Thức khuya, làm việc quá sức hay căng thẳng kéo dài vốn được coi là “thói quen thời hiện đại”. Tuy nhiên, đằng sau những điều tưởng như vô hại này là nguy cơ lớn cho sức khỏe não bộ. Thực tế ghi nhận ngày càng nhiều người trẻ tuổi phải nhập viện cấp cứu vì đột quỵ, trong đó có những trường hợp chỉ vừa ngoài 30.
Người bệnh trẻ hóa - xu hướng đáng lo ngại
Anh T.M.H., 39 tuổi, nhân viên kinh doanh tại Cần Thơ, xuất hiện chóng mặt, nói ngọng và lệch nhẹ mép. Gia đình đưa anh đi cấp cứu; chẩn đoán ghi nhận đột quỵ nhồi máu não mức độ nhẹ. Anh không có bệnh nền rõ ràng, vẫn tập luyện thể thao; tuy nhiên thiếu ngủ kéo dài, áp lực công việc và rượu bia có thể góp phần làm tăng nguy cơ. Nhờ đến sớm và được xử trí theo quy trình đột quỵ, tình trạng ổn định. Anh được tư vấn điều chỉnh lối sống và theo dõi dự phòng tái phát.
 |
| Nhiều ca đột quỵ dưới 50 tuổi được ghi nhận tại bệnh viện. Ảnh: HM. |
Nhiều dữ liệu ghi nhận cho thấy số ca đột quỵ ở độ tuổi lao động không còn hiếm gặp. Nếu trước đây phần lớn ca bệnh ở nhóm lớn tuổi, thì giờ những người ngoài 30-40 cũng được ghi nhận mắc.
 |
| Thức khuya, làm việc quá sức và stress kéo dài có thể trở thành tác nhân dẫn đến đột quỵ. Ảnh: Freepik. |
Theo báo cáo của Tổ chức Đột quỵ Thế giới (WSO), mỗi năm có khoảng 1,76 triệu ca đột quỵ xảy ra ở nhóm tuổi 15-49, chiếm gần 15% tổng số ca toàn cầu. Tại Mỹ, số liệu CDC cho thấy tỷ lệ người 18-44 tuổi từng bị đột quỵ tăng khoảng 14,6% trong vòng 1 thập kỷ qua.
Ở Việt Nam, mỗi năm có hơn 200.000 ca mắc mới, trong đó một nửa tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề. Riêng tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long, số ca nội trú vì đột quỵ tăng từ 1.600 năm 2021 lên gần 2.000 vào năm 2024, với khoảng 30% bệnh nhân dưới 50 tuổi.
Thói quen hiện đại thành nguy cơ sức khỏe
Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Hữu Thái, Trưởng khoa Nội Tim mạch - Can thiệp nội mạch, Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long, nhận định: “Điều đáng lo là không ít người bệnh trẻ không mắc bệnh nền điển hình như cao huyết áp hay đái tháo đường. Lối sống công nghiệp với nhịp làm việc căng thẳng, ngủ muộn, ăn uống thất thường và ít vận động mới là yếu tố âm thầm đẩy họ đến gần đột quỵ”.
 |
| Các bác sĩ đọc kết quả chẩn đoán hình ảnh cho người bệnh. Ảnh: HM. |
Một nghiên cứu tại Phần Lan cho thấy gần 50% ca đột quỵ thiếu máu não ở người trẻ không liên quan tới bệnh nền. Stress kéo dài, rối loạn giấc ngủ, rượu bia, thuốc lá trở thành những thủ phạm chính. Đây cũng là thực trạng phổ biến trong giới lao động trí thức ở Việt Nam.
Điều nguy hiểm là các tín hiệu cảnh báo thường mờ nhạt, dễ bị bỏ qua. Người bệnh có thể chỉ cảm thấy tê một bên tay chân thoáng qua, nhức đầu dữ dội, méo miệng nhẹ, rối loạn thị giác hoặc nói ngọng tạm thời. Nhiều người nhầm lẫn với mệt mỏi thông thường và bỏ lỡ “thời gian vàng” điều trị.
Chủ động tầm soát giúp phát hiện sớm đột quỵ
Các chuyên gia cho rằng hơn 80% trường hợp đột quỵ có thể phòng ngừa nếu được tầm soát kịp thời. Tại Việt Nam, Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long là một trong số ít đơn vị được WSO trao chứng nhận vàng, khẳng định năng lực đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế khắt khe về thời gian cấp cứu và quy trình điều trị. Trung tâm hiện áp dụng quy trình “Code Stroke” chuyên nghiệp, đồng thời đầu tư hệ thống MRI/MRA, MSCT và công nghệ DSA 2 bình diện, giúp phát hiện sớm tình trạng hẹp hoặc dị dạng mạch não.
 |
| Khách hàng được tư vấn các gói khám tầm soát sức khỏe phù hợp. Ảnh: HM. |
Bác sĩ Thái nhấn mạnh: “Ngay cả người trẻ khỏe mạnh cũng có thể mang bất thường tiềm ẩn. Phát hiện sớm sẽ giúp can thiệp kịp thời, ngăn cơn đột quỵ đầu tiên xảy ra”. Từ định hướng này, Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long đã triển khai gói tầm soát nguy cơ đột quỵ, kết hợp khám thần kinh, xét nghiệm máu, điện tim, chụp MRI/MRA não và tư vấn trực tiếp cùng bác sĩ chuyên khoa.
Để khuyến khích cộng đồng chủ động phòng ngừa, bệnh viện đang áp dụng ưu đãi: Giảm 500.000 đồng khi đăng ký trực tiếp; giảm 20% cho nhóm 1-2 người đăng ký online và 30% cho nhóm từ 3 người trở lên.
 |
| Đội ngũ chuyên gia tại đơn vị đột quỵ, Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long. Ảnh: HM. |
Các chuyên gia nhấn mạnh, đột quỵ có thể đến bất ngờ nhưng không phải không thể phòng ngừa. Tầm soát sớm giúp mỗi người nắm rõ tình trạng sức khỏe, từ đó điều chỉnh lối sống hoặc can thiệp y khoa trước khi biến cố xảy ra.
