Tại kỳ họp thứ 8 HĐND tỉnh Quảng Ngãi khóa XII, nhiệm kỳ 2016-2021, ông Nguyễn Minh Trí, Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Quảng Ngãi, đề xuất áp dụng "cơ chế đặc thù" cho công viên địa chất toàn cầu Lý Sơn - Bình Châu và vùng phụ cận.
"Tỉnh cần có cơ chế đặc biệt mời gọi chuyên gia, nhà khoa học nhằm giúp lập hồ sơ bài bản để sớm trình UNESCO công nhận công viên địa chất toàn cầu Lý Sơn - Bình Châu và vùng phụ cận", ông Trí kiến nghị.
Du khách hòa mình trong làn nước trong vắt bên di sản địa chất núi lửa ở khu vực Bãi Sau (đảo Bé), xã An Bình, huyện Lý Sơn. Ảnh: Minh Hoàng. |
Hiện Quảng Ngãi đã công nhận Lý sơn - Bình Châu và vùng phụ cận là công viên địa chất cấp tỉnh. Địa phương này đặt mục tiêu đến tháng 11/2018 hoàn thành hồ sơ trình Bộ Văn hóa thể thao và Du lịch công nhận công viên địa chất Lý Sơn - Bình Châu và vùng phụ cận cấp quốc gia; sau đó trình UNESCO công nhận là công viên địa chất toàn cầu.
Từ nay đến giữa cuối năm 2018, Quảng Ngãi sẽ tái hiện không gian trưng bày văn hóa Sa Huỳnh 2.500 đến 3.000 năm ở di chỉ xóm Ốc và suối Chình, huyện đảo Lý Sơn.
"Tỉnh sẽ tổ chức nhiều đợt đi điền dã thực tế, hội thảo trong nước, quốc tế thu thập ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học về giá trị di sản địa chất Quảng Ngãi... Từ kết quả này, chúng tôi sẽ hoàn thiện hồ sơ đảm bảo đạt hơn 200 tiêu chí trình UNESCO công nhận công viên địa chất toàn cầu Lý Sơn - Bình Châu và vùng phụ cận vào năm 2020", Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Quảng Ngãi cho biết thêm.
Về vấn đề này, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi Lê Viết Chữ yêu cầu cơ quan chức năng, nhà khoa học lập đề án công viên địa chất toàn cầu Lý Sơn - Bình Châu và vùng phụ cận cần xác định cộng đồng dân cư làm chủ thể phát triển và hưởng thụ các lợi ích do di sản địa chất mang lại.
Rạn san hô tuyệt đẹp bên trầm tích núi lửa Gành Yến, xã Bình Hải (huyện Bình Sơn). Ảnh: Minh Hoàng. |
Theo đề án, công viên địa chất toàn cầu Lý Sơn bao gồm vùng trung tâm là huyện đảo Lý Sơn và mở rộng bao gồm: Xã Bình Châu, Bình Phú, Bình Hải (huyện Bình Sơn), Tịnh Kỳ, Tịnh Khê (TP Quảng Ngãi) và một số vùng phụ cận vùng rừng núi Cà Đam (huyện Trà Bồng). Khu vực Lý Sơn - Bình Châu và vùng phụ cận có nhiều tiềm năng về di sản địa chất, địa mạo, cảnh quan thiên nhiên, môi trường sinh thái, đa dạng sinh học.
Giáo sư Nakada (Nhật Bản), Phó chủ tịch Mạng lưới công viên địa chất toàn cầu, chia sẻ các tiêu chí về di sản địa chất ở huyện đảo Lý Sơn và Bình Châu hội đủ điều kiện đa dạng về loại hình, đặc biệt hiếm có.
Tiến sĩ Nguyễn Hoàng, chuyên gia Viện Khoa học và Công nghệ Quốc gia (Nhật Bản), cho biết hoạt động núi lửa ở đảo Lý Sơn xảy ra khoảng 10-11 triệu năm và gần nhất vài nghìn đến 1 triệu năm (trùng khớp thời gian với hoạt động núi lửa tại khu vực ven biển xã Bình Châu và Ba Làng An).
Huyện đảo Lý Sơn có địa hình núi lửa chiếm 70% diện tích. Nhiều di tích được tạo ra từ hoạt động phun trào dung nham của núi lửa, như miệng núi lửa kép trên đỉnh núi Thới Lới, Giếng Tiền, Hang Câu, chùa Hang, chùa Đục, cổng tò vò trên bờ và dưới biển… "Đây có thể xem là viện bảo tàng tự nhiên về hoạt động núi lửa hiếm hoi trên thế giới, xứng đáng được công nhận là công viên địa chất toàn cầu", ông Hoàng khẳng định.