Chiều 5/6, phiên xử phúc thẩm vụ án tham ô tài sản xảy ra tại Công ty cổ phần bất động sản Điện lực Dầu khí Việt Nam (PVP Land) tiếp tục phần xét hỏi.
Bị cáo Đinh Mạnh Thắng (em trai ông Đinh La Thăng, nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần đầu tư và thương mại dầu khí Sông Đà) đã thay đổi đề nghị so với sáng cùng ngày khi yêu cầu tòa phúc thẩm xem xét lại toàn bộ hành vi, động cơ tham ô tài sản để giảm nhẹ hình phạt.
'Không rõ giúp sức như thế nào'
Trả lời HĐXX, Đinh Mạnh Thắng khai qua làm ăn đã quen bị cáo Thái Kiều Hương, cựu Phó tổng giám đốc công ty Vietsan - đơn vị nắm 25% cổ phần dự án Nam Đàn Plaza. Biết Thắng quen Trịnh Xuân Thanh (cựu Chủ tịch HĐQT PVC), Hương nhờ em trai ông Đinh La Thăng kết nối cho gặp mặt.
Khi Trịnh Xuân Thanh đồng ý cho PVP Land thoái vốn khỏi Nam Đàn Plaza, Đinh Mạnh Thắng đã sắp xếp để Hương dẫn đối tác mua cổ phần đến gặp tại nhà hàng trên đường Xuân Diệu.
 |
| Bị cáo Đinh Mạnh Thắng (đứng) trả lời HĐXX. Ảnh: B.C. |
Ông Thắng thừa nhận sau đó được Thái Kiều Hương cám ơn 5 tỷ và nhờ chuyển 14 tỷ đồng cho Trịnh Xuân Thanh.
Khi nhận bị cáo nghĩ gì? Trả lời câu hỏi của chủ tọa, Đinh Mạnh Thắng nói: "Không nghĩ gì nhiều. Sau đó bị cáo nghĩ lại có vi phạm là không tìm hiểu rõ nguồn gốc tiền đó như thế nào".
Việc đơn giản là giới thiệu mà nhận khoản tiền 5 tỷ rồi không suy nghĩ gì, nói thế có đúng không?
Suy nghĩ giây lát, nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần đầu tư và thương mại dầu khí Sông Đà đáp: "Thưa HĐXX, sự thật nó như thế".
Đưa ra tình tiết giảm nhẹ, ông Thắng nói bản thân đã nhận ra sai phạm, luôn thành khẩn khai báo. Thời điểm sự việc diễn ra, ông ta làm theo sự nhờ vả của người quen, không biết nội tình việc mua bán. Khi Thái Kiều Hương yêu cầu trả lại 19 tỷ, bị cáo đã khắc phục ngay 5 tỷ và thông báo để Trinh Xuân Thanh hoàn trả 14 tỷ còn lại.
Bị cáo nói tòa sơ thẩm tuyên 9 năm tù là nghiêm khắc. Theo bị cáo mức mấy năm thì phù hợp? Đinh Mạnh Thắng không trả lời. Chủ tọa nói HĐXX sẽ đánh giá vai trò đồng phạm, rà soát các tình tiết giảm nhẹ mà bị cáo này đã nêu.
Sáng cùng ngày, ông Thắng chỉ đề nghị tòa phúc thẩm xem xét giảm nhẹ hình phạt, tuy nhiên sau khi luật sư bào chữa là ông Nguyễn Huy Thiệp xét hỏi, bị cáo này đề nghị TAND Cấp cao xem xét lại toàn bộ hành vi, động cơ để đánh giá mức độ tội danh qua đó giảm nhẹ hình phạt.
Theo Đinh Mạnh Thắng, việc thoái vốn của PVP Land là hoạt động hợp pháp nếu không bị số cá nhân lợi dụng để chuộc lợi. "Bị cáo không hay biết việc làm giá. Bị cáo không rõ giúp sức như thế nào", Thắng nói.
Ngoài ra, Đinh Mạnh Thắng cũng đề nghị tòa phúc thẩm xem xét lại việc cấp sơ thẩm cáo buộc bị cáo này đã bàn bạc với Thái Kiều Hương và Trịnh Xuân Thanh để khai khoản tiền tham ô 19 tỷ vẫn trong tay Hương, chưa chuyển cho các bị cáo.
Bị cáo không hiểu tham ô cái gì?
Là bị cáo duy nhất có đơn kêu oan, Nguyễn Thị Kim Thoa (nguyên Kế toán trưởng Công ty Minh Ngân) nói chỉ là kế toán trưởng, cáo trạng và bản án sơ thẩm đều nói bị cáo không tham gia đàm phán mua cổ phần, chỉ làm theo chỉ đạo của Chủ tịch HĐQT Lê Hòa Bình trong việc ký séc chuyển tuyển, không lợi dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản.
"Đến bây giờ trước tòa, bị cáo không hiểu tham ô cái gì, tại sao lại tham ô? Nhiều lần bị cáo yêu cầu HĐXX, cơ quan điều giải thích nhưng đều không giải thích được", nữ bị cáo tỏ ra ấm ức.
Bà Thoa nói dòng tiền chi rất rõ ràng nên không thể chịu trách nhiệm. Khi lãnh đạo công ty đàm phán, bà không biết giá trên hợp đồng là 34 triệu đồng/m2 thấp hơn 18 triệu so với giá mua của 4 cổ đông khác.
“Ông Bình nói nói ghi 34 triệu, còn 18 triệu chi cho PVP Land. Bị cáo biết vì có cá nhân đến ký nhận mới giao tiền”, bị cáo Nguyễn Thị Kim Thoa nói và cho biết khi phát hiện sự việc bà từng hỏi vì sao có khoản tiền nằm ngoài hợp đồng mà không xử lý Trịnh Xuân Thanh và người liên quan.
“Bị cáo có tội là biết mà không tố cáo, còn dòng tiền rõ ràng thì không thể chịu trách nhiệm. Tham ô cái gì, tham ô bao nhiêu tiền, tham ô ở đâu. Bị cáo nói bị oan ở chỗ đó”, nữ bị cáo khóc.
Bị cáo Thoa cho biết thêm bà chỉ làm Kế toán trưởng Công ty Minh Ngân nhưng HĐXX “ép làm Kế toán trưởng công ty 1/5” - một doanh nghiệp khác của ông Lê Hòa Bình. "Bị cáo không hiểu. Bị cáo rất nhiều lần yêu cầu HĐXX xem xét các phiếu chi trả tiền cho bị hại không có chữ ký của bị cáo là kế toán trưởng. Tòa hỏi vậy bị cáo không biết trả lời thế nào", người duy nhất kêu oan nói.
Tại tòa, bà Nguyễn Thị Kim Thoa thừa nhận với cương vị kế toán trưởng, bà có sai phạm khi Công ty Minh Ngân mua cổ phần PVP Land nhưng lại chi cho các cá nhân chiếm hưởng. Chủ tọa cho biết các đề nghị của bị cáo sẽ được HĐXX và đại diện VKSND lưu tâm để xem xét yêu cầu kháng cáo.
Sáng mai (6/6), phiên tòa chuyển sang phần tranh luận.
Theo bản án sơ thẩm, Trịnh Xuân Thanh quản lý phần vốn góp của PVC tại PVP Land nên có vai trò quan trọng trong việc chuyển nhượng cổ phần tại PVP Land.
Đầu 2010, Lê Hòa Bình muốn mua dự án Nam Đàn Plaza (dự án PVP Land nắm giữ 50,5% vốn) nên nhờ Huỳnh Nguyễn Quốc Duy môi giới. Tháng 3/2010, Bình đạt thỏa thuận mua cổ phần của 4/5 cổ đông đầu tư dự án.
Để mua nốt số cổ phần còn lại do PVP Land nắm giữ, Thái Kiều Hương nhờ Đinh Mạnh Thắng kết nối gặp Trịnh Xuân Thanh. Sau đó, Trịnh Xuân Thanh đã chỉ đạo Đào Duy Phong thu xếp việc mua bán.
Tòa sơ thẩm kết luận Trịnh Xuân Thanh biết rõ giá gốc chuyển nhượng cổ phần tương đương 52 triệu đồng/m2, nhưng vẫn chỉ đạo đồng phạm ký hợp đồng chuyển nhượng cổ phần với mức giá tương đương 34 triệu đồng/m2 đất dự án, để hưởng chênh lệch.
Đinh Mạnh Thắng đã cấu kết, tạo ra công đoạn mua bán, chuyển nhượng trái phép bằng cách tạo giá trị vật chất thấp nhưng vẫn có lãi. Tổng số tiền các bị cáo chiếm đoạt là 49 tỷ đồng.
Theo bản án sơ thẩm, Trịnh Xuân Thanh chiếm đoạt 14 tỷ đồng, Đinh Mạnh Thắng chiếm đoạt 5 tỷ, các bị cáo còn lại chiếm đoạt tổng số tiền 30 tỷ.
Hồi đầu tháng 2, TAND Hà Nội đã tuyên Đinh Mạnh Thắng 9 năm tù, Trịnh Xuân Thanh (cựu Chủ tịch PVC) chung thân, Đào Duy Phong (cựu Chủ tịch PVP Land) 16 năm tù, Nguyễn Ngọc Sinh (cựu Tổng giám đốc PVP Land) 13 năm tù, Thái Kiều Hương và Huỳnh Nguyễn Quốc Duy cùng mức án 10 năm tù.
Lê Hòa Bình (cựu Chủ tịch công ty 1/5) và Nguyễn Thị Kim Thoa lần lượt lĩnh 8 năm tù và 6 năm tù. Tổng hợp bản án trước đó, 2 bị cáo này phải chịu mức án chung thân.
Sau bản án sơ thẩm, em trai ông Đinh La Thăng có đơn kháng cáo gửi TAND Cấp cao, đề nghị xem xét lại tội danh Tham ô để làm căn cứ giảm nhẹ hình phạt. Ba bị cáo còn lại xin giảm nhẹ hình phạt và hạ mức bồi thường dân sự.
