Giáo viên Mỹ chia rẽ vì đam mê mới của học sinh

Một trường học dành một góc trong thư viện để học sinh chơi cờ vua. Ảnh: Washington Post.

Jeffrey Otterby, một giáo viên trung học ở Illinois, đang phải đối mặt với một loại "dịch bệnh" mới, khiến học sinh của anh mất tập trung. Vào các tiết học xã hội, học sinh lớp 7 không chịu học, chỉ dán mắt vào màn hình máy tính để chơi cờ vua online.

"Tôi mừng vì các em chơi cờ vua thay vì chơi các trò bạo lực như bắn súng. Tôi khá thích trò chơi này nhưng điều tôi mong là học sinh sẽ chơi cờ vua vào thời điểm phù hợp hơn", thầy giáo nói với Washington Post.

Không riêng học sinh của thầy Otterby, trên khắp nước Mỹ, học sinh từ bậc tiểu học đến phổ thông đều bị cờ vua thu hút. Các em say mê với bộ môn trí tuệ này và có thể chơi mọi lúc như vào giờ ăn trưa, giờ ra chơi, thậm chí chơi lén trong giờ học.

Khi thấy học sinh lén lút chơi cờ vua trong lớp, giáo viên bực bội, nhưng cũng cảm thấy rất thích thú.

Thư viện trường đầu tư bàn ghế để học sinh chơi cờ vua. Ảnh: Maurine Seto.

Trước trào lưu chơi cờ vua của học sinh, thủ thư tại một trường học ở California đã dành một phần thư viện để học sinh thỏa mãn đam mê của mình. Trong khi đó, một giáo viên ở Illinois tự bỏ tiền túi, mua 24 bộ cờ vua để đáp ứng nhu cầu của học sinh.

Tại Hawaii, niềm đam mê cờ vua đang làm xáo trộn những thói quen buổi sáng ở trường học. Kevin Nitta, giáo viên tại trường tư thục St. Patrick ở Honolulu, cho biết trước đây học sinh phải trật tự xếp hàng để đi lên cầu thang. Nhưng giờ đây, cầu thang trở thành nơi hỗn loạn vì học sinh đều ngồi la liệt ở đó để chơi cờ vua hoặc xem thi đấu online.

Cơn sốt cờ vua ở trường học Mỹ

Học sinh yêu thích cờ vua cho biết những kiện tướng cờ vua và nhân vật nổi tiếng trên mạng đã truyền cảm hứng và đam mê cờ vua cho các em.

Những người nổi tiếng được nhắc tên bao gồm Levy Rozman (kiện tướng cờ vua, người sở hữu kênh YouTube về cờ vua với hơn 3,5 triệu lượt đăng ký), Hikaru Nakamura (kiện tướng cờ vua, người sở hữu kênh YouTube với hơn 1,9 triệu người đăng ký) và cặp song sinh kỳ thủ Alexandra Valeria Botez và Andrea Botez.

Max Magidin (15 tuổi), học sinh trường Trung học Burlingame (bang California), cho biết các nội dung về cờ vua bắt đầu xuất hiện trên các trang mạng xã hội vào đầu năm 2023. Làn sóng cờ vua nhanh chóng lan rộng và khiến hầu hết học sinh ở học khu trung học San Mateo Union đều chơi trò này.

Học sinh chơi cờ vua mọi lúc, từ giờ ra chơi, giờ ăn trưa, thậm chí chơi lén trong lớp. Ảnh: Tim Farley.

Magidin cũng bắt đầu "nghiện" cờ vua từ khi được xem các nội dung trên mạng. Mỗi ngày, em dành 2-4 giờ để chơi cờ vua cùng bạn bè trong thư viện vào giờ ăn trưa, chơi lén trong giờ học. Trước đây, sau giờ học, Magidin dành thời gian để chơi điện tử. Giờ đây, thời gian đó em dành cho bộ môn mới là cờ vua.

David Mehler, Chủ tịch của Trung tâm Cờ vua Mỹ, cho biết cờ vua là một môn thể thao kỳ lạ, đây cũng không phải lần đầu tiên bộ môn này gây sốt tại Mỹ. Vào đầu những năm 1990, số người quan tâm cờ vua tăng vọt sau khi bộ phim về cờ vua Searching for Bobby Fischer được phát hành.

Erik Allebest, nhà sáng lập và Giám đốc điều hành của nền tảng chơi cờ vua trực tuyến Chess.com, cho biết cờ vua trở nên phổ biến từ đợt dịch Covid-19. Thời gian đó, bộ phim The Queen’s Gambit của Netflix được phát hành khiến nhiều người quan tâm hơn đến bộ môn này.

Sau đại dịch, lượng người truy cập Chess.com hàng ngày đã tăng từ 1.5 triệu lên 5-7 triệu.

Cuối tháng 12/2022, Chess.com tiếp tục phá kỷ lục về lượng người dùng khi ghi nhận 10 triệu lượt truy cập mỗi ngày. Đến tháng 4, nền tảng này thu hút 12 triệu người dùng mỗi ngày.

Allebest thông tin lượng người mới truy cập nền tảng chủ yếu là học sinh THCS và THPT. Thậm chí, con trai 15 tuổi của ông cũng bắt đầu chơi cờ vua, không phải vì bố là nhà sáng lập nền tảng mà do em xem Levy Rozman chơi cờ vua trên YouTube.

Giáo viên vui buồn lẫn lộn

Trong khi học sinh hào hứng với bộ môn thể thao trí tuệ, các giáo viên ở Mỹ lại có những cảm xúc lẫn lộn khi thấy học sinh lén lút chơi cờ vua trong giờ học.

Justine Wewers, giáo viên tại một trường trung học ở quận Anoka-Hennepin (bang Minnesota), cho biết nhiều năm qua, cô chứng kiến học sinh say mê vô số trò chơi như game online, Uno và cả fidget spinner. Nếu để so sánh, cô giáo nhận định cờ vua là xu hướng lành mạnh và thú vị hơn.

Tuy nhiên, một điều bất ổn là học sinh của cô Wewers không ngừng chơi cờ vua trên máy tính, điện thoại khi đang lên lớp. Cô giáo ước tính khoảng 1/3 học sinh lớp 9 tại trường đều chơi lén trong giờ học mỗi ngày.

Nhiều lần, cô Wewers nhắc nhở học sinh phải học xong và hoàn thành bài tập mới được chơi cờ vua, nhưng học sinh vẫn "chứng nào tật nấy". Cô giáo đành phải tịch thu điện thoại, máy tính của học sinh và trả lại cho các em sau giờ học.

"Tôi phải tịch thu điện thoại của học sinh và cất ở nơi khác. Nếu học sinh thấy điện thoại để trên bàn, các em lại muốn chơi cờ", cô Wewers chia sẻ.

Trong khi cô Wewers bất lực vì học sinh say mê chơi cờ vua quên học, thầy James Brown ở New York lại thấy đây là một xu hướng tích cực.

Thầy Brown dạy khoa học máy tính và lập trình tại một trường THCS. Vào các ngày thứ 6, thầy thường cho học sinh tự học. Kể từ tháng 1/2023, học sinh bắt đầu chọn cờ vua thay vì các hoạt động khác. Để đáp ứng nhu cầu này, thầy đã sắm 13 bộ cờ vua để tất cả học sinh đều được chơi.

Thầy giáo chia sẻ anh rất vui khi nghe tiếng lách cách của quân xe và quân hậu di chuyển trên các bàn cờ. Thầy tin rằng cờ vua sẽ giúp học sinh phát triển kỹ năng tư duy phản biện, xây dựng chiến lược và chấp nhận các rủi ro, đồng thời nâng cao năng lực nhận thức và khả năng toán học.

Học sinh ở Nebraska tranh thủ chơi cờ vua trước khi vào lớp. Ảnh: Tim Farle.

Maurine Seto, thủ thư tại trường Trung học Burlingame ở California, cũng ủng hộ học sinh chơi cờ vua giống thầy James Brown vì cô nhận thấy cờ vua mang lại lợi ích về mặt xã hội cho các học sinh.

Đầu năm 2023, học sinh bắt đầu chen chúc ở thư viện vào trước giờ học, trong giờ ăn trưa để chơi cờ vua. Chính điều này giúp học sinh kết nối, tương tác với nhau nhiều hơn. Thậm chí, nhiều đứa trẻ chưa từng quen biết cũng sẵn sàng mời gọi bạn để chơi cờ chung.

Tại một số trường học, cơn sốt cờ vua truyền cảm hứng cho việc thành lập các câu lạc bộ và giải đấu cờ vua chính thức. Ví dụ, trường THCS Shiloh (bang Illinois) mới đây cho phép học sinh thành lập đội cờ vua trong năm học tới. Hiện, khoảng 20 học sinh tại trường này thường xuyên gặp nhau để tập chơi cờ.

Tại bang Nebraska, một học sinh 13 tuổi tên là Spencer Noerrlinger chủ động trình bày ý tưởng thành lập câu lạc bộ cờ vua với hiệu trưởng. Ý tưởng này của em được phê duyệt, câu lạc bộ chính thức được thành lập từ tháng 1/2023.

Mỗi buổi sáng trước giờ học, các học sinh trong câu lạc bộ sẽ tụ tập, cùng nhau chơi vài trận cờ vua rồi mới vào lớp. Không dừng lại ở đó, câu lạc bộ còn tổ chức các giải đấu dành cho học sinh đam mê cờ vua.

Giải đấu đầu tiên thu hút 32 học sinh tham gia thi đấu. Hiện, câu lạc bộ đang tổ chức giải đấu thứ 2, số học sinh đăng ký tham gia đã tăng lên 38 người.

Bộ kỷ yếu chụp màn hình học online thời Covid-19 của học sinh Mỹ Thay vì được chụp ảnh trực tiếp ở trường, học sinh trường Kỹ thuật - Hướng nghiệp quận Union (bang New Jersey, Mỹ) lại có bộ kỷ yếu được làm từ những tấm ảnh chụp màn hình Zoom. 10:20 14/4/2023