Theo thông tin từ Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương (Hà Nội), trong vài tuần trở lại đây, số lượng bệnh nhi phải nhập viện do cúm A đang có xu hướng tăng cao bất thường so với những năm trước.
Tiến sĩ, bác sĩ Đặng Thị Thúy, Trưởng khoa Nhi, cho biết: “Mùa hè không phải là thời điểm dịch cúm mùa bùng phát. Do vậy, ban đầu, chúng tôi không nghĩ đến căn bệnh này. Tuy nhiên, trong quá trình thăm khám, các bệnh nhân có những biểu hiện rầm rộ và điển hình của bệnh cúm. Từ đây, chúng tôi đã làm thêm xét nghiệm khẳng định và phát hiện nhiều trẻ mắc cúm A”.
Trong hàng trăm trường hợp đến thăm khám mỗi ngày tại khoa Nhi, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, các bác sĩ phát hiện đến 20-25% trên tổng số bệnh nhân bị cúm A.
Vị chuyên gia thông tin thêm bệnh cúm mùa thường ít xuất hiện vào mùa hè do thời tiết khô, nóng, nhiệt độ và độ ẩm không thích hợp cho virus phát triển và gây bệnh. Vì vậy, virus cúm A thường phát triển mạnh vào mùa đông xuân với thời tiết lạnh, nồm ẩm.
Tiến sĩ, bác sĩ Đặng Thị Thúy, Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương. Ảnh: Quốc Toàn. |
Lý giải cho nghịch lý này, bác sĩ Thúy cho rằng nguyên nhân có thể do năm nay thời tiết có sự biến đổi bất thường. Tuy nhiên, vẫn có những vấn đề chưa thể giải thích hết.
“Chúng tôi ghi nhận số ca bệnh cúm tăng lên bất thường so với cùng thời điểm hàng năm. Dẫu vậy, về tổng quan, chúng ta vẫn chưa đủ bằng chứng để đưa ra kết luận”, bà lưu ý.
Dấu hiệu và hướng xử lý
Theo bác sĩ Thúy, cúm A là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính, thường xảy ra vào mùa đông xuân, khi chuyển giao giữa hai mùa (cúm mùa). Bệnh cúm A được gây ra bởi các chủng của virus cúm A như H1N1, H5N1, H7N9,…
Bệnh lây lan qua đường hô hấp, từ các hạt bụi nước, giọt bắn li ti dính virus được thải ra khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc với các đồ vật, bề mặt nhiễm virus rồi đưa lên mắt, mũi, miệng,…
“Triệu chứng ban đầu của cúm A hay bệnh cúm mùa nói chung và nhiễm các virus gây viêm đường hô hấp khác khá tương tự nhau. Trẻ đều có thể sốt, viêm đường hô hấp như ho, hắt hơi, sổ mũi, đau họng,… Do vậy, cha mẹ thường rất khó phân biệt được có phải trẻ mắc cúm A hay không”, bác sĩ Thúy nhận định.
Tuy nhiên, ngoài các triệu chứng ban đầu trên, vị chuyên gia cho rằng trẻ nhiễm cúm A thường sốt cao 39-40 độ C, da, mắt xung huyết, họng đỏ xung huyết toàn bộ, mệt mỏi, ăn kém, quấy khóc, nhiều trường hợp nặng còn có cảm giác khó thở, viêm phổi, viêm tiểu phế quản,…
Lúc này, cha mẹ cần cho con đi khám tại các cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán, tư vấn cách chăm sóc và điều trị phù hợp với tình trạng của từng trẻ.
Theo bác sĩ Thúy, phần lớn trẻ mắc cúm mùa được chẩn đoán là cúm đơn thuần sẽ được kê đơn thuốc về điều trị ngoại trú. Ngược lại, những trường hợp có biểu hiện của biến chứng viêm đường hô hấp như viêm phế quản, viêm phổi, viêm tiểu phế quản,... sẽ có chỉ định nhập viện điều trị.
Bà nhấn mạnh: “Cúm mùa thường có diễn biến lành tính nhưng cũng có thể xảy ra biến chứng nặng và nguy hiểm ở những người có bệnh lý mạn tính về tim mạch và hô hấp”.
Tuy nhiên, may mắn là hiện nay, chúng ta đã có phác đồ hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh cúm mùa. Căn bệnh này cũng đã có thuốc điều trị đặc hiệu và được chỉ định dùng cho những trường hợp cụ thể.
Một bệnh nhi mắc cúm A đang được điều trị tại khoa Nhi, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương. Ảnh: BVCC. |
Bác sĩ Thúy đưa lời khuyên: “Khi trẻ mắc bệnh, cha mẹ cần tuân thủ, hướng dẫn của bác sĩ, cho con uống nhiều nước, ăn thức ăn lỏng, dễ hấp thu, uống thuốc hạ sốt, thuốc điều trị triệu chứng, vitamin nhằm hỗ trợ tăng sức đề kháng”.
Dẫu vậy, phụ huynh vẫn cần lưu ý các loại thuốc được sử dụng cần do bác sĩ chỉ định, tránh tự ý cho con dùng.
Phòng bệnh như thế nào?
Bác sĩ Đặng Thị Thúy khẳng định cúm A là bệnh rất dễ lây lan. Mọi đối tượng đều có thể mắc bệnh. Tuy nhiên, nguy cơ mắc sẽ cao hơn ở nhóm trẻ nhỏ, người cao tuổi, phụ nữ có thai.
Ở thời điểm hiện tại, biện pháp phòng bệnh cúm A hiệu quả nhất vẫn là tiêm vaccine phòng cúm chủ động. Thời điểm tiêm thích hợp là trước lúc giao mùa đông xuân khoảng 3 tháng (tức từ tháng 7 đến tháng 9).
“Lúc này, cơ thể sẽ kịp sản sinh kháng thể cần thiết trong việc chống lại virus gây bệnh”, vị chuyên gia nói.
Tuy nhiên, virus cúm A không ngừng biến đổi. Sau một năm, kháng thể cũng dần ít đi. Do đó, bác sĩ Thúy cũng khuyến cáo người dân nên tiêm phòng nhắc lại hàng năm.
Ngoài ra, cha mẹ cũng cần chú ý nâng cao thể trạng cho trẻ thông qua việc ăn uống đủ chất, bổ sung vitamin, khoáng chất cần thiết theo từng lứa tuổi.
Việc giữ gìn vệ cá nhân như rửa tay sạch với xà phòng diệt khuẩn hoặc dung dịch sát khuẩn trước khi ăn, khi đi từ ngoài về nhà, sau khi đi vệ sinh cũng rất quan trọng.
Trẻ cần hạn chế đưa tay tiếp xúc vùng mắt, mũi, miệng. Trong khi đó, bố mẹ, nhà trường cũng phải thường xuyên vệ sinh không gian sống và vui chơi của trẻ, đặc biệt là môi trường lớp học, các đồ chơi, vật dụng trẻ tiếp xúc hàng ngày.
Bác sĩ Thúy tái khẳng định cúm A là bệnh lây truyền qua đường hô hấp. Do vậy, gia đình nên tránh đưa trẻ tập trung nơi đông người, đặc biệt là tiếp xúc với những người bị cúm. Cần đeo khẩu trang khi đi ra ngoài để để hạn chế lây nhiễm.