Nguyễn Thiên Ngân là chủ nhân của cú đúp huy chương Vàng nội dung Cờ nhanh và Cờ chớp nhoáng tại Giải vô địch cờ vua trẻ thế giới do Liên đoàn Cờ vua thế giới (FIDE) tổ chức.
Tạo nên kỳ tích
Năm 2019, Nguyễn Thiên Ngân là học sinh lớp 9. Tại giải này, Thiên Ngân được Liên đoàn Cờ Việt Nam đánh giá là đã có đóng góp quan trọng cho đoàn kỳ thủ nước nhà giành vị trí nhất toàn đoàn. Đây cũng là lần đầu tiên các kỳ thủ Việt Nam giành được vị trí cao nhất về bộ môn Cờ vua trên thế giới.
 |
| GS Ngô Bảo Châu quan sát ván đấu của kỳ thủ nhí Nguyễn Thiên Ngân tại giải Cờ vua do Vườn ươm Tài năng Talinpa tổ chức. Ở giải đấu này, Thiên Ngân giành ngôi vô địch. |
Anh Nguyễn Thành Công - bố Ngân nói “không bao giờ nghĩ được con có thể tạo nên kỳ tích đó”.
“Cuối năm học mẫu giáo 5 tuổi, cô giáo hỏi bạn nào thích đánh cờ vua, khi đó, Ngân chưa biết cờ vua là gì nhưng vẫn giơ tay. Sau khoảng 1-2 tuần, các giáo viên nói con nổi trội hẳn khi nhớ rất nhanh các quân, bàn cờ và cả một số nước đi cơ bản. Vào lớp 1, Ngân tham gia đội tuyển cờ vua của trường. Sau học kỳ 1, các giáo viên Trường Phổ thông năng khiếu thể dục thể thao Thái Nguyên dạy tại trường đã đề nghị gia đình cho con rèn luyện thêm” - anh Công kể lại.
Thời điểm đó, gia đình anh Công từ chối bởi kinh tế gia đình khó đáp ứng.
“Tuy nhiên, các giáo viên cho hay con có tố chất và thuyết phục bằng việc tạm thời miễn học phí cho con”, anh Công kể.
Thế nhưng, khi ra lớp học cờ vua thì Ngân là bé nhất: “Khi đó các anh chị lớn biết đánh và thi đấu rồi, còn Ngân thì bé tí tẹo. Thế là Ngân cứ ra đứng xem và khi quân cờ rơi thì nhặt hộ các anh, chị để lấy cớ “làm gần”. Không hiểu sao, chỉ qua những ngày tháng đó mà con nhớ và biết được rất nhiều nước cờ”.
Khi mới chỉ là học sinh lớp 1, Ngân đã lọt vào đội tuyển tham gia hội khỏe Phù Đổng cấp thành phố và bất ngờ giành giải Nhất ở nhóm tuổi 6-9.
Năm lớp 2, Ngân tiếp tục đoạt giải Nhất ở nhóm tuổi này tại giải cờ vua học sinh tỉnh Thái Nguyên. Đến Hội khỏe Phù Đổng toàn quốc năm 2016, Ngân giành 1 huy chương Bạc và 1 huy chương Đồng ở hệ nâng cao.
Hè năm lớp 1, Ngân đã phải xa bố mẹ 20 ngày để tập luyện chuẩn bị cho giải Vô địch Cờ vua trẻ toàn quốc. Năm đó, Ngân không đạt giải và chỉ đứng thứ 30. Tuy nhiên, Ngân càng có thêm động lực.
Đường đi học 200km
Gia đình Thiên Ngân sống ở TP Thái Nguyên, cách Hà Nội gần 100km. Từ năm Ngân học lớp 1, để được thi đấu cọ xát, bố con anh Công đã mò mẫm xuống Hà Nội.
Lần đầu xuống Hà Nội, hai bố con chỉ kịp ăn vội bánh mỳ để kịp giờ thi đấu.
“Hồi đấy, chỉ mong xin được thi đấu để nâng cao trình độ, bởi đó là cơ hội để con được cọ xát, rèn luyện. Có hôm con đăng ký thi đấu ở 2 điểm cách nhau đến gần chục cây số. Buổi sáng đánh đến tận 12h trưa chưa xong. 1h chiều đã phải có mặt ở điểm khác, nên 2 bố con chỉ kịp mua bánh mỳ, vừa đi xe máy vừa ăn cho tiện”.
Từ năm lớp 3, Ngân đã được học cách tự đi xe khách để đến nơi tập luyện một mình.
“Đã 6 năm nay, cứ đến cuối tuần, con lại đi về gần 200km. Tôi nhờ các phụ huynh, hoặc bạn bè, người thân ở Hà Nội đón con đưa đến điểm học. Sau này, một số phụ huynh ở Hà Nội thấy quý nên ngỏ lời mời về nhà hỗ trợ ăn nghỉ.
Do hai ngày cuối tuần phải đi Hà Nội, nên Thiên Ngân tự giác sắp xếp việc học văn hóa một cách khoa học, tập trung ghi nhớ kiến thức và hoàn thiện bài tập ở trên lớp. 10 năm liền, Ngân đều đạt danh hiệu học sinh giỏi.
Năm 11 tuổi, Thiên Ngân được đặc cách phong danh hiệu kiện tướng Đông Nam Á sau khi vô địch giải U12 Đông Nam Á. Năm 12 tuổi, em giành được huy chương Đồng thế giới. Năm 14 tuổi, Thiên Ngân đạt đủ điều kiện và được phong kiện tướng FIDE (chứng nhận bởi Liên đoàn Cờ vua thế giới).
9 năm thi đấu (2011-2019) với khoảng 60 giải lớn trong nước và thế giới, Thiên Ngân giành được 179 huy chương các loại và rất nhiều bằng khen. Mục tiêu của Ngân là trở thành đại kiện tướng quốc tế trước năm 20 tuổi.
Anh Công cho hay, qua môn cờ vua, con được rèn luyện bản lĩnh và tính tự lập, kỷ luật.
“Con có tư duy, kế hoạch cho các công việc mỗi ngày một cách cụ thể, logic giống như đánh một ván cờ. Cờ vua cũng giúp con rèn tính tự lập bởi quen với việc tự giải quyết vấn đề, chỉ khi khó khăn quá mới cần đến sự hỗ trợ”.
Ngoài ra, cờ vua giúp con học được cách giữ được cảm xúc.
“Có thể giữ được cảm xúc, tức không quá bị ảnh hưởng tinh thần trước thất bại, nhưng cũng không tự kiêu sau những chiến thắng. Khi kiềm chế cảm xúc để suy nghĩ, con sẽ tìm ra nguyên nhân của thất bại để tiếp tục đứng lên”, anh Công nói.
