Chiều 22/10, ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch tổ chức buổi gặp gỡ với hơn 100 phụ huynh và sinh viên thuộc chương trình hợp tác đào tạo Bác sĩ Y khoa Việt - Đức, khóa 2023-2024 để thông tin về tình hình hiện tại và phương hướng giải quyết cho các sinh viên.
Phương án xử lý cho sinh viên khóa 2023 và 2024
Tại buổi đối thoại, PGS.TS Nguyễn Đăng Thoại, Phó hiệu trưởng ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch, đã thông tin về chương trình hợp tác đào tạo với ĐH Johannes Gutenberg Mainz từ năm 2013, đồng thời giải thích lý do chương trình bị ngừng đột ngột.
Hiện tại, tình hình của sinh viên khóa 2025 đã được giải quyết theo phương án chuyển sang chương trình đào tạo Bác sĩ Y khoa chính quy của ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch, bắt đầu từ ngày 20/10/2025.
Lộ trình học tập 6 năm liên tục được giữ nguyên theo chương trình đã được Bộ GD&ĐT cùng Bộ Y tế phê duyệt. Các nội dung học vụ và tài chính sẽ được công khai, minh bạch, bảo đảm đầy đủ quyền lợi của sinh viên.
Đối với sinh viên các khóa 2023 và 2024, PGS.TS Nguyễn Đăng Thoại đưa ra 3 phương án giải quyết như sau.
Phương án 1 là tiếp tục đàm phán với Đại học Johannes Gutenberg Mainz và chính quyền bang Rheinland-Pfalz để xây dựng một chương trình hợp tác mới, phù hợp với sự cải cách trong đào tạo y khoa tại Đức.
Nếu thành công, phương án này không chỉ giúp sinh viên khóa 2023-2024 được hoàn thành chương trình đúng tiến độ mà còn mở ra cơ hội hợp tác Việt - Đức theo mô hình mới. Tuy nhiên, đây là giải pháp khó khăn và đòi hỏi nỗ lực lớn từ cả hai phía.
Phương án 2 là phía ĐH Johannes Gutenberg Mainz sẽ tiếp tục đàm phán với Viện Khảo thí Y khoa Quốc gia Đức (IMPP) nhằm kéo dài thời hạn cho phép tổ chức kỳ thi M2 tại Việt Nam đến năm 2030, thay vì kết thúc vào năm 2027 như quy định hiện tại. Điều này sẽ giúp sinh viên hai khóa có thể hoàn tất kỳ thi trong nước mà không phải sang Đức.
Phương án 3 là trong trường hợp hai giải pháp trên không đạt kết quả, sinh viên sẽ được tổ chức đến Đức để tham gia thi kỳ thi M2. Tuy nhiên, để đủ điều kiện dự thi, sinh viên cần đạt chứng chỉ tiếng Đức C1.
Khi vượt qua kỳ thi M2 (mỗi năm được phép thi tối đa hai lần tại Đức), sinh viên có thể tiếp tục tham gia kỳ thi M3 tại Đức. Sau khi hoàn thành kỳ thi M3, ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch sẽ công nhận và quy đổi kết quả để cấp bằng tốt nghiệp.
Nếu sinh viên không đạt kỳ thi M2, nhà trường vẫn tạo điều kiện để các em trở về Việt Nam tiếp tục chương trình trong nước và nhận bằng tốt nghiệp tại Việt Nam.
“Chúng tôi hiểu đây là giai đoạn khó khăn đối với phụ huynh và sinh viên. Nhà trường cam kết phối hợp chặt chẽ với các đối tác Đức để đảm bảo quyền lợi học tập và tương lai nghề nghiệp của các em,” PGS.TS Nguyễn Đăng Thoại nhấn mạnh.
Đối với sinh viên tham gia chương trình hợp tác đào tạo Bác sĩ Y khoa Việt - Đức được phối hợp thực hiện với ĐH Johannes Gutenberg Mainz, mỗi người cần hoàn thành 3 kỳ thi chuyển tiếp bắt buộc của chương trình này là M1, M2 và M3. Hiện, tất cả sinh viên khóa 2023 và 2024 của trường đã hoàn thành kỳ thi M1 và sẽ được cấp bằng M1 trong vài tuần tới.
Còn với kỳ thi M2, hiện, Viện IMPP (Viện ra đề thi Y - Dược của Đức) quyết định ngừng cung cấp đề thi quốc gia M2 sau năm 2027. Bài thi M2 sẽ không còn được đưa ra khỏi lãnh thổ nước Đức và buộc thí sinh phải làm bài thi tại quốc gia này, thi vì được thi song song tại Việt Nam như trước đây.
 |
| Các sinh viên khóa 2023 và 2024 có mặt tại buổi đối thoại với nhà trường. Ảnh: C.P. |
Sẽ cố gắng đảm bảo quyền lợi sinh viên
Cũng chia sẻ tại buổi đối thoại, GS Reinhard Urban, Phó trưởng khoa Y Việt - Đức của ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch, cho biết yêu cầu trình độ tiếng Đức C1 không phải là quy định mới, mà là điều kiện bắt buộc đối với mọi sinh viên muốn học và thi trong hệ thống đào tạo y khoa của Đức.
Theo GS Urban, nếu phương án thứ ba được áp dụng, tức là sinh viên phải đến Đức để dự thi kỳ thi M2, năng lực tiếng Đức ở mức C1 là điều kiện tiên quyết.
Giáo sư nhấn mạnh việc học y bằng tiếng Đức là một thách thức lớn, bởi sinh viên phải trực tiếp giao tiếp với bệnh nhân người Đức trong quá trình thực hành lâm sàng.
“Bệnh nhân ở Đức chỉ nói tiếng Đức. Vì thế, sinh viên không thể dùng tiếng Việt hay bất kỳ ngôn ngữ nào khác trong môi trường này”, ông nói, đồng thời cho rằng những ai đã chọn theo chương trình Việt - Đức cần xác định ngay từ đầu rằng đây là một hành trình học tập đòi hỏi nỗ lực gấp đôi.
Về phía Đức, ông giải thích rằng Viện Khảo thí Y khoa Quốc gia Đức là cơ quan độc lập của Chính phủ, chịu trách nhiệm xây dựng và cung cấp đề thi cho sinh viên y trên toàn quốc. Trong một số giai đoạn, IMPP từng hợp tác với các đối tác nước ngoài để chia sẻ ngân hàng câu hỏi, nhưng gần đây, cơ quan này đã thay đổi chính sách.
Mỗi năm, IMPP đều tạo ra nhiều bộ câu hỏi mới, và họ chỉ cung cấp đề thi cho sinh viên đã đăng ký học tại các trường đại học Đức. Theo quyết định mới nhất của IMPP, việc cung cấp đề thi ra ngoài lãnh thổ Đức sẽ chấm dứt hoàn toàn sau năm 2027. Bên cạnh đó, ban giám sát của phía Đức cũng đã ra quyết định chính thức chấm dứt chương trình hợp tác cũ, khiến việc triển khai các khóa tiếp theo không thể tiếp tục theo mô hình ban đầu.
“Đây là một thay đổi lớn, nhưng chúng tôi sẽ tiếp tục cùng ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch tìm kiếm các hướng hợp tác mới để đảm bảo quyền lợi học tập của sinh viên”, GS Urban khẳng định.
 |
| Phụ huynh liên tục đặt câu hỏi về tính khả thi của các phương án, phía nhà trường lần lượt phản hồi và giải thích từng vấn đề. Ảnh: C.P. |
Phụ huynh căng thẳng chất vấn
Sau khi đại diện nhà trường đưa ra 3 phương án giải quyết cho sinh viên khóa 2023 và 2024, đại diện các sinh viên đã trình bày tâm thư của sinh viên và phụ huynh gửi đến ĐH Mainz và Viện Khảo thí Y khoa Quốc gia Đức (IMPP).
Sau khi bày tỏ tâm thư, các phụ huynh tiếp tục đối thoại và đặt câu hỏi với nhà trường. Không khí hội trường khá căng thẳng khi phụ huynh liên tiếp bày tỏ sự bức xúc, thậm chí một người mẹ bật khóc khi bày tỏ nỗi lo lắng đối với việc học của con.
Một phụ huynh bày tỏ sự bức xúc trước thông báo đột ngột về việc dừng chương trình, đồng thời đặt câu hỏi nếu thi M2 tại Đức, ai sẽ chịu trách nhiệm tổ chức, hỗ trợ và kinh phí ra sao.
Phụ huynh cũng mong muốn nhà trường khẳng định rõ ràng lộ trình đào tạo hiện nay có tiếp tục giữ nguyên như chương trình Y Việt - Đức ban đầu hay không, hay sẽ thay đổi tùy theo kết quả đàm phán với phía Đức.
PGS.TS Nguyễn Đăng Thoại thừa nhận thông tin về việc dừng chương trình được truyền đạt đột ngột, gây hoang mang cho sinh viên và phụ huynh. Ông cho biết nhà trường chỉ nhận được thông báo chính thức từ phía Đức vào ngày 8/10/2025, sau nhiều nỗ lực đàm phán.
Về lộ trình học tập, lãnh đạo nhà trường khẳng định các sinh viên khóa 2023 và 2024 vẫn học theo đúng chương trình đã được phê duyệt, không thay đổi về nội dung hay giáo trình. Điểm khác chỉ nằm ở khâu tổ chức kỳ thi M2 bởi nếu phía Đức không cho phép mang đề thi ra nước ngoài, sinh viên sẽ phải đến Đức dự thi.
Giải thích thêm về phương án sinh viên đến Đức thi M2, đại diện ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch cho biết đây là lựa chọn “khó nhưng căn cơ nhất” vì đảm bảo sinh viên được công nhận tương đương tại Đức. Theo đó, sinh viên cần hoàn thành đủ tín chỉ, không nợ môn và đạt trình độ tiếng Đức C1. Việc sang Đức dự thi sẽ được nhà trường hỗ trợ tối đa.
“Chúng tôi sẽ thành lập một bộ phận hỗ trợ chuyên trách để giúp sinh viên hoàn tất hồ sơ, tìm hiểu các trường có chỉ tiêu tiếp nhận và nộp đơn dự thi. Sinh viên không phải ‘tự bơi’, nhà trường sẽ đồng hành và cung cấp thông tin cần thiết”, đại diện trường nói.
Trong khi đó, một sinh viên khóa 2023 bày tỏ niềm tin vào giải pháp thứ nhất và thứ hai, đồng thời đặt thêm câu hỏi về giải pháp thứ ba. Cụ thể, nam sinh này hỏi rằng kỳ thi M1 mà các sinh viên đã hoàn thành có giá trị pháp lý tại Đức hay không hay chỉ có giá trị tại Việt Nam để sinh viên trường được tiếp tục học lên M2 trong khuôn khổ chương trình.
Theo sinh viên này, việc làm rõ giá trị pháp lý của kỳ thi M1 là vấn đề then chốt, bởi nếu kết quả thi được công nhận tại Đức, sinh viên có thể chủ động nộp hồ sơ chuyển tiếp sang một trường đại học Đức để tiếp tục học từ năm thứ ba.
Trả lời câu hỏi, GS Urban cho biết kỳ thi M1 của chương trình hiện vẫn được xây dựng và tổ chức theo đúng tiêu chuẩn của Đức. Tuy nhiên, khả năng sinh viên được chuyển tiếp sang học tại một trường đại học Đức phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó quan trọng nhất là trình độ tiếng Đức đạt mức C1 và chỉ tiêu tuyển sinh của các trường y tại Đức.
“Về nguyên tắc, sinh viên hoàn toàn có thể đăng ký học tại Đức như sinh viên quốc tế nếu đạt đủ yêu cầu, trong đó bắt buộc phải có chứng chỉ tiếng Đức C1. Tuy nhiên, số lượng tiếp nhận sinh viên y tại Đức có giới hạn do phụ thuộc vào nguồn lực giảng viên, cơ sở bệnh viện và nơi thực tập", GS. Urban nói.
Qua đó, ông khuyến khích sinh viên tiếp tục học tập bình thường tại Việt Nam, đồng thời chuẩn bị hồ sơ, nâng cao năng lực tiếng Đức để có thể chủ động nộp đơn vào nhiều trường y ở Đức nếu cần.
"Giải pháp thứ ba chỉ xảy ra khi hai giải pháp đầu thất bại, nhưng chưa chắc hai giải pháp đầu đã thất bại. Do đó, các bạn có thể tiếp tục học tập tại Việt Nam, sau đó mở rộng cơ hội học tập tại Đức", giáo sư nói.
Chương trình hợp tác đào tạo Bác sĩ Y khoa Việt – Đức được Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch phối hợp cùng Đại học Johannes Gutenberg Mainz (CHLB Đức) triển khai từ năm 2013.
Mục tiêu của chương trình là mang đến cho sinh viên Việt Nam cơ hội học tập theo chuẩn đào tạo y khoa Đức, góp phần đào tạo đội ngũ bác sĩ có năng lực chuyên môn vững vàng, tư duy hội nhập quốc tế.
Sau hơn 10 năm thực hiện, chương trình đã đạt được nhiều kết quả tích cực, trở thành một trong những mô hình hợp tác quốc tế nổi bật trong lĩnh vực đào tạo y khoa tại Việt Nam.
Theo thông báo về học phí và các khoản lệ phí đào tạo hệ đại học năm học 2025-2026, mức học phí của chương trình là 115 triệu đồng/kỳ, tương đương 230 triệu đồng/năm, gần tương đương với năm học 2024 (229,9 triệu đồng/năm). Mức phí này chưa bao gồm chi phí ăn ở, di chuyển và các khoản phát sinh khác.
Thị trường lao động thay đổi chóng mặt, để tồn tại, con người cần học tập suốt đời. Trong bối cảnh đó, tạp chí Tri Thức - Znews giới thiệu tới độc giả cuốn Học tập suốt đời của tác giả Michelle R.Weise.
Tác phẩm cung cấp cho độc giả những đánh giá về thị trường lao động tương lai, những giải pháp cho nhu cầu vừa học vừa làm đang ngày một tăng, cùng với đó là đưa ra những cách kết nối để quá trình chuyển đổi “học-làm” diễn ra thuận lợi hơn. Từ đó, tác giả nêu lên vai trò của việc học tập suốt đời.
