Cựu trưởng ban kiểm soát SCB nhận 20 tỷ qua lái xe của Trương Mỹ Lan

Sáng 8/3, TAND TP.HCM tiếp tục phiên tòa sơ thẩm, xét xử vụ án liên quan đến cựu Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát Trương Mỹ Lan và 81 bị cáo khác.

Lúc 8h30, HĐXX xét hỏi 7 bị cáo trong nhóm các công ty thẩm định giá liên quan hành vi phạm tội Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng và nhóm bị cáo thuộc tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Nhận 20 tỷ đồng của Trương Mỹ Lan thông qua lái xe

Đứng trước bục khai báo, bị cáo Phạm Thu Phong (cựu trưởng ban kiểm soát Ngân hàng SCB) khai ban kiểm soát ban đầu có 3 thành viên, sau đó bổ sung thêm một người. Vai trò của ban là giám sát hoạt động của ban quản trị, tổng giám đốc ngân hàng để đảm bảo hoạt động của ngân hàng đúng quy định.

Bị cáo Trương Mỹ Lan tại tòa. Ảnh: Duy Hiệu.

Trình bày về lý do nghỉ việc tại ngân hàng SCB, Phong nói mặc dù ban kiểm soát theo quy định có các quyền hạn; song, trên thực tế các bộ phận của ngân hàng SCB không hợp tác nên không thể thực hiện đúng chức năng nhiệm vụ của mình nên nghỉ việc.

“Bị cáo làm việc tại ngân hàng SCB được 11 năm, đến khi nghỉ việc chị Trương Mỹ Lan nói công việc áp lực nên gửi quà. Số tiền bị cáo nhận được từ bà Lan thông qua tài xế là 20 tỷ đồng", Phong nói và cho biết đã nộp lại toàn bộ số tiền trên trong quá trình điều tra.

Theo cáo trạng, trong thời gian làm việc tại Ngân hàng SCB, Phạm Thu Phong đã không thực hiện đúng chức năng nhiệm vụ quy định của Ban Kiểm soát và Trưởng ban kiểm soát trong quá trình SCB cấp tín dụng đối với nhóm khách hàng thuộc nhóm của Trương Mỹ Lan.

Bị cáo đã không phát hiện, ngăn chặn kịp thời, có biện pháp xử lý đối với các sai phạm của Ngân hàng SCB trong hoạt động cấp tín dụng, dẫn đến các khoản vay còn dư nợ đặc biệt lớn, không có khả năng thu hồi nợ gây thiệt hại cho SCB số tiền 90.317 tỷ đồng.

Bị cáo buộc gây thiệt hại cho SCB số tiền 344.695 tỷ đồng. Bị cáo Lưu Quốc Thắng (Trưởng ban kiểm soát thay Phạm Thu Phong nghỉ việc) đang bị ung thư, bị cáo này có đơn xin xét xử vắng mặt, giữ nguyên lời khai tại cơ quan điều tra.

Các bị cáo trong nhóm thẩm định giá khai gì

Theo cáo trạng, quá trình thực hiện các khoản vay theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan, Nguyễn Phương Hồng (Giám đốc SCB Chi nhánh Sài Gòn) đã chỉ đạo Lê Anh Phương (nguyên GĐ Chi nhánh Sài Gòn SCB); Trần Thị Mỹ Dung (cựu Phó TGĐ Ngân hàng SCB) chỉ đạo Bùi Ngọc Sơn (PGĐ phòng tái thẩm định Ngân hàng SCB) và Lê Văn Chánh (GĐ Khối hỗ trợ kinh doanh - Ngân hàng SCB) phối hợp với Nguyễn Phương Anh liên hệ với các công ty thẩm định giá gửi thông tin về tài sản, mức giá cần thẩm định, ấn định ngày phát hành chứng thư thẩm định giá theo yêu cầu của SCB.

Bị cáo Trần Thị Mỹ Dung (cựu Phó TGĐ Ngân hàng SCB). Ảnh: Trung tâm báo chí.

Các công ty thẩm định giá và các cá nhân môi giới, trung gian biết rõ mục đích của việc phát hành chứng thư được sử dụng để vay vốn. Tuy nhiên, quá trình thực hiện đã không tuân thủ quy định của pháp luật, không tiến hành thẩm định giá mà chỉ ký phát hành chứng thư theo yêu cầu của SCB; không tuân thủ đúng các quy trình, quy định về định giá; tài sản chưa đủ căn cứ pháp lý nhưng vẫn thẩm định giá theo yêu cầu của SCB.

Theo nội dung chứng thư, định giá theo yêu cầu của khách hàng là người vay vốn, nhưng trên thực tế SCB lại tổ chức thuê thẩm định giá và trả tiền thẩm định giá.

Có 3 công ty không ký hợp đồng định giá mà chỉ ký phát hành chứng thư và nhận phí thanh toán bằng tiền mặt. Như vậy, các thẩm định viên của các công ty thẩm định giá đã thông đồng qua trung gian hoặc trực tiếp với các cá nhân tại SCB để hợp thức thủ tục hồ sơ vay vốn gây thiệt hại cho SCB số tiền hơn 127.000 tỷ đồng.

Đối với Công ty thẩm định giá Thiên Phú, theo hồ sơ, Trần Văn Nhị (Phó GĐ Công ty TNHH hãng kiểm toán và định giá ATC chi nhánh TP.HCM) là người môi giới Công ty thẩm định giá Thiên Phú cho SCB.

Theo cáo buộc, Trần Văn Nhị đã thống nhất với Trần Thị Mỹ Dung, Bùi Ngọc Sơn nhằm liên hệ, thỏa thuận để Trần Thị Kim Ngân phát hành 2 chứng thư thẩm định giá liên quan đến 2 dự án Mũi Đèn Đỏ, và dự án 100 Hùng Vương (Quận 5, TP.HCM). Hai chứng thư này đều ghi lùi ngày, nâng khống giá trị tài sản để SCB đưa vào hợp thức hồ sơ thế chấp, hồ sơ vay vốn, giải ngân cho 65 khoản vay, rút tiền cho Trương Mỹ Lan sử dụng. Tổng dư nợ các khoản vay trên tính đến ngày 17/10/2022 là 127.000 tỷ đồng.

Hành vi của Trần Văn Nhị đã gây thiệt hại cho SCB số tiền 110.000 tỷ đồng. Tại tòa hôm nay, bị cáo Nhị thừa nhận hành vi như cáo trạng truy tố.

Đối với bị cáo Trần Thị Kim Ngân (cựu Tổng giám đốc Công ty thẩm định giá Thiên Phú), Ngân khai, nhận 300 triệu đồng tiền tạm ứng phí thẩm định cho 2 chứng thư thẩm định như Nhị khai. Cụ thể, Ngân được Nhị mời hợp tác kinh doanh. Do đó, Nhị gửi trước toàn bộ hồ sơ, giá phí thẩm định để Công ty Thiên Phú thẩm định. Giá thẩm định của chứng thư dự án Mũi Đèn Đỏ là 300 triệu đồng, còn phí thấp nhất mỗi hồ sơ Nhị đưa qua là 8 triệu đồng.

Đứng trước bục khai báo, bị cáo Trần Tuấn Hải (Thẩm định viên, Công ty thẩm định Thiên Phú) trình bày bị cáo làm công ăn lương 15 triệu/tháng. Khi làm hồ sơ biết rủi ro, nhưng khi Ngân mới lên làm tổng giám đốc, công ty còn khó khăn nên bị cáo chỉ làm theo chỉ đạo.

Bị cáo Hồ Bình Minh (Phó GĐ Công ty TNHH Thẩm định giá MHD) khai, bị cáo làm việc với Bùi Ngọc Sơn, không làm việc Bùi Thị Mỹ Dung - SCB. Lê Huy Khánh (Giám đốc Công ty TNHH Thẩm định giá Tầm Nhìn Mới) phát hành 2 chứng thư là 100 Hùng Vương và dự án Khu dân cư Long Phước (Đồng Nai) với chi phí 150 triệu đồng/chứng thư.

Trả lời xét hỏi, bị cáo Đỗ Xuân Nam (Phó TGĐ Công ty CP Tư vấn Dịch vụ Bất động sản DATC), Lê Kiều Trang (Phó giám đốc Công ty Cổ phần Thẩm định giá EXIM) thừa nhận sai phạm như nội dung cáo trạng nêu.

Cụ thể, Trang đã tiến hành thẩm định giá, ký thẩm định viên để Công ty EXIM phát hành 17 chứng thư nâng khống trị giá tài sản với tổng trị giá hơn 1.300 tỷ đồng.

Bị cáo Trang khai đã thẩm định giá không đúng quy hoạch, xác định diện tích quyền sử dụng đất của căn hộ chung cư không đúng quy định 17 chung cư cũ ở Quận 1, TP.HCM. Song, Trang cho rằng đó là "sai sót vô tình" khi thực hiện chuyên môn vì thẩm định 17 chung cư cũ nên còn nhiều vướng mắc và mong HĐXX xem xét.

Các bị cáo tại tòa. Ảnh: Duy Hiệu.