Gia đình 5 người của Lam (không muốn tiết lộ tên đầy đủ) mòn mỏi chờ được dọn đến khu nhà ở công cộng suốt 7 năm qua. Họ hiện sống trên tầng thượng của tòa chung cư ở Sham Shui Po và phải leo 10 tầng thang bộ mỗi khi về nhà.
Không có gì lạ khi người dân phải chờ đợi quá lâu để được sống trong căn nhà do chính phủ cung cấp. Tuy nhiên, gia đình Lam không thường xuyên được cập nhật tin tức từ cơ quan quản lý nhà ở.
“Toàn bộ tòa nhà đã bị ‘chia 5 xẻ 7’. Bên trong, bạn có thể thấy rất nhiều căn hộ bị chia nhỏ. Môi trường ở đây thật kinh khủng”, Lam nói với phóng viên SCMP Young Post.
 |
| Căn hộ của gia đình Lam trên nóc tòa chung cư, nơi các cư dân khác phơi quần áo. Ảnh: KY Cheng. |
Điều kiện sống tồi tệ
Ban đầu, tòa chung cư chỉ có 18 căn hộ, nhưng hiện giờ đã lên tới 56. “Căn hộ chia nhỏ” trong tiếng gốc Quảng Đông là “tong fong” hoặc “nhà bị mổ xẻ” - phản ánh những điều kiện tồi tệ mà người thuê nhà phải đối mặt.
Tuy nhiên, không gian sống không phải thứ duy nhất bị chia nhỏ. Đường ống của tòa nhà cũng bị tách nhỏ - điều được cho là làm gia tăng nguy cơ mắc Covid-19 trong cộng đồng dân cư. Chưa kể, đường ống vẫn thường xuyên bị rò rỉ.
Trên thực tế, khi leo lên nhà của Lam, dễ dàng thấy nước lênh láng ở tầng 7. Cô nói điều này không có gì lạ và may mắn khi đó chỉ là nước sinh hoạt. Việc nhà vệ sinh hư hỏng thường xuyên xảy ra ở đây.
“Thật bẩn thỉu. Mùi hôi thối rất kinh khủng. Cách đây vài ngày, nhà vệ sinh ở một tầng bị hỏng và rò nước”, Lam nói với nét mặt ghê sợ.
Trong tháng này, Hong Kong xảy ra đợt bùng phát Covid-19 nghiêm trọng trong các tòa chung cư ở quận Yau Ma Tei. Làn sóng này đã lan đến khu vực Sham Shui Po.
Nơi gia đình Lam sống nằm trong khu vực được yêu cầu xét nghiệm bắt buộc nếu dân cư trong tòa nhà nhiễm SARS-CoV-2.
Căn hộ 1 phòng ngủ của gia đình Lam rộng 25 m2, nằm trên tầng cao nhất và được nhận xét là đỡ tồi tàn hơn so với những căn hộ bên dưới. Tuy nhiên, nơi này không hề kiên cố với mái tôn và tường gạch dày.
 |
| Việc học trực tuyến trong mùa dịch của 3 đứa con Lam gặp nhiều khó khăn. Ảnh: KY Cheng. |
Chris Chung Yu-Hin - nhân viên xã hội của tổ chức YMCA Trung Quốc ở Hong Kong - theo sát gia đình Lam. Anh nói rằng họ cũng gặp nhiều vấn đề như những người sống trong căn hộ chia nhỏ.
“Dù không gian căn hộ trên tầng thượng rộng rãi hơn một chút, độ an toàn và an ninh lại kém hơn nhiều”, Chris Chung Yu-Hin cho hay.
Vào mùa đông, gia đình Lam không chỉ phải chịu đựng cái lạnh xuyên qua 4 bức tường, mà còn thiếu nước nóng sinh hoạt.
“Một phút nữa bình thủy điện sẽ hết nước nóng”, con út 6 tuổi của Lam nói. Điều này có nghĩa ai muốn tắm phải làm ngay lập tức.
Với Lam, mùa đông dễ thở hơn mùa hè một chút. Gia đình cô chỉ có thể mua 1 máy lạnh lắp trong phòng ngủ. Cái còn lại ở phòng khách, bị hỏng từ khi họ dọn đến nhưng chủ nhà cũng không thèm sửa chữa.
Tuy nhiên, ngay cả khi nó hoạt động, Lam nói gia đình cô không đủ khả năng để sử dụng. Giải pháp của họ là tránh ở nhà càng lâu càng tốt vào mùa hè.
“Bên trong giống như lò vi sóng”, Lam nói.
Điều may mắn là Lam làm công việc dọn dẹp 2 tiếng/ngày tại một trung tâm từ thiện. Chủ của Lam cho phép các con ở cùng cô cho đến khi xong việc.
Quá tải
Vào năm ngoái, tiền thuê nhà của Lam tăng từ 4.300 HKD (555 USD) lên 4.500 HKD (580 USD) mỗi tháng. Cô nói rằng mức thuê này không quá tệ, nhưng các hóa đơn khiến gia đình mình lao đao.
Lam phải trả hơn 400 HKD/tháng (52 USD) tiền điện nước. Thực tế, hóa đơn đến tay chủ nhà rồi được chia cho người thuê theo bình quân đầu người. Không cư dân nào biết họ thực sự sử dụng bao nhiêu điện và nước.
Quá tải là vấn đề phổ biến trong các tòa chung cư ở Hong Kong. Tháng 4 năm ngoái, chính quyền thành phố đã thành lập đội đặc nhiệm chuyên kiểm soát việc thuê nhà tại các căn hộ chia nhỏ nhằm tăng cường sự hỗ trợ cho những người có hoàn cảnh khó khăn.
Tuy nhiên, lực lượng này chỉ có thể đề nghị người thuê nhà giải quyết vấn đề với cơ quan quản lý nước. Nếu bị phát hiện thu phí vượt mức, chủ nhà có thể phải nộp phạt đến 10.000 HKD (1.290 USD). Thực tế, chưa từng có chủ nhà nào bị kết tội.
 |
| Các tòa nhà xập xệ, bên trong bị "chia 5 xẻ 7" ở Hong Kong gây lo ngại về việc lây lan dịch bệnh. Ảnh: Sam Tsang. |
Chồng của Lam là công nhân xây dựng, từng kiếm được khoảng 20.000 HKD/tháng (2.580 USD). Do công việc của anh không bị ảnh hưởng bởi đại dịch, gia đình không được xin trợ cấp hay phúc lợi.
Khi chủ ngừng trả lương cho chồng Lam trong 3 tháng, gia đình phải dùng số tiền tiết kiệm ít ỏi của mình để sống. Mới đây, người chồng được trả 1 tháng lương.
Cuộc đấu tranh để tồn tại là guồng quay không ngừng nghỉ, trong khi chi phí cứ thế chồng chất. Tiền sinh hoạt luôn hết trước cuối tháng và có tài khoản tiết kiệm chỉ là giấc mơ xa vời với gia đình Lam.
“Chúng tôi phải dè sẻn mọi thứ. Vợ chồng tôi để bọn trẻ ăn trước, sau đó vét hết những thứ còn sót lại. Đôi khi, chúng tôi chia nhau vài mẩu xương”, cô cười nhẹ nói.
Ngay cả khi muốn dành những điều tốt nhất cho các con, như bữa ăn hôm nay đủ chất hơn, Lam cũng phải cân đo đong đếm cho bữa sau.
“Tôi không cố chứng minh gia đình mình nghèo đến thế nào. Đây chỉ là thực tế với chúng tôi”, Lam nói.
