Vừa qua, bác sĩ khoa Phẫu thuật lồng ngực và mạch máu, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) vừa cứu sống bệnh nhân Vũ Thị Th. (55 tuổi, Hiến Nam, Hưng Yên), có khối u trung thất lớn xâm lấn tim, phổi đã nhiều năm không được phát hiện.
Bệnh nhân Th. cho biết bị đau vai gáy đã 6 năm nhưng nghĩ do làm nghề thợ may, phải ngồi nhiều nên đó là điều bình thường. Đến cuối năm 2018, trong lúc dọn dẹp nhà cửa để chuẩn bị cưới con gái, bệnh nhân xuất hiện đau vai gáy nhiều, kèm đau ngực, sụp mi mắt hai bên.
Sau khi kiểm tra, bác sĩ phát hiện khối u trung thất trước kích thước 8x10 cm. Khối u xâm lấn rộng vào màng tim, làm tắc gần hoàn toàn hệ tĩnh mạch chủ trên và tĩnh mạch vô danh, u ranh giới không rõ với thùy trên phổi, khối kích thước 14x24 mm thùy giữa phổi, hạch lớn trung thất 34 mm và nhiều dịch màng phổi. Kết quả giải phẫu bệnh cho thấy, bệnh nhân bị u tuyến ức type AB. Các bác sĩ đánh giá tình trạng bệnh rất nghiêm trọng.
Khi phát hiện bệnh, bệnh nhân và gia đình đều bàng hoàng vì các biểu hiện trước đó không có gì đáng kể. Hội đồng hội chẩn đa chuyên khoa được thành lập bao gồm các giáo sư, bác sĩ của Trung tâm Hô hấp, Trung tâm Ung bướu, Khoa Phẫu thuật Lồng ngực, Gây mê hồi sức. Sau khi bàn bạc, hội đồng chuyên môn quyết định sẽ tiến hành phẫu thuật cho bệnh nhân, sau đó điều trị tiếp bằng các phương pháp bổ trợ khác.
 |
| Bác sĩ Ngô Gia Khánh kiểm tra, đánh giá tình trạng bệnh nhân trước khi xuất viện. |
Hội đồng cũng nhận định bệnh nhân cần được phẫu thuật sớm, bởi nếu chậm trễ, khối u xâm lấn sâu vào tim phổi, khả năng phẫu thuật sẽ rất khó thực hiện và đe dọa tính mạng. Đây là một ca mổ phức tạp, cần những phẫu thuật viên có kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại.
Ngày 20/12/2018, ca mổ được tiến hành. 5 giờ phẫu thuật là cuộc đấu trí căng thẳng của các bác sĩ để giành lại sự sống cho bệnh nhân. Các bác sĩ phải cưa toàn bộ xương ức, mở ngực trước bên, cắt bỏ toàn bộ khối u và phần màng tim, tĩnh mạch chủ trên, tĩnh mạch vô danh. Sau đó, các bác sĩ đã tạo hình lại hệ tĩnh mạch chủ trên, tĩnh mạch vô danh bằng miếng vá nhân tạo, cắt thùy giữa phổi, lấy hạch trung thất. Ca mổ thành công trong tiếng thở phào nhẹ nhõm của kíp phẫu thuật và niềm vui mừng của gia đình.
Tuy nhiên, sau phẫu thuật 3 ngày bệnh nhân tiến triển nặng, xuất hiện đợt cấp nhược cơ, viêm phổi hai bên, chụp phim trường phổi hai bên trắng xóa, sốc nhiễm khuẩn, sốt cao liên tục, nồng độ oxy máu tụt thấp, cấy dịch phế quản ra vi khuẩn Acinetobacter baumannii kháng lại gần như tất cả các loại kháng sinh hiện có. Tình trạng bệnh nhân nguy kịch, đe dọa tính mạng, đã có lúc gia đình không còn hi vọng và nghĩ đến việc chuẩn bị lo hậu sự cho bệnh nhân.
Với sự quyết tâm của các thầy thuốc, sự tin tưởng của gia đình, sau một tháng điều trị tích cực tại Khoa Hồi sức tích cực, bệnh nhân dần ổn định, tự thở, ho khạc được, tình trạng viêm phổi và nhiễm trùng được kiểm soát và phim chụp CLVT không còn hình ảnh khối u.
 |
| Khối u đã được cắt bỏ. |
Ngày 12/2, sau gần hai tháng nằm viện, bệnh nhân được các bác sĩ cho xuất viện với tình trạng hồi phục hoàn toàn.
Đánh giá về ca bệnh này, ThS.BS Ngô Gia Khánh, Phụ trách Khoa Phẫu thuật lồng ngực và mạch máu, cho biết đây là một trong những ca khó vì khối u trung thất rất lớn, xâm lấn vào gần như tất cả các bộ phận xung quanh: mạch máu lớn, tĩnh mạch chủ trên, tĩnh mạch vô danh. Quá trình phẫu thuật rất khó khăn, bệnh nhân lại có tiền sử đái tháo đường type 2 và tình trạng nhược cơ.
Theo các bác sĩ, khối u trung thất, chủ yếu được tạo ra từ các tế bào mầm hoặc tế bào tăng sinh trưởng trong mô tuyến ức, mô thần kinh, mô bạch huyết có thể là lành tính hoặc ác tính, giai đoạn sớm bệnh nhân gần như không có triệu chứng.
Tuy nhiên, nếu không được phát hiện, phẫu thuật loại bỏ kịp thời khối u có thể xâm lấn gây chèn ép tim, phổi, mạch máu lớn cản trở quá trình tuần hoàn, hô hấp. Bệnh nhân sẽ xuất hiện các triệu chứng đau ngực, khó thở, ho ra máu, sụt cân, suy yếu cơ thể, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các chức năng sống, chức năng hô hấp, tuần hoàn...
Nếu khối u ác tính có thể di căn đến màng tim, phổi đe dọa tính mạng của người bệnh. Vì vậy, các khối u trung thất cần được chẩn đoán, phát hiện và xử trí kịp thời để tránh các biến chứng phức tạp có nguy cơ gây tử vong như ca bệnh này.
