Gia đình tôi vừa có người được chẩn đoán mắc bệnh giời leo. Xin hỏi đây là bệnh gì và nó có lây không?
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Dịch vụ Y tế Quốc gia Vương quốc Anh (NHS)
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) định nghĩa giời leo là tên gọi khác của bệnh zona thần kinh. Đây là chứng phát ban đau đớn có thể dẫn đến tổn thương vĩnh viễn dây thần kinh hoặc suy giảm thị lực. Nguyên nhân là virus Varicella-Zoster - cũng là thủ phạm gây ra bệnh thủy đậu.
Một số triệu chứng điển hình của bệnh giời leo bao gồm:
- Đau và rát (thường ảnh hưởng đến thân hoặc mặt)
- Nổi mẩn đỏ
- Mụn nước
- Triệu chứng giống cúm (sốt nhẹ, nhức đầu, mệt mỏi và yếu cơ)
- Ngứa và nhạy cảm khi chạm vào
Theo NHS, giời leo không phải là bệnh truyền nhiễm. Tuy nhiên, người mắc bệnh giời leo có thể lây nhiễm virus Varicella-Zoster sang một người chưa mắc bệnh thủy đậu hoặc chưa tiêm vaccine thông qua việc tiếp xúc với virus qua bọng nước giời leo, từ đó, phát triển thành bệnh thủy đậu.
Sau khi người này khỏi thủy đậu, virus vẫn tồn tại trong cơ thể. Nó có thể được kích hoạt lại và gây ra bệnh giời leo nếu hệ thống miễn dịch của ai đó bị suy yếu.
Virus gây bệnh giời leo chỉ lây lan khi ai đó tiếp xúc với vết phồng rộp, vì vậy, hãy đảm bảo rằng bạn giữ cho vết phát ban sạch sẽ và được che phủ. Duy trì vệ sinh đúng cách là điều quan trọng khi nói đến việc kiểm soát nhiễm trùng này.
Ngoài ra, người mắc bệnh này cũng cần cố gắng tránh tiếp xúc gần với:
- Bất cứ ai đang mang thai và chưa từng bị thủy đậu trước đó
- Những người có hệ thống miễn dịch yếu - như người đang hóa trị
- Trẻ dưới 1 tháng tuổi.
Nếu không được điều trị, bệnh zona có thể dẫn đến một số biến chứng bao gồm:
- Mất thị lực: Bệnh ảnh hưởng các dây thần kinh xung quanh mắt, có thể dẫn đến viêm mắt, nhiễm trùng và mất thị lực tạm thời hoặc vĩnh viễn.
- Đau dây thần kinh hậu zona: Đau dây thần kinh dai dẳng ở khu vực xảy ra phát ban.
- Nhiễm trùng da: Vi khuẩn gây ra mụn nước và vết loét khi bị zona, dẫn đến sẹo hoặc ngứa.
- Các vấn đề về thần kinh: Bệnh zona có thể gây viêm não, liệt mặt hoặc các vấn đề về thăng bằng hoặc thính giác.
Súng, vi trùng và thép
Trong lịch sử loài người, đậu mùa, cúm, lao, sốt rét, dịch hạch, sở và dịch tả đều là những bệnh truyền nhiễm tiến hóa từ căn bệnh ở loài vật.
Đến nay, ta lần ngược về lịch sử để xem sản xuất lương thực đã nảy sinh như thế nào ở một ít trung tâm và từ đó đã bành trướng nhanh chậm khác nhau đến thế nào sang các khu vực khác. Những khác biệt địa lý đó chính là lời đáp hệ trọng và tối hậu cho câu hỏi của Yali về việc tại sao dân tộc này lại khác dân tộc khác đến vậy về sức mạnh và sự dồi dào sung túc.
Cuốn sách Súng, vi trùng và thép là lược sử về các xã hội của loài người trong khoảng 13.000 năm trở lại đây. Tác giả tập trung tìm lời giải cho câu hỏi: “Tại sao lịch sử đã diễn ra trên mỗi châu lục một khác?”.
