 |
| EcoSport từng là mẫu xe có doanh số cao của Ford Việt Nam. Ảnh: Bối Hạ. |
Năm 2021, nhiều phân khúc ôtô sụt giảm doanh số đáng kể do ảnh hưởng từ dịch Covid-19. Tuy nhiên, SUV đô thị nằm trong số ít nhóm xe tăng trưởng mạnh, đồng thời đóng góp lớn vào lượng xe bán ra của toàn thị trường.
Ghi nhận doanh số tăng gần gấp đôi năm 2020, song SUV đô thị cũng là phân khúc có tính cạnh tranh, đào thải cao, khi những mẫu xe kỳ cựu nhanh chóng đánh mất sức hút và thị phần trước các dòng sản phẩm mới hợp thị hiếu.
Năm 2021 bùng nổ
Năm 2021, doanh số SUV đô thị (gồm cả hạng A và B) đạt 47.216 chiếc, tăng gần 94% so với kết quả 24.369 chiếc của năm trước, qua đó là một trong những phân khúc ôtô tăng trưởng mạnh nhất.
Xét rộng ra toàn thị trường, SUV đô thị chiếm 15% trong tổng số 310.508 ôtô du lịch được bán ra năm 2021, theo số liệu từ VAMA, TC Motor và VinFast. Đây cũng là nhóm xe có doanh số cao thứ hai tại Việt Nam, xếp sau sedan và hatchback hạng B.
  |
Toyota Corolla Cross, Kia Seltos lọt top xe bán chạy nhất Việt Nam năm 2021. Ảnh: Hoàng Tuấn, Bối Hạ. |
Mặt khác, nhiều mẫu SUV đô thị mới cũng liên tiếp được ra mắt trong hơn một năm qua. Nhóm xe gầm cao hạng A có Toyota Raize, Kia Sonet. Trong khi đó, MG ZS, Toyota Corolla Cross, Kia Seltos, Mazda CX-3, Mazda CX-30 và Peugeot 2008 là những lựa chọn crossover hạng B mới.
Không ít mẫu xe trong số này sớm thu về thành công sau khi trình làng. Seltos, Corolla Cross lọt top ôtô ăn khách nhất năm. Sonet, Raize thường xuyên khan hàng tại hầu hết đại lý.
Miếng bánh không dành cho tất cả
Doanh số tăng gần gấp đôi, song SUV đô thị không phải phân khúc đảm bảo kết quả kinh doanh thành công cho mọi mẫu xe.
Trên thực tế, ngoài Toyota Corolla Cross và Kia Seltos đóng góp hơn 73% doanh số SUV đô thị với 34.533 xe bán ra năm 2021, những mẫu xe kỳ cựu như Ford EcoSport, Hyundai Kona hay Honda HR-V đều giảm mạnh doanh số.
| STT | Hãng | Mẫu xe | Doanh số 2020 | Doanh số 2021 |
| 1 | Toyota | Corolla Cross | 5.916 | 18.411 |
| 2 | Kia | Seltos | 6.065 | 16.122 |
| 3 | Hyundai | Kona | 7.863 | 5.068 |
| 4 | Kia | Sonet | - | 1.742 |
| 5 | Mazda | CX-3 | - | 1.569 |
| 6 | Ford | EcoSport | 2.813 | 1.490 |
| 7 | Honda | HR-V | 1.712 | 1.161 |
| 8 | Mazda | CX-30 | - | 867 |
| 9 | Toyota | Raize | - | 769 |
| 10 | MG | ZS | - | - |
| 11 | Peugeot | 2008 | - | - |
Doanh số SUV đô thị tại Việt Nam năm 2020 và 2021. MG ZS và Peugeot 2008 không công bố doanh số cụ thể. Đơn vị: xe. Số liệu: VAMA, TC Motor, VinFast.
Cụ thể, Hyundai Kona - mẫu SUV đô thị ăn khách nhất năm 2020 - có doanh số giảm 35% trong năm 2021. Lượng xe EcoSport bán ra giảm gần một nửa. Doanh số Honda HR-V giảm 551 chiếc còn 1.161 chiếc - thấp hơn những xe mới ra mắt từ giữa hoặc cuối năm như Mazda CX-3, Kia Sonet.
Bước sang năm 2022, Kona, HR-V, CX-3, CX-30 và EcoSport tiếp tục là những mẫu xe bán ít nhất tháng 1, với doanh số thua kém đáng kể nhóm dẫn đầu.
| Thị phần SUV đô thị tại Việt Nam năm 2021 | ||||||||||
| Số liệu: VAMA, TC Motor, VinFast | ||||||||||
| Nhãn | Toyota Corolla Cross | Kia Seltos | Hyundai Kona | Kia Sonet | Mazda CX-3 | Ford EcoSport | Honda HR-V | Mazda CX-30 | Toyota Raize | |
| xe | 18411 | 16122 | 5068 | 1742 | 1596 | 1490 | 1161 | 867 | 769 | |
Mới đây, Ford xác nhận dừng sản xuất EcoSport tại Việt Nam và thay thế bằng mẫu xe khác vào cuối năm 2022. Trả lời Zing, nhân viên một đại lý Hyundai ở TP.HCM cho biết Hyundai Kona sẽ ngừng bán tại Việt Nam, thay bằng mẫu Hyundai Creta. Tuy nhiên, đại diện hãng xác nhận vẫn sản xuất và phân phối đời xe Kona hiện tại.
 |
| Ford xác nhận dừng bán EcoSport tại Việt Nam. Ảnh: Bối Hạ. |
Ngoại trừ Mazda CX-30 thuộc tầm giá tiền kén khách và đối đầu trực tiếp với Toyota Corolla Cross, những mẫu SUV đô thị hiện bán chậm có điểm chung là đều thuộc thế hệ sản phẩm cũ.
Mới có bản nâng cấp 2020, tuy nhiên thế hệ Ford EcoSport hiện hành ra mắt từ năm 2012. Trình làng Việt Nam tháng 4/2021, song Mazda CX-3 đã được giới thiệu trên toàn cầu từ cuối năm 2014, trước khi nhận bản nâng cấp nhẹ vào năm 2018.
Hyundai Kona lần đầu ra mắt toàn cầu năm 2018. Xe nhận bản facelift tháng 9/2020 tuy nhiên chưa được giới thiệu tại Việt Nam. Trong khi đó, thế hệ Honda HR-V đang phân phối chính hãng tới người dùng trong nước đã trình làng từ cuối năm 2013.
 |
| Đời Hyundai Kona hiện hành đã ra mắt Việt Nam từ năm 2018. Ảnh: Thế Anh. |
So với những cái tên thuộc thế hệ sản phẩm mới như Toyota Corolla Cross, Kia Seltos, những mẫu crossover hạng B nói trên khó có thể cạnh tranh về giá bán, kiểu dáng, mẫu mã, không gian sử dụng, trang bị tiện nghi, an toàn hay sức mạnh và công nghệ động cơ.
Mặt khác, hạ tầng giao thông, đường sá phát triển cũng khiến ưu điểm linh hoạt, dễ xoay trở trên đường, ngõ hẹp của những mẫu B-SUV cỡ nhỏ như EcoSport không còn quá hấp dẫn với khách hàng.
Sự xuất hiện của xe gầm cao hạng A (Toyota Raize, Kia Sonet) cũng giúp người dùng cá nhân và gia đình nhỏ có thêm phương án hợp lý hơn EcoSport, CX-3 hay HR-V về giá bán, trang bị, trong khi không cần đánh đổi quá nhiều công năng sử dụng.
  |
Những mẫu xe gầm cao hạng A khiến crossover hạng B cỡ nhỏ như Ford EcoSport gặp khó. Ảnh: Bối Hạ. |
Bên cạnh đó, những mẫu MPV cỡ nhỏ cùng tầm giá 500-700 triệu đồng, có gầm cao và kiểu dáng cứng cáp mang hơi hướm SUV như Mitsubishi Xpander/Xpander Cross, Suzuki XL7 hay sắp tới là Toyota Veloz cũng là lựa chọn phù hợp khách hàng ưu tiên tính đa dụng khi so sánh với EcoSport, CX-3 hay HR-V.
Chờ đợi một cuộc "thay máu"
Ford EcoSport hay Hyundai Kona bị dừng bán có thể là dấu hiệu cho thấy những mẫu crossover hạng B thuộc thế hệ sản phẩm cũ với kiểu dáng mềm mại, nhỏ nhắn, tính năng tiện nghi, an toàn và hỗ trợ lái đơn giản sẽ sớm "hết thời" tại Việt Nam. Thay vào đó là sự xuất hiện của các dòng xe mới, có thiết kế và công nghệ hiện đại, phù hợp thị hiếu, xu hướng.
  |
Ảnh: Bối Hạ, Kia. |
Sau Raize và Sonet ở phân khúc hạng A, người dùng Việt nhiều khả năng sẽ đón nhận thêm mẫu crossover hạng B Hyundai Creta. Thế hệ Honda HR-V mới cũng đã ra mắt tại Thái Lan cuối năm 2021 và có thể sớm về Việt Nam.
Mặt khác, với những ưu đãi về thuế, phí từ chính phủ, những mẫu crossover hạng C thuần điện như VinFast VF e34 hay sắp tới là Kia EV6 cũng có thể xem như lựa chọn đáng cân nhắc thay thế SUV đô thị chạy xăng cùng tầm tiền khi bước sang năm 2022.
