Gen Z khủng hoảng tình bạn

Mikol Moses nóng lòng muốn đến một nơi nào đó mới. Đại dịch khiến cô phát điên vì cô đơn. Vì vậy, hai năm trước, cô quyết định chuyển từ quê hương Melbourne đến Brisbane của Australia. Tự nhận mình là một người hướng ngoại và hoạt ngôn, cô gái 22 tuổi khá tự tin trong việc kết bạn mới.

“Bất ngờ là tôi không có người bạn nào mới cả. Gần như tôi đã dành 9 tháng ở Brisbane một mình”, Mosese chia sẻ với Business Insider.

Trong nỗ lực cuối cùng để tìm bạn, Moses tìm đến một trong những mạng xã hội phổ biến nhất đối với Gen Z: TikTok. Sau khi đăng tải một video về việc không có bạn bè, cô gái trẻ đã nhận được hàng trăm tin nhắn đồng cảm từ những người “cùng hội cùng thuyền”.

Moses quyết định tận dụng cơ hội này và tổ chức những sự kiện thực tế để kết bạn trong đời thực. 8 tháng sau khi tổ chức các sự kiện tìm bạn, Moses ước tính có khoảng 1.500 người tham gia các sự kiện và xây dựng được một mạng lưới bạn bè hùng hậu.

“Cuộc đấu tranh” để tìm bạn của Moses không phải là trường hợp cá biệt trong thực tế xã hội ngày nay. Theo kết quả từ hai nghiên cứu của Trung tâm nghiên cứu Pew và Gallup, chưa đến một phần ba người được hỏi cho biết có từ 5 người bạn trở lên và số người cho biết mình không có bạn thân đã tăng gấp 4 lần trong 20 năm.

Sự biến mất của những người bạn “bình thường”

Mặc dù Gen Z đang ở thời điểm tốt nhất để xây dựng các mối quan hệ lâu dài nhưng họ lại cảm thấy việc kết bạn khá khó khăn. Không phải là họ không muốn kết nối - sự phổ biến của các sự kiện như Moses đã tổ chức và số tiền mà Gen Z sẵn sàng chi cho các hoạt động xã hội là bằng chứng cho thấy họ vẫn muốn có bạn mới.

Vậy tại sao lại có nhiều người lúng túng trong việc kết bạn đến thế?

Một trong những lý do lớn nhất khiến vòng kết nối xã hội của chúng ta bị thu hẹp là do mất đi những “người bạn bình thường” (fringe/casual friend - PV) - những người bạn mà thỉnh thoảng mọi người sẽ gặp. Đây có thể là một người cùng dự tiệc mà bạn có giữ liên lạc, hàng xóm hoặc một người đôi khi gặp bạn ở hồ bơi địa phương. Họ là những người đôi khi sẽ cùng bạn đi uống cà phê hoặc vô tình gặp nhau trên xe buýt.

Những mối quan hệ này có vẻ tầm thường và vụn vặt, nhưng các chuyên gia và nghiên cứu chỉ ra rằng họ khá quan trọng. Người người bạn vài tháng gặp một lần này là những người có thể giới thiệu cho bạn một sở thích mới, mời bạn đến một cộng đồng hoặc thậm chí, trở thành vợ/chồng của bạn. Nhưng giờ đây, những “người bạn thông thường” này đang biến mất và để lại một khoảng trống tồi tệ trong cuộc sống của giới trẻ.

Trong một cuộc khảo sát vào năm 2023 của Trung tâm Nghiên cứu Pew, nhiều người Mỹ cho rằng tình bạn thân thiết cần thiết hơn để có một cuộc sống trọn vẹn so với các hình thức quan hệ truyền thống khác. “Một tình bạn thân thiết khiến đời sống tinh thần của mọi người trở nên trọn vẹn và có nhiều tác động hơn là kết hôn hoặc sinh con”, Juliana Horowitz, phó giám đốc nghiên cứu tại Pew, nói.

Theo hai trung tâm nghiên cứu Pew và Gallup, số người Mỹ không có bạn thân đã tăng gấp 4 lần trong 20 năm. Ảnh minh họa: Westend61.

Nhưng ngay cả với kiến thức đó, người Mỹ vẫn đang phải vật lộn để theo kịp những mối quan hệ này. Trong một cuộc khảo sát của Gallup năm 1990, 3% người Mỹ nói rằng họ không có bạn thân. Ngược lại, Khảo sát Quan điểm Mỹ năm 2023 của Trung tâm Khảo sát Mỹ cho thấy con số đó đã tăng lên 12%.

Tương tự, 33% người Mỹ vào năm 1990 cho biết họ có từ 10 người bạn thân trở lên, trong khi chỉ có 13% nói như vậy vào năm 2021. Và mặc dù vẫn còn quan niệm “chất lượng hơn số lượng” nhưng các nghiên cứu cho thấy người Mỹ sẽ hài lòng hơn khi số bạn bè của họ tăng lên.

Những tia hy vọng cho Gen Z

Việc mất đi những “người bạn bình thường” nghĩa là mất đi những người đẩy bạn trẻ ra khỏi vùng an toàn hoặc thay đổi cuộc đời theo cách mà mọi người không ngờ tới. Họ có thể trở thành đầu mối giúp bạn có một công việc mới, một cách suy nghĩ mới hoặc thậm chí là một người bạn đời cho đến mãi về sau.

Daniel Cox, giám đốc Trung tâm Khảo sát Cuộc sống Mỹ, nhận định: “Chúng ta đang trở nên ít kết nối hơn với hàng xóm, cộng đồng và các tổ chức xã hội khác. Những người trong xã hội ngày nay ngày càng cô đơn”.

Những người "bạn bình thường" đôi khi gặp một lần là những người đẩy ta ra khỏi vùng an toàn. Ảnh minh họa: Unplash.

Sự giảm đi về số lượng “bạn bình thường” cũng tạo ra sự chia rẽ giữa các thế hệ trong việc xem ai là người thành đạt trong xã hội. “Những người Mỹ lớn tuổi có nhiều bạn thân hơn người Mỹ trẻ tuổi”, Horowitz, chuyên viên nghiên cứu của Pew, chia sẻ.

Nhưng ngay cả khi có ít bạn thân, những người Mỹ trẻ tuổi vẫn tin cậy và đôi khi là dựa dẫm vào những mối quan hệ đó. Khảo sát Quan điểm của Mỹ cho thấy những người Mỹ trẻ tuổi thường tham khảo ý kiến, nhờ sự giúp đỡ của bạn bè khi giải quyết các vấn đề cá nhân. Tuy nhiên, cũng có nhiều người cho biết họ đã mất liên lạc với hầu hết hoặc một vài người bạn của mình trong 12 tháng trước khi tham gia khảo sát.

Không có giải pháp nào thực sự cho việc mất đi những người bạn ngoài lề. Nhưng vẫn có những tia hy vọng - chẳng hạn như các sự kiện đã bán hết vé của Moses.

“Điều này có thể đáng nghi và buồn, nhưng tôi nghĩ rằng mọi người càng online nhiều thì càng cô đơn”, Moses nói. "Tuy nhiên, nếu muốn kết bạn mới, tôi nghĩ là vẫn có thể. Cuộc khủng hoảng này sẽ kích thích nhiều sáng kiến để mọi người kết bạn với nhau. Miễn là bạn muốn tham gia thì bạn bè sẽ đến".