Đại học không được đầu tư trọng điểm 'vẫn còn cơ hội'

Thứ trưởng GD&ĐT Hoàng Minh Sơn phát biểu tại họp báo. Ảnh: Bộ GD&ĐT.

Chiều 7/3, Bộ GD&ĐT tổ chức họp báo công bố Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050.

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn cho biết phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là chủ trương đã được nhấn mạnh nhiều trong các chính sách của Đảng và Nhà nước, đặc biệt trong thời gian gần đây. Vì vậy, các ngành khoa học, kỹ thuật, công nghệ và toán học được xác định là ưu tiên trọng điểm.

Về tiêu chí chọn các trường đại học đầu tư trọng điểm, theo thứ trưởng, quy hoạch trường trọng điểm là quy hoạch để đầu tư.

Từng có ý kiến cho rằng trong quy hoạch cần đưa ra tiêu chí, trường nào đạt tiêu chí hay tiêu chuẩn nào đó thì được coi là trọng điểm. Ông Sơn cho rằng như vậy sẽ rất khó để chọn được, trong khi từ nay đến năm 2030, thời gian không còn nhiều.

Do vậy, quy hoạch đã lựa chọn đầu tư trọng điểm cho những cơ sở giáo dục có chất lượng đào tạo uy tín nhất trong những lĩnh vực trọng điểm.

Các đại học quốc gia, các đại học vùng được xác định những lĩnh vực đầu tư trọng điểm như đào tạo sư phạm, khoa học kỹ thuật, công nghệ. Những ngành/lĩnh vực khác sẽ do các bộ, ngành chủ quản lựa chọn, xây dựng đề án để đầu tư phát triển.

Theo ông Sơn, những trường không được đầu tư trọng điểm "không phải không còn cơ hội, mà còn nhiều chương trình khác để đầu tư phát triển".

Thứ trưởng nhấn mạnh quy hoạch giáo dục đại học lần này không phải "để giải thể, trừng phạt hay làm tổn thương các trường". Trước hết, quy hoạch để các trường được đầu tư, được củng cố và hiện đại hóa, mở rộng không gian phát triển. Đến năm 2030, không còn trường nào không đạt chuẩn.

Tuy nhiên, nếu các trường được đầu tư trong quy hoạch mà không đạt được yêu cầu, ông Sơn cho rằng việc này chứng tỏ trường hoạt động kém hiệu quả.

"Nghị quyết 19 đã nêu rõ, các trường hoạt động kém hiệu quả thì phải sắp xếp, sáp nhập hoặc giải thể", theo thứ trưởng.

Định hướng quy mô đào tạo và lĩnh vực trọng điểm của các đại học quốc gia, đại học vùng.

5 đại học trọng điểm về kỹ thuật, công nghệ.

Theo quy hoạch, Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030, quy mô giáo dục đại học lên trên 3 triệu người học, đạt 260 sinh viên và 23 học viên sau đại học trên một vạn dân. Hiện, số sinh viên cả nước là gần 2,1 triệu, đạt 230 sinh viên trên một vạn dân.

Trước câu hỏi "Với số lượng người học như vậy, liệu có lo ngại vấn đề việc làm của sinh viên sau tốt nghiệp?", ông Sơn cho biết để xây dựng quy hoạch, đã có rất nhiều báo cáo dự báo kinh tế xã hội, nhu cầu nhân lực, cũng như thống kê về độ tuổi, đối sánh kinh nghiệm quốc tế...

Khi nền kinh tế phát triển, tỷ lệ người học đại học sẽ phải tăng. Bộ GD&ĐT đã tính toán và nhận định con số 260 sinh viên trên một vạn dân là hợp lý và khả thi.

Về vấn đề việc làm sinh viên, hiện nay, tổng số lao động trong độ tuổi lao động có bằng cấp chỉ xấp xỉ 27%.

"Như vậy là rất thấp. Chúng ta cần nâng cao trình độ, kỹ năng, kể cả trung cấp, cao đẳng hay đại học, để người lao động có thêm cơ hội việc làm, nâng cao năng suất kinh tế", ông Sơn nói.