Trên thế giới, hơn 4 triệu người tử vong vì đột tử tim mỗi năm, tương đương một ca tử vong xảy ra sau mỗi 8 giây. Tại Việt Nam, theo ước tính của bác sĩ Trần Văn Phúc, Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn, Hà Nội, con số này có thể lên đến 50.000 trường hợp mỗi năm, tức khoảng 10 phút lại có một người đột ngột ra đi vì nguyên nhân liên quan đến tim.
Đột tử tim (Cardiac Sudden Death - CSD) thường đến rất nhanh, không báo trước và để lại hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu chú ý đến những dấu hiệu cảnh báo sớm, nguy cơ hoàn toàn có thể được giảm thiểu.
Đau tức ngực
Nếu bạn bị đau tức ngực đột ngột xuất hiện sau khi hoạt động và giảm bớt khi nghỉ ngơi một lúc, hiện tượng này cho thấy bạn có thể bị bệnh tim mạch vành.
Đánh trống ngực
Đánh trống ngực là cảm giác chủ quan về nhịp tim tăng nhanh. Nhịp tim nhanh, không đều thường là kết quả của loạn nhịp tim nhanh. Các cơn loạn nhịp thất thường xuyên làm tăng nguy cơ phát triển rung thất. Rung thất có thể dẫn đến tử vong trong vòng vài phút.
Do đó, người có những cơn đánh trống ngực thường xuyên cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.
Nhịp tim chậm
Nhịp tim chậm thường gặp ở người cao tuổi. Họ thường có nhịp tim chậm do tế bào tạo nhịp tim suy giảm. Do ít vận động nên họ dễ bỏ qua dấu hiệu này. Nếu nhịp tim xuống dưới 50 nhịp/phút hoặc huyết áp thấp, người bệnh cần được kiểm tra tim ngay lập tức để phòng nguy cơ ngừng tim đột ngột.
 |
| Tỷ lệ người trẻ (dưới 40 tuổi) bị nhồi máu cơ tim rõ ràng tăng hơn nhiều so với trước, vốn chỉ hay gặp ở người cao tuổi. Ảnh: Việt Linh. |
Ngất xỉu
Ngất là dấu hiệu nguy hiểm, cảnh báo có thể ngừng tim sắp xảy ra. Hầu hết, trường hợp ngất trước khi đột tử đều do tim đập quá chậm hoặc ngừng đập đột ngột, khiến não thiếu oxy trong vài giây. Ngất xỉu đôi khi có thể kéo dài vài giây rồi tự khỏi. Nếu không, nó có thể dẫn đến đột tử.
Mệt mỏi không rõ nguyên nhân
Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi không rõ nguyên nhân trong nhiều ngày, nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng, đi kèm các triệu chứng như lo âu, mất ngủ, thức giấc ban đêm, hãy nghĩ ngay đến các bệnh lý tim mạch tiềm ẩn.
Đau ngực và lưng dữ dội
Nếu bị đau ngực dữ dội, căng tức và thắt lại, kèm theo cảm giác khó thở, bạn nên cảnh giác. Đau thường xuyên ở vai, cổ, hàm hoặc cánh tay có thể là dấu hiệu của thiếu máu cục bộ cơ tim. Điều này là do cơn đau do thiếu máu cục bộ cơ tim được truyền đến hệ thần kinh trung ương của não và cũng được phản ánh ở tủy sống ở cùng mức độ.
Do đó, nếu những cơn đau này lan rộng, bạn nên chú ý và tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời.
Triệu chứng đường tiêu hóa tái phát
Nhiều bệnh nhân đột tử do tim thường gặp các triệu chứng đường tiêu hóa tái phát trước khi tử vong. Nếu tiền sử bệnh dạ dày đã được loại trừ, người bệnh cần phải rất cẩn trọng. Nếu tình trạng khó chịu đường tiêu hóa tái phát, hãy coi đó là vấn đề về tim và không nên coi đó là vấn đề về dạ dày.
Đổ mồ hôi không rõ nguyên nhân
Trước khi lên cơn đau tim, các bộ phận cơ thể như cổ, lưng, da đầu, lòng bàn tay hoặc lòng bàn chân sẽ đổ mồ hôi rất nhiều. Lúc này, bạn nên cảnh giác và đề phòng đột tử. Tốt nhất nên ngừng hoạt động, uống thuốc kịp thời và gọi ngay 115 nếu cần.
Bác sĩ Phúc khuyến cáo người dân hãy lắng nghe cơ thể, khám tim định kỳ, đặc biệt nếu bạn có các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, tiểu đường, cholesterol cao, hút thuốc hoặc tiền sử gia đình mắc bệnh tim.
Súng, vi trùng và thép
Trong lịch sử loài người, đậu mùa, cúm, lao, sốt rét, dịch hạch, sở và dịch tả đều là những bệnh truyền nhiễm tiến hóa từ căn bệnh ở loài vật. Đến nay, ta lần ngược về lịch sử để xem sản xuất lương thực đã nảy sinh như thế nào ở một ít trung tâm và từ đó đã bành trướng nhanh chậm khác nhau đến thế nào sang các khu vực khác. Những khác biệt địa lý đó chính là lời đáp hệ trọng và tối hậu cho câu hỏi của Yali về việc tại sao dân tộc này lại khác dân tộc khác đến vậy về sức mạnh và sự dồi dào sung túc.
Cuốn sách Súng, vi trùng và thép là lược sử về các xã hội của loài người trong khoảng 13.000 năm trở lại đây. Tác giả tập trung tìm lời giải cho câu hỏi: “Tại sao lịch sử đã diễn ra trên mỗi châu lục một khác?”.
