Công ty Sách Điện Biên trúng thầu nếu có đủ năng lực cung ứng thiết bị.
Sau khi qua được "cửa ải" đầu tiên, ông Hữu đã chỉ đạo ông Nguyễn Quang Tuyến (SN 1972, Phó giám đốc Công ty Sách Điện Biên) báo giá cho Sở GD&ĐT Điện Biên để làm sao công ty có lợi nhuận 20-25%.
 |
| Các bị can Nguyễn Văn Kiên, Trịnh Mạnh Cường, Đinh Văn Hữu (từ trái qua). Ảnh: BCA. |
Nguyễn Quang Tuyến đã lập danh mục thiết bị báo giá và chuyển cho ông Trịnh Mạnh Cường. Ông Cường không chỉnh sửa nội dung mà chỉ biên tập về thể thức văn bản, chấp thuận về giá do Tuyến đưa ra. Để đẩy nhanh gói thầu, ông Cường còn đề nghị Tuyến thực hiện thẩm định giá các thiết bị dạy học "thay" cho Sở GD&ĐT Điện Biên.
Sau khi được "bật đèn xanh", Tuyến đã kết nối với Công ty cổ phần thẩm định giá BTC Value (trụ sở tại quận Cầu Giấy, Hà Nội), đồng thời soạn giúp cả công văn của Sở GD-&T Điện Biên gửi công ty đề nghị thẩm định giá thiết bị thực hiện mua sắm với tổng giá trị hơn 10 tỷ đồng. Lãnh đạo Công ty BTC Value đã giao cho Hồ Thị Sáu (SN 1989, Giám đốc Khối thẩm định III) và Nguyễn Quốc Việt (SN 1977, Thẩm định viên) thực hiện các thủ tục theo quy định.
Hồ Thị Sáu và Nguyễn Quốc Việt cùng một số nhân viên khác của BTC Value đã không khảo sát thực tế trên thị trường mà chỉ thu thập thông tin trên mạng để dự thảo báo cáo kết quả thẩm định và chứng thư thẩm định giá. Ngoài ra, để hợp thức hóa hồ sơ, Hồ Thị Sáu đã ký hợp đồng, biên bản nghiệm thu và thanh lý hợp đồng... chuyển cho các "đối tác" ở Điện Biên để ông Nguyễn Văn Kiên ký hoàn thiện và ban hành quyết định của Sở GD&ĐT Điện Biên phê duyệt dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu số 1, tổng dự toán là 10,06 tỷ đồng.
 |
| Các bị can Nguyễn Quang Tuyến, Võ Thúc Chính, Mai Thanh An (từ trái qua). |
Để thực hiện công tác tư vấn lập hồ sơ mời thầu và đánh giá hồ sơ dự thầu, ông Trịnh Mạnh Cường đã báo cáo, đề xuất và ông Nguyễn Văn Kiên đã ký quyết định chỉ định Công ty TNHH tư vấn xây dựng T&C (Công ty T&C) có trụ sở tại TP Điện Biên Phủ (Điện Biên) là đơn vị tư vấn thầu. Đáng chú ý, Võ Thúc Chính (SN 1978, Giám đốc Công ty T&C) không có chứng chỉ hoạt động đấu thầu theo quy định. Để đủ điều kiện tham gia vào phi vụ làm ăn này, Chính đã tìm kiếm, lấy tên những người có chứng chỉ trên mạng kê khai là thành viên công ty, sau đó ký quyết văn bản đề nghị Sở KH&ĐT Điện Biên đề nghị phê duyệt hồ sơ mời thầu và thời gian lựa chọn nhà thầu.
Ngày 28/5/2019, Sở GD&ĐT Điện Biên thông báo và thực hiện bán hồ sơ mời thầu. 4 Công ty tham gia hồ sơ gồm Công ty sách Điện Biên, Công ty sách Sơn La, Công ty sách Thanh Hóa và Công ty cổ phần sách và thiết bị trường học Hà Tây. Điều kỳ lạ là cả 4 công ty trên đều không đến Sở GD&ĐT mua hồ sơ như đăng ký mà tất cả do một nhân viên Công ty sách Điện Biên do Đinh Văn Hữu chỉ đạo mua và trả tiền.
Đinh Văn Hữu cũng đồng thời điện thoại nhờ hồ sơ pháp lý của 2 công ty “quen biết”. Và cuối cùng, đúng như toan tính, Công ty sách Điện Biên đã trúng thầu với giá hơn 9,9 tỷ đồng, trong khi giá trị thực của gói thầu là hơn 6,5 tỷ đồng. Được ông Nguyễn Văn Kiên và một số thuộc cấp “bảo kê” nên khi chưa có kết quả đấu thầu, Đinh Văn Hữu đã ký hợp đồng mua sắm thiết bị dạy học với một loạt đối tác.
Quen mui bén mùi… ăn mãi
Đầu năm 2020, sau khi trúng gói thầu số 1, ông Đinh Văn Hữu tiếp tục đến gặp ông Nguyễn Văn Kiên đặt vấn đề để Công ty Sách Điện Biên được trúng thầu gói số 2 (mua sắm trang thiết bị dạy học tối thiểu cho các trường THPT năm 2020). Kiên đồng ý và chỉ đạo Trịnh Mạnh Cường phối hợp.
Vẫn các chiêu trò như gói thầu số 1 và với sự tiếp sức của Nguyễn Quang Tuyến (Phó giám đốc Công ty Sách Điện Biên), Hồ Thị Sáu (Giám đốc Khối thẩm định III) và Nguyễn Quốc Việt (Thẩm định viên Công ty BTC Value)… các thủ tục đã được nhanh chóng hoàn thiện để Nguyễn Đức Kiên ký quyết định phê duyệt dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu dự toán mua sắm gói thầu số 2. Có khác chăng là thay đơn vị tư vấn thực hiện lập hồ sơ mời thầu và đánh giá hồ sơ đấu thầu từ Công ty T&C sang Công ty TNHH Tư vấn thiết kế và xây dựng Tây Đô (trụ sở tại phường Thanh Bình, TP Điện Biên Phủ, do Mai Thanh An (SN 1982) làm giám đốc).
Cũng y chang gói thầu số 1, Mai Thanh An làm Giám đốc Công ty Tây Đô nhưng không có chứng chỉ hoạt động đấu thầu. Để hợp thức hóa, An đã lên mạng “mượn” tên và chứng chỉ của những người khác kê khai là thành viên công ty để hợp lý hóa. Sau đó Mai Thanh An đã tham gia "phù phép", lo thủ tục giấy tờ để Nguyễn Văn Kiên ký thông báo mời thầu.
Ba doanh nghiệp là Công ty Sách Thanh Hóa, Công ty Sách Sơn La và Công ty Sách Điện Biên tham gia đấu thầu. Và Công ty sách Điện Biên do Đinh Văn Hữu làm giám đốc lại chiến thắng gói thầu số 2 tổng giá trị là hơn 9,9 tỷ đồng, trong khi giá trị thật là hơn 5,6 tỷ đồng...
Gần Tết Nguyên đán Canh Tý 2020 và Tết Tân Sửu 2021, Đinh Văn Hữu đến phòng làm việc của Nguyễn Văn Kiên tại Sở GD-ĐT Điện Biên chúc Tết, biếu Kiên mỗi lần 300 triệu đồng, tổng cộng 2 lần là 600 triệu đồng.
Cựu giám đốc sở đối diện mức án cao nhất là 20 năm tù
Cáo trạng của VKSND tỉnh Điện Biên xác định bị can Nguyễn Văn Kiên đã lợi dụng chức vụ quyền hạn can thiệp bất hợp pháp vào hoạt động đấu thầu, vi phạm quy định của pháp luật về bảo đảm công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu, có tính chất vụ lợi. Bị can Đinh Văn Hữu, Hồ Thị Sáu thực hiện hành vi thông thầu, vi phạm quy định của pháp luật về bảo đảm công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu.
Bị can Trịnh Mạnh Cường lợi dụng chức vụ quyền hạn, can thiệp bất hợp pháp vào hoạt động đấu thầu; còn Nguyễn Quang Tuyến, Võ Thúc Chính, Mai Thanh An vi phạm quy định của pháp luật về bảo đảm công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu…
VKS cáo buộc các bị can Nguyễn Văn Kiên, Đinh Văn Hữu, Trịnh Mạnh Cường, Nguyễn Quang Tuyến, Hồ Thị Sáu, Nguyễn Quốc Việt phạm tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng được quy định tại Khoản 3 Điều 222 Bộ luật Hình sự, gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền hơn 7,5 tỷ đồng, với mức hình phạt lên đến 20 năm tù; Võ Thúc Chính gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền hơn 3,28 tỷ đồng, Mai Thanh An gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền hơn 4,23 tỷ đồng.
Ngoài ra các bị can Đinh Văn Hữu, Nguyễn Văn Kiên, Trịnh Mạnh Cường, Nguyễn Quang Tuyến, Hồ Thị Sáu, Nguyễn Quốc Việt còn bị áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự phạm tội 2 lần trở lên, quy định tại điểm g, Khoản 1 Điều 52 Bộ luật Hình sự.
Kết luận của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự tỉnh Điện Biên kết luận: tổng trị giá của 2 gói thầu chỉ là hơn 12,31 tỷ đồng (làm tròn) nhưng đã bị các bị can câu kết, thổi lên gần 20 tỷ đồng. Sau khi bị khởi tố, bắt tạm giam, các bị can và gia đình đã nộp để khắc phục hậu quả số tiền hơn 4.4 tỷ đồng, trong đó Nguyễn Văn Kiên nộp 2 tỷ đồng, Đinh Văn Hữu nộp 1,3 tỷ đồng…
Tháng 9/2021, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự số 53/QĐ-CSKT-P9 về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng quy định tại Điều 222 Bộ luật Hình sự năm 2015 xảy ra tại Sở GD-ĐT Điện Biên và các công ty, đơn vị có liên quan; đồng thời khởi tố bị can, bắt tạm giam 8 bị can về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, gồm: Nguyễn Văn Kiên, Giám đốc Sở GD-ĐT Điện Biên; Trịnh Mạnh Cường, Trưởng phòng Kế hoạch - Tài chính, Sở GD-ĐT Điện Biên; Đinh Văn Hữu, Giám đốc Công ty Sách Điện Biên; Nguyễn Quang Tuyến, Phó giám đốc Công ty Sách Điện Biên; Võ Thúc Chính, Giám đốc Công ty T&C; Mai Thanh An, Giám đốc Công ty Tây Đô; Hồ Thị Sáu, Giám đốc Khối thẩm định III và Nguyễn Quốc Việt, Thẩm định viên Công ty BTC Value. Vụ án sau Bộ Công an uỷ thác cho Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Điện Biên tiếp tục thụ lý, điều tra.
