Teo tóp hệ sinh thái
Với bà con dân tộc Êđê, để thành lập bản làng, tiêu chí đầu tiên là gần với nguồn nước. Do đó, bao đời nay, sông Sêrêpốk là điểm định cư lý tưởng. Sông Sêrêpốk cung cấp nước sinh hoạt, nước tưới, những thủy sản nổi tiếng như cá lăng, cá mõm trâu, bên cạnh đó là các nghi lễ truyền thống như lễ cúng bến nước...
 |
|
Thủy điện chặn dòng nên sông Sêrêpốk cạn khô nước. Ảnh: QA . |
Tuy nhiên, từ năm 2014, khi thủy điện Sêrêpốk 4A ngăn dòng, phát điện, cuộc sống của người dân nơi đây bị đảo lộn hoàn toàn. Dòng sông cạn kiệt khiến hàng trăm hộ dân ở các xã Ea Wer, xã Krông Na… luôn phải sống trong cảnh thiếu nước. Những hộ dân sinh sống bằng nghề đánh bắt cá trên sông bị buộc thất nghiệp, nước sinh hoạt không đủ dùng. Lúa, cà phê, các loại hoa màu theo đó mà khô héo...
Anh Y Thanh (thôn Nà Ven, xã Ea Wer, huyện Buôn Đôn) cho biết: "Sinh ra và lớn lên mấy chục năm ở đất Buôn Đôn, chưa bao giờ tôi thấy nơi đây thay đổi khốc liệt đến vậy. Mọi thứ đều héo hon vì thiếu nước. Những hình ảnh về cuộc sống sôi động trên khúc sông này giờ chỉ còn trong ký ức. Dân làng rất buồn và lo lắng, vì tình trạng này kéo dài thì cuộc sống của người dân càng bị ảnh hưởng nặng nề".
Ông Y Si Thắt Ksơr, Phó chủ tịch UBND huyện Buôn Đôn thừa nhận: "Theo thiết kế, khi thủy điện đi vào hoạt động vẫn sẽ xả ra môi trường 135 m3/giây đủ để duy trì sự sống cho dòng sông Sêrêpốk cũng như các cảnh quan, môi trường khu vực nói chung. Nhưng thực tế hiện nay, lưu lượng nước xả trả lại cho môi trường quá thấp, chưa tới 10 m3/giây nên sông Sêrêpốk hùng vĩ ngày nào đang dần trở thành con sông “chết”, hệ sinh thái cũng theo đó bị hủy hoại".
 |
|
Cầu treo bắc qua những con sông trơ đá. Ảnh: QA. |
Ngành du lịch điêu đứng
Huyện Buôn Đôn vốn được du khách trong và ngoài nước biết đến với loại hình du lịch văn hóa, sinh thái gắn với sông nước, cánh rừng, cưỡi voi... Vậy mà giờ đây, du khách khi đến tham quan du lịch tại Buôn Đôn đã dần thất vọng.
“Mấy năm trước, khi tới Buôn Đôn, tôi cảm thấy rất thú vị vì môi trường sinh thái và khung cảnh hùng vĩ, đậm chất núi rừng. Thế nhưng, lần trở lại này tôi thật sự sốc. Không nghĩ mọi thứ lại xuống cấp đến vậy. Nước sông cạn trơ đáy, không còn là một địa danh đẹp”, chị Nguyễn Xuân Loan (du khách từ TP Hồ Chí Minh) chia sẻ.
Theo ông Nguyễn Đức, Phó giám đốc Chi nhánh Du lịch và Khách sạn Biệt Điện, đại diện Trung tâm Du lịch Buôn Đôn, trước đây, lượng khách đến với Buôn Đôn rất ổn định vì thắng cảnh đẹp. Từ khi thủy điện đi vào hoạt động đến nay, ngành du lịch gặp vô vàn khó khăn. Đặc trưng là du lịch sinh thái, dựa vào sông nhưng giờ sông đã không còn như trước, vào mùa khô, có thời điểm sông cạn trơ đáy. Doanh nghiệp đã rất nhiều lần phản ánh lên các cơ quan chức năng đề nghị thủy điện chia sẻ thêm nguồn nước cho con sông nhưng tình trạng khô hạn vẫn tái diễn. Mới đây, Sở Công Thương đã trực tiếp xuống khảo sát hiện trạng và làm việc với bên phía thủy điện nhưng không biết có cứu vãn được tình thế?
“Chưa bao giờ tôi thấy ngành du lịch Buôn Đôn đứng trước khó khăn như vậy. Lượng khách du lịch giảm mạnh về số lượng cũng như thời gian lưu trú. Doanh thu của công ty giảm hơn 50% so với khi sông Sêrêpốk chưa bị chặn dòng. Bây giờ, đa số du khách sau khi tham quan du lịch đều tỏ ra thất vọng vì hệ sinh thái bị hủy hoại, môi trường ô nhiễm...”, bà Nguyễn Thị Thanh Hà, Giám đốc một công ty du lịch nói.
