Đen cho biết anh đang một mình vì lười yêu, ngại mở lời. Trong quá khứ, rapper "Lối nhỏ" từng bỏ lỡ nhiều mối tình chỉ vì bản tính nhút nhát, điều mà khiến anh day dứt mãi về sau.
Đen là nhân vật trong cuộc phỏng vấn của Zing.vn, theo lẽ thông thường, anh phải là người nhận câu hỏi và trả lời chúng theo cá tính của mình. Nhưng có nói chuyện với Đen mới thấy bản thân rapper cũng luôn có hàng nghìn câu hỏi cho mình. Nhiều lần, khi phóng viên vừa dứt lời, Đen đã thành thật: "Tôi cũng từng hỏi mình như vậy".
- 5.000 vé bán "cháy" trong 8 phút và một live show đầu tiên đã diễn ra thành công, nhiều dư vị. Đó có phải là một bất ngờ với anh?
- Bất ngờ chứ. Được yêu mến là một chuyện nhưng có được khán giả bỏ tiền ra mua vé hay không lại là chuyện khác. Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng live show của mình có thể bán vé nhanh và nhiều như thế. Bất ngờ lắm, hạnh phúc lắm, đến giờ, tôi vẫn không nghĩ mình có thể được như vậy. Không thể nào nghĩ được.
- Khi bước chân vào nghề này, anh có từng hình dung mình sẽ thành công như thế?
- Tất nhiên là không rồi, tôi chỉ dám hình dung mình cũng như các nghệ sĩ khác, sẽ phải chật vật với đam mê, sẽ phải loay hoay vì cuộc sống. Không bao giờ tôi nghĩ lại có một ngày, một rapper như mình có được những show diễn lớn, những đơn hàng, những hợp đồng - đó là những điều mà 3 năm trước không bao giờ một rapper có thể có được.
- Từ khi nào anh nhận thấy mình đang sống được với nghề?
- Gần đây thôi, chắc cỡ 1-2 năm, chứ trước tôi chật vật lắm. Thế mới nói, nghề này cũng hên xui. Tôi từng nghĩ sẽ chọn một công việc khác. Thậm chí suy nghĩ ấy bây giờ vẫn hiện hữu vì tôi làm việc theo cảm hứng. Cái gì cũng có thời điểm, một ngày mình sẽ phải làm công việc khác, còn giờ cứ chơi với âm nhạc thôi.
- Công việc chân tay chẳng hạn, anh có ngại?
- Không, có gì mà ngại. Trăm triệu người ngoài kia đều lao động, mình không lao động thì chết đói. Tôi cũng từng lao động chân tay mà.
- Quãng thời gian đó bồi đắp cho anh những gì?
- Nó khiến cho bây giờ tôi không bị đánh mất mình. Tôi không bao giờ ảo tưởng ngôi sao này kia vì tôi biết mình ở đâu. Tôi trân quý quãng thời gian gian khổ trước kia. Chính điều ấy khiến tôi sẽ không bao giờ thay đổi.
- Nhưng nhiều người cũng sợ một ngày kia sự nổi tiếng, hào quang, những lời mời quảng cáo, sự kiện sẽ kéo anh đi, và anh không còn là Đen của ngày xưa nữa?
- Không bao giờ có vì nếu có thì đã xảy ra rồi. Tôi có được tất cả như bây giờ vì tôi là Đen chứ không phải là ai khác. Nếu không giữ được bản thân nghĩa là một cái chết trong âm nhạc.
- Theo anh, tại sao vẫn có một bộ phận khán giả yêu mến giới indie phản đối thần tượng của mình xuất hiện quá nhiều hoặc chuyển sang mainstream?
- Tôi hiểu vì cũng từng thấy ý kiến như này trên mạng. Thực ra nó xuất phát từ việc có một số khán giả không tin vào nghệ sĩ của mình, không hiểu nghệ sĩ của mình. Chính vì thế mà người nghệ sĩ cần phải làm khán giả tin tưởng mình, bớt đi những hoài nghi.
Hoặc cũng có thể đã có những nghệ sĩ indie thay đổi sau khi nổi tiếng hơn. Do vậy, để họ hết sợ thì hãy cứ là chính mình. Tôi nghĩ rằng nếu mình không làm hài lòng được mọi người, hãy làm khán giả của mình tin vào mình, hiểu mình, sau đó hãy để số đông lắng nghe, cảm nhận.
Với tôi, tôi vẫn đang viết nhạc như những gì mình đã và đang như vậy. Do vậy, tôi tin khán giả của mình vẫn tin mình.
- Những MV được đầu tư về hình ảnh, câu chuyện hơn. Và một live show đã có sự tham gia của đơn vị chuyên nghiệp, ví như khâu bán vé. Đen đang thay đổi, phải không?
- Đó không phải thay đổi vì đó là sự tiến bộ. MV đẹp hay xấu đâu thể đánh đồng là mất chất, đó đơn giản chỉ là sự tiến bộ của bản thân Đen và toàn bộ ê-kíp.
Nhiều người vẫn tin rằng để đi xa không thể đi một mình, cần phải có người đồng hành cùng mình, tôi cũng nghĩ vậy.
- Nhưng phải chăng sự tiến bộ này, việc quyết tâm lên mainstream của nhiều nghệ sĩ indie cũng vì mong muốn có một cuộc sống tốt hơn về vật chất?
- Đó là mục đích chính đáng mà, ai cũng cần một cuộc sống tốt hơn về vật chất. Nghệ sĩ muốn toàn tâm toàn ý thì không nên quá lo về vật chất. Nếu mình có cuộc sống tốt, mình có thời gian hơn cho âm nhạc.
Nhưng cũng phải nói rằng đâu phải tất cả nghệ sĩ indie lên chuyên nghiệp đều là mainstream. Bản thân Đen vẫn là người làm nhạc độc lập, không bị công ty nào chi phối vì ý tưởng.
- Anh có đang sống thoải mái với thu nhập từ nghề?
- Làm nhạc thì cũng vẫn khó khăn. Như MV Lối nhỏ vừa rồi cũng rất chật vật. Nhưng ăn uống đi lại, nghỉ ngơi, gặp người này người kia thì thoải mái.
- Có sống như một ngôi sao?
- Không đâu, ngôi sao thì cũng phải ăn uống, nghỉ ngơi. Có thể tôi cũng ít nói đến đời tư nên mọi người tò mò, chứ tôi vẫn sống đời sống rất bình thường, chẳng có gì khác biệt.
- Hôm nay nói về tình yêu được không? Anh có phải người dễ yêu?
- Tôi không dễ yêu nhưng dễ rung động, nhất là rung động trước cái đẹp.
- Nghe những ca khúc của anh thấy không ít những “bóng hồng”?
- Người ta thường nói điều tiếc nuối nhất không phải là thứ chưa làm mà là thứ đã mất đi. Tôi từng tự ti, không mạnh dạn nên không giữ được người ta, rồi những câu chuyện tình yêu ấy được đưa vào âm nhạc.
Tình yêu lạ lùng lắm, rất nhiều thi sĩ đã viết, rất nhiều người đã kể nhưng vẫn còn rất nhiều người muốn kể. Bởi vì, tình yêu là thứ để xã hội này tiến lên.
Người ta cứ bảo sao ai cũng viết nhạc tình yêu, nhưng đó là thứ thật dễ để đưa cảm xúc vào. Những hoài niệm, những ngày xưa ấy, những mối tình bỏ lỡ vì không dám nói ra khiến tôi day dứt mãi. Ngày xưa sao mình không nói, ngày xưa sao mình không làm?
-Lý do gì ngăn anh nói ra?
- Mỗi thứ chỉ hiện hữu trong thời điểm nhất định. Trên mạng giờ nhiều người nói là: “Sau này chúng ta có tất cả nhưng không có chúng ta”. Đâu phải bây giờ mình có địa vị, vật chất là mình đi tìm được người ta đâu.
- Có fan nữ nào tỏ tình với anh?
- Fan của tôi văn minh lắm, không vồ vập. Tôi đi hát show nhiều và tôi biết họ yêu mình vì âm nhạc chứ không phải yêu tôi vì con người. Tôi đâu có đẹp trai đâu (cười).
- Hoa hậu H'hen Niê cũng vậy?
- Rất văn minh là khác, và đáng yêu nữa (cười).
- Anh có đang yêu ai và sẽ yêu như thế nào?
- Tôi đang một mình. Còn trong tình yêu, tôi cũng yêu như mọi người, mỗi người có một cách yêu nên tôi nghĩ mình không quá khác biệt. Nhưng giờ tôi không có thời gian cho tình yêu vì dành cả cho âm nhạc rồi.
Có thời điểm, ngoài âm nhạc, tôi không muốn gặp gỡ hoặc liên hệ với ai. Bù lại, tôi đọc sách, tôi đọc ngấu nghiến, gần đây là cuốn mới của Dan Brown. 2 ngày tôi chẳng nói chuyện với ai để dành trọn thời gian cho cuốn sách này.
- Như một nghiên cứu mới đây, rằng tuổi 30 hiện đại đang lười yêu. Anh dường như không ngoại lệ?
- Cũng lười thật, tôi ngại tìm hiểu, ngại mở lời. Tính ấy không bỏ được vì nó là bản chất rồi, sửa sao được. Người ta bảo giang sơn dễ đổi, bản tính khó dời.
- Nếu cứ như vậy, bao giờ anh mới có người yêu?
- Chắc các cô gái phải tấn công chăng. Mà không, hoặc là có duyên nào ấy, bắt được tín hiệu của nhau.
- Nhiều người từng nghĩ rap phải bẩn, bụi và đời mới đúng nghĩa là rap cho đến khi anh xuất hiện. Anh đưa rap lên truyền hình, anh gửi vào rap những ca từ triết lý, những ví von văn học... Anh nghĩ mình đã làm được gì cho rap?
- Tự do và hỷ nộ ái ố là một phần của rap. Rap đúng nghĩa phải bụi như vậy, nhưng nhập gia tùy tục, tinh thần người Việt là thích văn thơ, thích những thứ nhẹ nhàng, bay bổng, và có lẽ tôi đã đóng góp được cho điều ấy.
Rap được đến với truyền hình nhiều hơn, điều mà trước đây, giai đoạn năm 2006-2007, chúng ta rất hiếm thấy. Có lẽ tôi cũng đã góp một phần công sức nhỏ để giúp rap vươn xa hơn.
- Rap với anh là gì?
- Là đam mê, là công việc, và là cả nơi tôi kiếm sống. Ngoài gia đình, rap là thứ quan trọng nhất.
- Nghe nhạc của anh, tôi nhận thấy một sợi dây xuyên suốt, nó buồn, một nỗi buồn không thể giải tỏa, chính thế nó gắn kết vào nhau, không tách ra được. Anh có đồng tình?
- Tôi có nhiều hoài niệm và suy tư, điều mà chưa ai giải đáp được cho mình. Tôi luôn có rất nhiều câu hỏi, ví như: Chúng ta sẽ nghĩ về cái gì đầu tiên khi chúng ta già? Đại loại là như vậy.
Những câu hỏi cho tương lai và những hoài niệm quá khứ cứ đi theo tôi, hiện hữu quanh tôi. Nó khiến tôi chắt chiu mọi cảm xúc của mình. Tôi hỏi tương lai, tôi nghĩ về quá khứ. Đôi khi tôi tiếc những ngày cũ đẹp đẽ, và cái tiếc nuối ấy trở thành một màu xuyên suốt. Hình như chưa ai hỏi tôi câu hỏi này, cũng may là bạn đã nhận ra.
- Nỗi buồn lớn nhất mà anh mang theo là gì?
- Tôi mất quá nhiều bạn bè, có cả nguyên nhân chủ quan lẫn khách quan. Trước hết là đến từ những lần di chuyển, sau đến những chuyện khác. Gần đây tôi có tìm lại bạn cũ cấp 1, cấp 2, cũng may là mọi người vẫn nhớ mình. Gặp lại, vui thật.
- Anh có tri kỷ không?
- Chính là âm nhạc. Trước đây Đen viết rap chỉ vì không có ai để nói chuyện. Cảm giác không ai có thể hiểu được mình, tôi từng rất cô độc.
- Anh giờ không còn chỉ là một gương mặt mới mà còn là một rapper có sức ảnh hưởng. Nhiều người cho rằng Jack rap giống anh, anh thì sao?
- Tôi thì không thấy giống. Mỗi người có một lựa chọn, tôi cũng không quan tâm lắm, Jack có fan riêng của Jack nên tôi sẽ không nhận xét giống khác được. Quan trọng nhất là tất cả hãy cùng làm tốt, đóng góp cho âm nhạc.
- Nếu có sức ảnh hưởng đến người trẻ hơn. Đó là niềm vui hay sự lo lắng?
- Không có gì phải lo lắng, nếu mình có ảnh hưởng tới người khác chứng tỏ mình phải có thứ hay ho nhất định. Tôi không bao giờ phủ nhận rằng tôi cũng chịu ảnh hưởng của các nghệ sĩ nước ngoài, và cóp nhặt những cái hay của họ cho mình.
- Một trong những nhận diện về Đen là kho ca từ giàu hình ảnh, so sánh, ví von, gieo vần. Từ đâu anh có?
- Chỉ có đọc sách, ca dao tục ngữ. Tôi vẫn giữ được thói quen đọc sách đến bây giờ, mỗi tối luôn đọc mấy trang trước khi đi ngủ.
- Đen của hiện tại có sợ những bon chen, giành giật trong showbiz?
- Sợ chứ vì tôi không thích ồn ào. Mỗi lần lên mạng đọc bình luận không đúng, vô học, tôi cũng thấy buồn. Tôi tự hỏi sao người ta có thể nói những điều đó với nhau.
Nhưng đã là nghệ sĩ, nhiều khi bản thân mình không thể bỏ ngoài tai được. Điều tôi sợ nhất là sẽ ảnh hưởng đến những người xung quanh, đến ba mẹ nếu vướng phải những bon chen ở nơi này.
- Khi đứng trên sân khấu, bên dưới là 5.000 khán giả, gọi tên anh, hát theo anh, anh thường nghĩ đến điều gì?
- Bối rối. Bạn biết đấy, tôi rất lóng ngóng trên sân khấu. Giữa những hò reo, tôi thường tự hỏi tại sao mình lại có những cái này, mình lại được như thế này, nghĩ nhiều lắm. Được yêu, tôi cũng rất sợ.
- Anh luôn có hàng nghìn câu hỏi, câu hỏi nào anh đang đau đáu nhất?
- Trong đầu tôi như có dải ngân hà, luôn luôn cuồn cuộn biến đổi, khiến tôi phải đặt câu hỏi: Mình là ai và mình làm được gì. Có lẽ đó là câu hỏi tôi đau đáu nhất nhưng bây giờ tôi chưa tự trả lời được. Giống như nhiều người khác, có lẽ phải cuối đời mới trả lời thấu đáo được: Tôi là ai?
- Anh có còn sống cạnh biển?
- Tôi vẫn ở Hạ Long, có việc mới vào TP.HCM. Ở Hạ Long, tôi vẫn có một góc nhỏ mà lúc nào bí quá sẽ ra ngồi, có lẽ nhờ vậy, tôi giữ được sự phóng khoáng của biển.