Hai thí sinh để lộ đề thi Ngữ văn, Toán có thể bị xử lý hình sự

Thiếu tướng Trần Đình Chung, Phó cục trưởng Cục An ninh chính trị nội bộ, thông tin về việc lọt đề thi. Ảnh: Bộ GD&ĐT.

Chiều 29/6, Bộ GD&ĐT tổ chức họp báo về kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023. Nhiều vấn đề dư luận quan tâm liên quan đến lộ đề, trùng đề thi, các khâu tổ chức kỳ thi đã được lãnh đạo Bộ GD&ĐT giải đáp.

Không có khái niệm lọt đề, chỉ có lộ đề

Trả lời câu hỏi của phóng viên về việc phân biệt khái niệm “lọt đề” và “lộ đề”, thiếu tướng Trần Đình Chung, Phó cục trưởng Cục An ninh chính trị nội bộ, nói rằng khái niệm “lộ” trước đây đã được sử dụng trong pháp lệnh bảo vệ bí mật Nhà nước. Cho nên, căn cứ pháp luật hiện hành, đặc biệt là luật bảo vệ bí mật Nhà nước, chúng ta chỉ sử dụng khái niệm "lộ", không sử dụng khái niệm "lọt".

Về việc thí sinh sử dụng thiết bị công nghệ cao để kết nối với bên ngoài nhằm gian lận thi, Cục An ninh chính trị nội bộ đã phối hợp với địa phương nhằm xác minh và đã tìm được người kết nối với thí sinh.

Thời gian tới, cục sẽ kiểm tra liệu lời giải có được chuyển vào phòng thi cho thí sinh hay không. Nhưng trước mắt, cục chưa phát hiện dấu hiệu “tuồn” đáp án vào phòng thi nên không ảnh hưởng đến kết quả kỳ thi lần này.

Liên quan việc xử lý hai thí sinh vi phạm, ông Chung nói sẽ căn cứ kết quả xác minh, đánh giá tính chất, mức độ xảy ra, đồng thời xem xét tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ. Nếu hành vi đến mức phải xử lý hình sự, những cá nhân liên quan sẽ bị xử lý hình sự. Nếu hành vi chỉ ở mức xử lý hành chính, cá nhân liên quan sẽ bị xử phạt theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

Tuy nhiên, trước khi xử phạt, cơ quan chức năng cũng sẽ xem xét, đánh giá và cần tính toán đến tính nhân văn trong vấn đề này.

Trả lời câu hỏi của báo chí về vấn đề gian lận công nghệ cao, ông Huỳnh Văn Chương, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD&ĐT), cho biết trong công tác chuẩn bị kỳ thi tốt nghiệp THPT 2023, Bộ Công an đã đưa ra những hình mẫu, kỹ năng để tập huấn cho cán bộ coi thi nhằm phòng chống gian lận.

Ngoài ra, Bộ GD&ĐT đã đi kiểm tra 16 đoàn thi. Nhìn chung, các đoàn đã nhận thức được vấn đề ngăn chặn gian lận. Tuy nhiên, một số trường hợp cá biệt vẫn xảy ra.

Về việc lộ đề môn Ngữ văn và Toán trong ngày 28/6, ông Chương khẳng định hai trường hợp này bị xếp vào nhóm vi phạm quy chế do sử dụng điện thoại di động trong phòng thi. Thời gian tới, Bộ GD&ĐT, Bộ Công an sẽ cùng phối hợp để xác định các bên liên quan thí sinh gian lận, từ đó xác định mức độ vi phạm để xử lý đúng quy chế.

Một phóng viên đặt câu hỏi hai trường hợp vi phạm quy chế đều ở các tỉnh khu vực miền núi phía bắc, liệu công tác tập huấn thi ở hai địa phương này có vấn đề gì hay không. Ông Huỳnh Văn Chương khẳng định vi phạm quy chế ở địa phương nào cũng như nhau và sẽ xử lý công bằng. Tuy nhiên, đây cũng là một vấn đề để bộ lưu tâm và xử lý.

Bộ GD&ĐT khẳng định không có việc trùng đề thi môn Ngữ văn. Ảnh: Phương Lâm.

Khi nào đề thi sẽ đổi mới?

Ngay sau khi kết thúc bài thi môn Ngữ văn, dư luận xôn xao về việc phần Làm văn ở đề tốt nghiệp THPT 2023 trùng với đề thi thử ở Nghệ An. Không những thế, ở phần Đọc hiểu, nhiều người cũng cho rằng phần này trùng với phần nghị luận xã hội của đề thi môn Ngữ văn vào lớp 10 tại Hà Nội.

Trả lời thông tin trên, GS Nguyễn Ngọc Hà - Trưởng ban đề thi cấp quốc gia - cho biết về cơ bản, cấu trúc đề thi năm nay giữ ổn định so với năm ngoái, đảm bảo tính công bằng và phân loại thí sinh. Nội dung chủ yếu nằm trong chương trình lớp 12, không ra vào các phần giảm tải.

Ông Hà thông tin năm nay, lần đầu tiên Bộ GD&ĐT sử dụng phần mềm và cơ sở dữ liệu trong công tác soạn đề thi. Điều này hạn chế rất nhiều phần trùng lặp. Tuy nhiên, hiệu quả của phương pháp này còn phụ thuộc dữ liệu bộ có.

Về trường hợp trùng đề thi thử của Nghệ An, ông Hà khẳng định ngữ liệu trùng nhưng câu lệnh khác nhau. Trưởng ban đề thi cấp quốc gia cho rằng đó là điều bình thường đối với môn Văn bởi chương trình học chỉ có 15 tác phẩm. Đề thi sẽ lấy ngữ liệu từ đó nên việc trùng lặp là không tránh khỏi. Bên cạnh đó, đề thi thử của Nghệ An không công bố rộng rãi. Vì vậy, bộ không có dữ liệu để đưa vào phần mềm sàng lọc.

Tương tự, về trường hợp trùng đề Hà Nội, ông Hà khẳng định đề Hà Nội là “làm chủ cảm xúc”, trong khi đó, đề thi tốt nghiệp là “cân bằng cảm xúc”.

"Lệnh hỏi của 2 đề khác nhau, đề thi tốt nghiệp cũng có lệnh hỏi cao hơn nên không phải trùng đề", ông Hà đánh giá.

Thông tin thêm về trường hợp này, ông Hà cho biết ngày 2/6, ban ra đề thi đã vào khu ra đề và được cách ly, trong khi đó, Hà Nội tổ chức thi môn Ngữ văn lớp 10 vào ngày 10/6.

"Sau khi kỳ thi diễn ra và đề thi Hà Nội được công bố, chúng tôi đã họp và thấy lệnh hỏi hoàn toàn khác nhau. Vì vậy, chúng tôi giữ nguyên đề thi", ông Hà nói.

Ngoài ra, dư luận cũng cho rằng đề thi Ngữ văn năm nay có cấu trúc, câu lệnh cũ, khó khích lệ sự đổi mới, sáng tạo trong dạy, học văn. Ông Hà cho biết những năm gần đây, phần Đọc hiểu đã sáng tạo, mở rộng hơn, hướng đến những nội dung liên quan đến vấn đề xã hội, thời sự, mang tính giáo dục. Như vậy, ngữ liệu Đọc hiểu đã có tính mở cao.

Riêng câu Nghị luận văn học, ông Hà cho hay hiện ngữ liệu bị ràng buộc bởi chương trình giáo dục phổ thông 2006. Vì vậy, ban ra đề thi chỉ có thể làm tốt nhất trong điều kiện hiện tại. Sau năm 2024, đề thi sẽ thực hiện theo chương trình giáo dục phổ thông 2018, lúc đó, đề sẽ có tính mở cao.

Liên quan tới phản ánh về câu 79, mã 324, đề thi Địa lý, không có phương án đúng, đại diện ban đề thi cho biết mới chỉ nghe phản ánh của phóng viên. Đơn vị này sẽ trao đổi với bộ phận làm đề và có thông tin sau.