Dụng cụ cứu hộ không thể thiếu trong off-road

Ngoài những hành trang bắt buộc như lương thực, nước uống, thuốc chữa bệnh, còn có những món đồ trong gói dụng cụ cứu hộ mà người lái cần quan tâm, như dây cáp mềm, găng tay, pa lăng...

Dây cáp mềm, ma ní và găng tay

Dây cáp mềm dùng làm điểm tựa để móc tời, khi xe bạn có trang bị tời nếu chẳng may mắc lầy tất cả bạn cần là một điểm neo đủ chắc để móc dây tời kéo xe lên. Quấn dây cáp mềm quanh một hòn đá hoặc gốc cây to, nếu không có cây to bạn nên choàng qua nhiều cây nhỏ để bảo đảm cây không ngã đè lên xe của bạn. Tốt nhất bạn nên nắm rõ trọng lượng của chiếc xe mình đang cầm lái cùng với tất cả hàng hóa chở trên xe là bao nhiêu để lựa chọn điểm neo cho thích hợp.

Trước khi quấn cáp mềm vào cây, cần khảo sát tình trạng cây còn chắc khỏe không, có bị mục không để đủ sức chịu trọng lượng tối thiểu bằng 1,5 lần tổng trọng lượng xe? Thường khi xe bị mắc lầy trọng lượng tăng lên 1,5 lần vì vậy các loại ma ní, cáp mềm hoặc tời phải đủ sức chịu được trọng lượng tương đương. Đứt cáp, gãy ma ní có thể sẽ dẫn đến những hậu quả bạn không bao giờ tưởng tượng ra được trước đó thương tích thậm chí là ảnh hưởng tới tính mạng. Đừng để chuyến đi chơi giải trí biến thành cơn ác mộng chỉ vì những vật dụng nhỏ bé này.

Nhỏ bé, nhưng đôi khi những vật dụng này lại cứu cả hành trình của bạn.

Đa số các xe SUV có trọng lượng tịnh khoản 2 tấn, cộng với tất cả người ngồi trên xe và hành lý tổng trọng lượng có thể lên tới 3 tấn. Theo công thức nhân 1,5 lần thì tất cả các loại dây cáp, ma ní bạn sử dụng phải chịu được ít nhất 1,5 lần của 3 tấn tức tương đương với 4,5 tấn.

Như bao loại vật dụng khác, ma ní kim loại và cáp mềm sẽ yếu đi qua một thời gian sử dụng mặc dù bề ngoài nhìn vẫn mới do được bảo dưỡng kỹ. Chỉ số an toàn khi bạn chọn mua dây cáp và các vật dụng cứu hộ khác nên vào khoảng 9 tấn. Ngày nay với công nghệ chế tạo tiên tiến, ma ní hay dây cáp 9 tấn vẫn duy trì được kích thước nhỏ gọn và đủ nhẹ để bạn không phải bận tâm về vấn đề trọng lượng phải chở thêm và quan trọng là đừng vì tiết kiệm chi phí mà mua những loại dây cáp không rõ nguồn gốc xuất xứ để rồi đặt tính mạng của mình cho sự may rủi định đoạt.

Kỹ hơn nữa, trong khi tời bạn cần sử dụng miếng chặn dây tời (recovery damper) để phòng trường hợp đứt dây cáp, nếu không có loại dụng cụ này bạn vẫn có thể chặn dây bằng một cành cây to hoặc một sợi dây xích. Ngoài ra, trong khi tời, vùng cánh quạt nằm hai bên dây cáp được gọi là vùng sát thương, đứng tránh ra khỏi vùng này nếu có thể để giữ an toàn cho bản thân bạn.

Lưu ý do dây cáp tời thường xuyên sét rỉ nên nhất định bạn phải mang găng tay bảo hộ khi thao tác với nó vì sự an toàn của bản thân.

Đội thước HiLift và Pa lăng

Các loại tời điện có một nhược điểm là khi phải kéo liên tục, mô tơ bị nóng và để bảo đảm an toàn rơ le cảm biến sẽ ngắt dòng điện cho tới khi mô tơ nguội đến nhiệt độ cho phép hoạt động trở lại. Để hạn chế việc này có một vài thủ thuật nhỏ giúp bạn tăng tuổi thọ của tời và rút ngắn thời gian cứu hộ.

Nếu xe bạn đã trang bị tời, hãy trang bị thêm một pa lăng chuyển hướng (snatch lock) vì một số lý do sau: Pa lăng hoạt động theo nguyên lý của ròng rọc, vì vậy khi choàng dây cáp tời qua pa lăng sức kéo sẽ tăng lên gấp 2 lần, ví dụ bạn đi xe Land Cruiser với trọng lượng 2 tấn, theo nguyên tắc 1,5 lần thì loại tời 8,000 lbs hay tương đương với 3,6 tấn là đủ. Tuy nhiên khi xe mắc lầy tời phải hoạt động hết công suất để kéo xe ra nên sẽ mô tơ sẽ nhanh chóng bị nóng qua nhiệt độ cho phép. Nếu bạn tời qua pa lăng xe bạn sẽ nhận được một lực kéo lên đến 7,2 tấn, kết quả là tời không phải hoạt động hết công suất vì thế xe sẽ được kéo nhanh hơn và tuổi thọ của tời vì thế cũng sẽ kéo dài hơn.

Khi xe mắc lầy không phải lúc nào bạn cũng có thể tìm được chỗ neo tời như ý, đa số điểm neo tời nằm lệch với xe về bên trái hoặc bên phải. Trong trường hợp này bạn có thể dùng pa lăng để chuyển hướng dây tời qua hướng thích hợp nhất để cứu hộ xe lên. Thậm chí trong một vài tình huống đi trên đường độc đạo khi xe đi trước mắc lầy xe đi sau vẫn có thể tời xe đi trước tiếp tục tiến về phía trước.

Đội thước HiLift là một loại dụng cụ đặc biệt được trang bị cho gần như tất cả các xe của quân đội Mỹ. Nếu như các loại đội thông thường chỉ có thể nâng bánh xe lên khoản 10 cm khỏi mặt đất đủ để thay vỏ xe thì cây HiLift có thể nâng bánh xe lên đến 80 cm đến 1,2 mét trong trường hợp bánh xe bị lún sâu, cây HiLift còn có thể sử dụng như một loại tời tay trong trường hợp tời điện gặp sự cố. Điều cần lưu ý khi sử dụng cây HiLift là sau khi đội xe lên bạn phải chèn xe cho thật kỹ tránh trường hợp xe bị trôi dẫn đến hậu quả là sập cây HiLift sẽ rất nguy hiểm cho người đang thao tác dưới gầm xe. Đội thước HiLift tuy rất hữu dụng nhưng đây không phải là loại đồ chơi dành cho dân amateur, bảo đảm bạn biết cách sử dụng thành thục trước khi dùng đến nó trong tình huống thực tế.

Ngoài ra miếng đệm để cây HiLift không bị lún hay còn được gọi là HiLift Base cũng là loại vật dụng không thể thiếu đi cùng với đội thước. Do có nhiều cơ cấu động nên cây đội thước HiLift cũng cần được bảo dưỡng thường xuyên để nó luôn sẵn sàn phục vụ ngay khi bạn cần đến nó. Bảo dưỡng cây HiLift tương đối đơn giản, bạn chỉ cần rửa sạch bùn đất, để nơi khô ráo và xịt phụ gia chống sét như RP7 hay W40 là đủ.

Bơm hơi, đồng hồ đo áp suất lốp, bộ vá xe và đèn pin

Lủng lốp xe gần như là chuyện tất yếu, xe hơi, xe máy, xe đạp đều gặp phải vấn đề này tuy nhiên khi xe hơi lủng lốp thì mất nhiều thời gian và sức lực để xử lý nhất. Khi đi trên đường nhựa, bạn chỉ cần dừng xe, tháo lốp thay lốp mới là xong. Nhưng nếu xe bạn đang bị lún dưới sình hay cheo leo bên vực và bị xẹp lốp thì vấn đề không còn đơn giản như thế nữa.

Lúc này nếu trên xe có trang bị một bộ vá xe nhanh và một bơm hơi, chỉ cần 10 phút với một nổ lực tối thiểu là xe bạn lại có thể tiếp tục lăn bánh. Bánh xe dự phòng chỉ được dùng đến khi lổ thủng quá lớn không thể vá được hoặc xe bị nổ lốp.

Khi đi off-road để tăng độ bám của lốp xe bạn cần phải hạ áp suất lốp xuống còn 40 – 60% áp suất tiêu chuẩn. Ví dụ lốp xe bạn cần bơm 30 psi khi đi trên đường nhựa thì khi đi trên đường cát bạn cần hạ xuống còn 15 psi hoặc 20 psi khi đi trên đường sình lầy trơn trượt. Đồng hồ đo áp suất lốp giúp bạn cân chỉnh 4 bánh đến cùng một áp suất tối ưu giúp xe vận hành tốt hơn.

Sau khi ra khỏi đoạn đường off-road, bạn cần bơm đủ áp suất qui định để bảo vệ lốp xe vì vậy bơm hơi trở thành loại vật dụng không thể thiếu lúc này, đặc biệt khi trời tối thì bạn khó có thể làm được gì nếu thiếu cây đèn pin chuyên dụng.

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại bơm hơi xách tay, giá cả cũng dao động từ vài trăm ngàn đồng đến vài trăm USD. Hơn bao giờ hết bạn nhớ câu nói của người xưa ‘tiền nào của nấy’ trước khi quyết định đầu tư cho món đồ hữu dụng này, kinh nghiệm cho thấy những loại bơm hơi rẻ tiền cắm vào chỗ mồi thuốc trên xe chỉ là vật trang trí không hơn không kém.

Một vấn đề nhỏ thường gặp nhưng lại khiến bạn bối rối và mất nhiều thời gian xử lý đó là bùn đất vào van bơm hơi khiến bạn không thể bơm lốp xe được. Để khắc phục vấn đề này bạn cần luôn kiểm tra các nắp van của từng lốp xe, nếu mất cần thay ngay lập tức trước khi nó làm cho bạn phải dở khóc dở cười.

Trên đây chỉ là một vài loại dụng cụ cứu hộ tối thiểu bạn cần trang bị khi đi off-road, người xưa có câu ‘cẩn tắc vô áy náy’, bạn càng chuẩn bị kỹ bao nhiêu thì cơ hội gặp rắc rối lại càng ít bấy nhiêu.

Theo Otosaigon