Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Đất nước chi 200 tỷ USD nhưng vẫn không thể khiến người dân sinh con

Bên cạnh khó khăn về kinh tế, nhiều người Hàn Quốc cảm thấy hàng loạt vấn đề mang bản chất xã hội đang ngăn cản họ có ít nhất một đứa con.

Hàn Quốc có tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới và vẫn đang trên đà giảm. Ảnh: Lee Jin-man/AP.

Một mùa hội chợ đồ trẻ em lại đến ở Hàn Quốc. Được tổ chức trong các hội trường rộng lớn, sự kiện là nơi hàng trăm người bán hàng cố gắng mời chào các bậc cha mẹ tương lai mua sắm cho con cái của họ.

Tuy nhiên, thị trường này đang bị thu hẹp với lượng khách hàng giảm dần, theo CNN.

Hàn Quốc gần đây đã phá kỷ lục của chính mình về tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới. Dữ liệu được công bố vào tháng 11 cho thấy số con trung bình mà một phụ nữ Hàn có trong đời giảm xuống chỉ còn 0,79.

Con số này thấp hơn nhiều so với mức 2,1 cần thiết để duy trì dân số ổn định, thậm chí thấp so với các quốc gia phát triển khác có tỷ lệ đang giảm như Mỹ (1,6) và Nhật Bản (1,3).

Điều này gây rắc rối cho đất nước có dân số già đang phải đối mặt với tình trạng thiếu lao động để hỗ trợ hệ thống lương hưu.

Vấn đề thường được đổ lỗi cho các yếu tố kinh tế khiến giới trẻ không thể lập gia đình như giá bất động sản cao, chi phí giáo dục và lo lắng về nền kinh tế. Tuy nhiên, thực tế cho thấy các chính phủ kế tiếp nhau không thể giải quyết được, cho dù có đổ bao nhiêu tiền đi chăng nữa.

Các nhà phê bình cho rằng đó là dấu hiệu cho thấy vấn đề đang đi sâu hơn chỉ là kinh tế và cần phải thay đổi cách tiếp cận.

Nguoi Han khong sinh con anh 1

Xe nôi tại một hội chợ đồ trẻ em ở Seoul, Hàn Quốc, ngày 15/9. Ảnh: Yonhap/EPA-EFE/Shutterstock.

Ném tiền vô ích

Trong chuyến thăm một nhà trẻ vào tháng 9, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol thừa nhận hơn 200 tỷ USD được chi ra để cố gắng tăng dân số trong 16 năm qua.

Tuy nhiên, kể từ khi nhậm chức vào tháng 5, chính quyền của ông đưa ra vài ý tưởng để giải quyết vấn đề theo cách tương tự. Trong đó, một ủy ban được thành lập để thảo luận vấn đề và hứa hẹn hỗ trợ tài chính nhiều hơn cho trẻ sơ sinh.

Khoản trợ cấp hàng tháng cho cha mẹ có con nhỏ dưới một tuổi sẽ tăng từ 300.000 won hiện tại lên 700.000 won (230 USD lên 540 USD) vào năm 2023 và lên 1 triệu won (770 USD) vào năm 2024.

Sự hoài nghi của công chúng về việc Tổng thống Yoon Suk Yeol có khả năng nắm bắt vấn đề tốt hơn những người tiền nhiệm được củng cố bởi thông điệp đôi khi vụng về của ông.

Cụ thể, trong chuyến thăm nhà trẻ, ông Yoon bày tỏ sự ngạc nhiên khi trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi không được chăm sóc ở nhà trẻ, đồng thời dường như cho rằng việc trẻ 6 tháng tuổi có thể đi là điều bình thường, dẫn đến những lời chỉ trích rằng ông không hiểu vấn đề (độ tuổi trung bình để bé tập đi là 12 tháng).

Nhiều chuyên gia tin rằng cách vung tiền như hiện tại không hiệu quả và thay vào đó, điều cần thiết là tiếp tục hỗ trợ trong suốt cuộc đời của đứa trẻ.

Nguoi Han khong sinh con anh 2

Các y tá tại khu dành cho trẻ sơ sinh gần như trống rỗng của một bệnh viện ở Seoul, Hàn Quốc, tháng 2/2017. Ảnh: Yonhap/EPA/Shutterstock.

Kim Min-jeong, sắp sinh con thứ 2 trong tháng này, lướt qua các gian hàng tại hội chợ đồ trẻ em gần đây. Cô bác bỏ cam kết tài trợ thêm của chính phủ: “Họ đã đổi tên và hợp nhất các khoản trợ cấp nhưng đối với những bậc cha mẹ như chúng tôi, không còn lợi ích nào nữa”.

Vấn đề mà Kim gặp phải là cô không thể tiếp tục làm việc kể từ khi con đầu lòng chào đời vì vợ chồng cô không thể chi trả cho việc thuê người chăm sóc riêng.

Những năm gần đây, nhà trẻ được chính phủ tài trợ miễn phí vướng một số bê bối liên quan đến việc giáo viên đánh trẻ khiến nhiều bậc cha mẹ nản lòng. Mặc dù số vụ việc không nhiều, chúng được công bố rộng rãi và cảnh quay gây ám ảnh.

Ngoài ra, hàng loạt vấn đề mang bản chất xã hội hơn là kinh tế cản trở những người sắp làm cha mẹ, mà dù có bao nhiêu tiền được ném vào cũng không thể giải quyết.

Trong số này, một số điều có thể được gọi là quy tắc bất thành văn về vai trò làm cha mẹ.

Trong khi việc có con là điều được các cặp vợ chồng ở Hàn Quốc mong đợi, xã hội vẫn không hài lòng với những ông bố, bà mẹ đơn thân. Điều trị IVF (thụ tinh trong ống nghiệm) không được cung cấp cho phụ nữ độc thân, số liệu chính thức của bệnh viện cho thấy.

Giáo sư luật Cho Hee-kyoung cho biết: “Chúng ta vẫn có cách tiếp cận rất thuần túy đối với các bà mẹ đơn thân, như thể họ đã làm sai điều gì đó khi mang thai ngoài giá thú. Tại sao nhất thiết phải có hôn nhân mới có thể nuôi con?”.

Trong khi đó, các cặp vợ chồng trong quan hệ đối tác phi truyền thống cũng phải đối mặt với tình trạng phân biệt đối xử. Hàn Quốc không công nhận hôn nhân đồng giới và quy định gây khó khăn cho các cặp chưa cưới nhận con nuôi.

Lee Jin-song, người viết sách về xu hướng không kết hôn hoặc sinh con của giới trẻ, cho biết các chính sách nhằm tăng tỷ lệ sinh cần phải bao hàm nhiều hơn chứ không chỉ quan niệm truyền thống về hôn nhân giữa nam và nữ.

Lựa chọn sống độc thân

Lee chỉ ra trò đùa phổ biến ở Hàn Quốc rằng nếu một người không hẹn hò vào năm 25 tuổi, họ sẽ biến thành một con hạc, ám chỉ rằng nếu độc thân, họ sẽ không còn là người bình thường.

Lee cho biết xã hội coi cô và những người trẻ khác là ích kỷ vì không tuân theo những kỳ vọng truyền thống về hôn nhân và con cái, bỏ bê nghĩa vụ đối với xã hội chỉ vì hạnh phúc cá nhân.

Lee nhấn mạnh áp lực sinh con đối với phụ nữ trong xã hội gia trưởng chậm tiến bộ.

“Kết hôn, sinh con và chăm sóc con cái đòi hỏi người phụ nữ phải hy sinh quá nhiều trong một xã hội gia trưởng, đặc biệt là trong thập kỷ qua. Vì vậy, họ bắt đầu khám phá khả năng có thể sống tốt mà không cần kết hôn”, cô nói.

Giáo sư Cho đồng ý rằng tồn tại kỳ vọng xã hội kéo dài rằng người cha cống hiến cho công ty, còn người mẹ hỗ trợ gia đình, ngay cả khi cả 2 đều đi làm.

“Tôi biết rất nhiều cặp vợ chồng mà phụ nữ kiếm được nhiều tiền hơn đàn ông, nhưng khi về nhà, họ phải làm việc nhà, chăm sóc con cái và hỗ trợ tinh thần cho bạn đời”, ông nói.

Trong khi đó, những người chồng muốn tham gia nhiều hơn vào việc nuôi dạy con cái lại nhận thấy văn hóa kinh doanh ở Hàn Quốc không phải lúc nào cũng cho phép điều đó.

Trên giấy tờ, thời gian nghỉ phép của cha mẹ được tăng lên, nhưng ít người cảm thấy thoải mái khi thực hiện đầy đủ.

Nguoi Han khong sinh con anh 3

Phụ nữ Hàn chịu nhiều áp lực về việc sinh con trong xã hội gia trưởng chậm tiến bộ. Ảnh: Reuters.

Trở lại hội chợ đồ trẻ em, Park Kyung-su, chồng của Kim Min-jeong, cho biết anh hy vọng có thể chăm sóc đứa con thứ 2, nhưng “không có sự hiểu biết hay đối xử đặc biệt nào ở công ty đối với việc có con nhỏ”.

“Tôi có thể sử dụng thời gian nghỉ của mình để chăm con, nhưng cảm thấy không thoải mái vì không muốn bị đánh giá kém trong công việc”, anh nói.

Có một nỗi sợ phổ biến ở Hàn Quốc rằng những người lao động được thăng chức hiếm khi là các cá nhân đặt gia đình lên hàng đầu.

Lee Se-eun, có 2 con trai 3 và 5 tuổi, cho biết cô mong chồng giúp đỡ nhiều hơn, nhưng anh hiếm khi về nhà đúng giờ.

“Sẽ thật tuyệt nếu các công ty công nhận nhân viên có con nhỏ, chẳng hạn như cho họ về nhà trước bữa tối hoặc buổi tối”, cô nói.

Ở Hàn Quốc, công việc không kết thúc khi văn phòng đóng cửa mỗi ngày. Thay vào đó, nền văn hóa “team building” sau giờ làm việc là điều người ta khó có thể bỏ qua.

Lee từng làm việc trong công ty môi giới trước khi thành lập doanh nghiệp của riêng mình. Cô rời xa công việc trong 7 năm và cảm thấy không có lựa chọn nào để tiếp tục sự nghiệp vì không muốn gửi các con trai của mình đi nhà trẻ.

“Nuôi dạy một đứa trẻ là điều rất có giá trị, có ý nghĩa theo quan điểm cá nhân. Tuy nhiên, đôi khi tôi cảm thấy nó không được coi trọng trong xã hội”, Lee nói.

Trung Quốc vật lộn với di sản của chính sách một con

Các nhà phân tích dự đoán đến năm 2050, cứ 4 người ở Trung Quốc thì có một người sẽ nghỉ hưu và dân số trong độ tuổi lao động giảm 10%, kéo theo những tác động kinh tế to lớn.

Cảm xúc tiêu cực tuổi 20

The Inner Game of Tennis là tác phẩm nổi tiếng được viết bởi Gallwey - một huấn luyện viên tennis chuyên nghiệp ở miền nam California. Đây cũng là cuốn sách giúp Bill Gates thoát khỏi thói quen tự trách khi gặp thất bại và hình thành phong cách lãnh đạo của ông. "Đó là cuốn sách hay nhất về tennis mà tôi từng đọc, và những lời khuyên sâu sắc trong đó có thể áp dụng cho nhiều khía cạnh khác của cuộc sống", nhà sáng lập Microsoft viết.

Thiên Nhi

Bạn có thể quan tâm