Bác sĩ Trịnh Kiên Cường, chuyên khoa Nam học, Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội, cho biết hầu hết nam giới bị vô sinh không nhận thấy các triệu chứng khác ngoài việc không thể có con tự nhiên. Tuy nhiên, thực tế có một số dấu hiệu và triệu chứng liên quan mang tính chất cảnh báo để nam giới có thể đi khám sớm.
Trong đó, dấu hiệu đáng lưu ý nhất là căn cứ vào những bất thường ở tinh hoàn như đau, sưng, có khối bất thường vùng bìu... Nam giới gặp vấn đề về chức năng tình dục như khó xuất tinh, tinh dịch ít, giảm ham muốn hoặc khó duy trì sự cương cứng (rối loạn cương dương) cũng có thể là dấu hiệu của vô sinh.
Bên cạnh đó, màu sắc, mùi của tinh dịch cũng phản ánh chất lượng của “tinh binh” hoặc tình trạng sức khoẻ có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh lý. Tinh dịch được tạo thành từ nhiều loại khoáng chất, protein, hormone và enzyme... Tinh dịch bình thường có màu trắng ngà hoặc trắng sữa, dịch trong không có cặn hay vẩn đục; có tính kiềm nhẹ, độ PH dao động 7,2-7,8.
Tinh dịch chủ yếu được tạo thành từ nước, vì vậy mùi thường nhạt. Tùy theo từng người, tỷ lệ thành phần cấu tạo, tinh dịch có thể có mùi đường (do chứa fructose) hoặc hơi có mùi kim loại hoặc mặn vì thành phần magie và canxi.
 |
| Nam giới vô tinh có thể khắc phục bằng phương pháp mổ vi phẫu bắt từng con tinh trùng. Ảnh: BVCC. |
Tinh dịch có mùi hôi tanh hoặc rất nặng mùi có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc bệnh lây qua đường tình dục. Trường hợp tinh dịch có mùi ngọt đậm có thể cảnh báo sớm bệnh tiểu đường.
Nếu tinh dịch có màu vàng đậm hoặc màu xanh lá, đó có thể là dấu hiệu của viêm tuyến tiền liệt hoặc do chế độ ăn nhiều hành tỏi, uống nhiều rượu, sử dụng cần sa.
Ngoài ra, trạng thái đặc, loãng của tinh dịch cũng chỉ điểm nhiều vấn đề đáng lưu ý. Chẳng hạn dịch loãng, số lượng mỗi lần xuất tinh ít có thể gợi ý tình trạng giảm số lượng, chất lượng tinh trùng.
Ở nam giới, bình thường mỗi lần xuất tinh, thể tích tinh dịch phải từ 1,5-2 ml. Tinh dịch vón cục, xuất hiện những hạt trắng nhỏ như hạt gạo, khi bóp thấy mịn như bột. Tình trạng này ảnh hưởng đến độ nhớt của tinh dịch, khiến tinh trùng dễ bị chết và khó di chuyển.
Ở nhiệt độ 37 độ C, tinh dịch từ trạng thái sệt, quánh sẽ hóa lỏng sau khoảng thời gian chưa tới một giờ. Nếu tình trạng hóa lỏng không diễn ra hoặc chỉ hóa lỏng một phần là dấu hiệu cho thấy tinh dịch bị đông đặc, tình trạng này khiến tinh trùng khó di chuyển đến gặp trứng, gây ảnh hưởng đến kết quả thụ thai.
Bên cạnh những dấu hiệu trên, những thay đổi bất thường ở cơ thể nam giới như mất khả năng ngửi, tăng trưởng tuyến vú bất thường, giảm hoặc rụng lông cơ thể, có các dấu hiệu của các hội chứng bất thường nhiễm sắc thể hoặc nội tiết tố… cũng cảnh báo nguy cơ hiếm muộn ở nam giới.
Bác sĩ Cường cho biết tại Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội, các bác sĩ thường xuyên tiếp nhận những trường hợp vô sinh nam tới điều trị, khởi phát từ những dấu hiệu trên.
Hiện có nhiều kỹ thuật có thể giúp nam giới có thể thực hiện chức năng sinh sản, thậm chí, nam giới vô tinh vẫn có thể khắc phục bằng phương pháp mổ vi phẫu bắt từng con tinh trùng (Micro TESE).
Bác sĩ Cường khuyến cáo dù nam hay nữ giới khi xảy ra tình trạng sau một năm kết hôn (6 tháng với phụ nữ trên 35 tuổi), quan hệ tình dục thường xuyên không sử dụng các biện pháp tránh thai nhưng người vợ vẫn không thể có thai tự nhiên thì nên khám hiếm muộn ngay. Bệnh nhân nên tìm tới các cơ sở có thể điều trị cùng lúc cả hai vợ chồng để thuận tiện và hiệu quả hơn sau khi được phát hiện tình trạng vô sinh, hiếm muộn.
Bác sĩ cho hay khi các cặp đôi cùng thoải mái và hợp tác với bác sĩ, kết quả điều trị cũng sẽ tốt hơn. “Ngoài ra, sự sẻ chia, cảm thông giữa hai vợ chồng, người thân cũng rất quan trọng. Vì áp lực tâm lý, sự buồn tủi, xấu hổ có thể khiến hành trình chữa hiếm muộn càng khó khăn hơn”, bác sĩ Cường nói thêm.
