13 năm trước, nhân loại cho rằng xe tự lái khó khả thi bởi giao thông thực tế quá phức tạp. 6 năm sau, Google đã chứng minh họ có thể làm xe tự lái hoàn toàn. Hiện nay, xe tự lái đã đi tới gần cuối giai đoạn hoàn thiện. Hệ thống Autopilot trên xe Tesla có thể tự điều khiển mà không cần sự can thiệp của con người.
 |
| Xe tự lại đang hoàn thiện về mặt công nghệ. |
Đầu năm 2017, cả thế giới xôn xao khi nghe tin Uber được chấp thuận sử dụng xe tự lái tại một số bang ở Mỹ. Viễn cảnh những chiếc xe hơi robot chạy đầy đường, đón và trả khách tự động không còn quá xa vời.
Điều này đe doạ tới sinh kế của hàng triệu lái xe tải và taxi. Các chuyên gia kinh tế lo lắng trí thông minh nhân tạo (AI) sẽ thay thế bộ não và cơ bắp của con người.
Những cuộc chiến chống lại công nghệ
Sau khi Uber được chấp thuận sử dụng xe tự lái, nhiều người tập trung phản đối tại New York. Những người này yêu cầu cấm xe tự lái trong vòng 50 năm tới. Hiệp hội Vận tải Đường bộ Mỹ cho rằng những chiếc xe tự lái sẽ loại bỏ hàng nghìn việc làm và gây tổn hại cho nền kinh tế địa phương.
Nhưng cuộc chiến giữa Hiệp hội Vận tải Đường bộ và Uber dường như không cân sức. Lời kêu gọi của họ được đáp lại bằng sự im lặng. Luật pháp không có quy định nào cấm những bước phát triển hợp pháp của công nghệ.
Ông Wallach, cố vấn cao cấp của Trung tâm Hastings, chuyên nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo (AI) khuyên rằng các chuyên gia và nhà lập pháp nên nghiên cứu đưa ra những điều luật phù hợp với xu hướng phát triển của thời đại. Không thể phủ nhận xe tự lái sẽ giảm tai nạn giao thông, bởi phần lớn vụ tai nạn đến từ sai lầm của con người.
 |
| Uber đang thử nghiệm dịch vụ xe tự lái. Ảnh: Autonews . |
Hiệp hội Quản lý Độc lập đại diện cho 45.000 lái taxi tại thành phố New York nói rằng họ sẽ chiến đấu chống lại bộ luật hiện tại của thành phố, điều này có thể hiểu là tìm cách cấm xe tự lái.
Điều luật tiểu bang yêu cầu người lái phải đặt ít nhất một tay trên vô-lăng. Tuy nhiên các chuyên gia pháp lý nói rằng luật New York yêu cầu người lái phải đặt tay lên bánh lái, nhưng lại không yêu cầu những chiếc xe tự lái có bất kỳ thứ gì đặt trên vô-lăng.
Hàng triệu người có thể mất việc vì xe tự lái
Uber đã tạo hàng triệu việc làm kể từ khi được giới thiệu năm 2009. Nhưng xu hướng có thể thay đổi. Công ty đang đẩy mạnh đầu tư vào công nghệ tự lái, khiến hàng triệu lái xe có nguy cơ mất việc.
Uber đang thuê nhiều chuyên gia về robot từ Đại học Carnegie Mellon. Với Uber, công nghệ xe tự lái là vấn đề sống còn. Những chuyến đi sẽ rẻ hơn do không phải thuê người điều khiển.
Năm 2017, Uber có khoảng 600.000 lái xe ở Mỹ và 1,5 triệu trên toàn thế giới. Tất cả số người này có thể bị thay thế bởi những cỗ máy thông minh mà họ đang phát triển.
"Tại sao bạn phải trả 60 USD cho một chuyến đi trong khi có thể thanh toán khoảng 20 USD", Vasant Dhar, Giáo sư tại Trường Kinh doanh Stern, Đại học New York nêu vấn đề. "Bạn có thực sự muốn trả thêm 40 USD cho người lái?"
 |
| Hàng triệu lái taxi truyền thống có thể mất việc làm khi Uber hoàn thiện xe tự lái. Ảnh: NPR. |
Scott Santens, một nhà văn chuyên viết những câu chuyện về tác động của trí tuệ nhân tạo đối với nhân loại, cho rằng Uber có thể là nguyên nhân khiến 10 triệu người tại Mỹ mất việc làm.
Theo Hiệp hội Vận tải Mỹ, 7,3 triệu người đang làm việc trong ngành công nghiệp vận tải, trong số này có 3,5 triệu lái xe. Santens lập luận rằng một lượng lớn công việc sẽ biến mất khi Uber phá vỡ ngành công nghiệp này bằng năng lực kỹ thuật cao của họ.
Các nhà nghiên cứu xã hội học tại Đại học Oxford (Mỹ) ước tính rằng sẽ có một nửa số lao động tại Mỹ có nguy cơ mất việc. Những nghề có mức lương thấp như lao động chân tay sẽ dễ bị tổn thương nhất trước làn sóng tự động hoá.
Để phản đối những lập luận trên, Uber cho biết họ đang tạo ra hàng triệu công ăn việc làm cho nhân loại, giúp hàng triệu chiếc xe nhàn rỗi phục vụ cộng đồng.
Xu hướng tự động hoá là quy luật phát triển tất yếu trong những năm tới, điều đó không thể ngăn cản. Và nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới miếng cơm manh áo của mỗi người. Với những công ty nhạy bén, biết nắm bắt cơ hội, tự động hoá sẽ tạo nên cơ hội vô cùng lớn. Ngược lại, những người chống lại quy luật phát triển tất yếu sẽ chịu những thất bại cay đắng khó hồi phục.
