UBND thành phố Hà Nội vừa đề nghị Quốc hội bổ sung điều 22 trong Pháp lệnh phòng, chống mại dâm với nội dung tăng mức xử phạt hành chính đối với người mua dâm, công khai danh tính của người mua dâm đến các đoàn thể, chính quyền địa phương để kiểm điểm, giáo dục.
Đánh giá về quy định bổ sung này dưới góc độ pháp luật, luật sư Nguyễn Anh Thơm (Đoàn luật sư Hà Nội) nêu quan điểm cho rằng người mua dâm trước tiên không phải là tội phạm. Ngay cả tội phạm khi bị Tòa án xử phạt tù cho hưởng án treo và giao cho chính quyền địa phương quản lý giáo dục thì đa phần cũng không công khai đưa ra kiểm điểm giáo dục trước đoàn thể, chính quyền địa phương.
Hành vi mua dâm là hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực quản lý hành chính. Do đó những quy định xử lý người mua dâm phải tuân theo các qui định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực phòng, chống tệ nạn xã hội. Cụ thể là Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2012 và Nghi định số 167 qui định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội, phòng, chống tệ nạn xã hội, phòng cháy và chữa cháy, phòng, chống bạo lực gia đình.
Điều 3 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 qui định: Nguyên tắc xử phạt vi phạm hành chính:
“Việc xử phạt vi phạm hành chính được tiến hành nhanh chóng, công khai, khách quan, đúng thẩm quyền, bảo đảm công bằng, đúng quy định của pháp luật”
Luật sư phân tích hành vi mua dâm không thể coi là nghiêm trọng hơn so với những hành vi vi phạm hành chính khác như: bán dâm, đánh bạc, gây rối trật tự công cộng, tàng trữ vũ khí thô sơ,…để áp dụng thêm biện pháp công khai danh tính của người mua dâm đến các đoàn thể, chính quyền địa phương để kiểm điểm, giáo dục sau khi đã bị xử phạt bằng tiền.
"Nếu áp dụng như vậy thì các hành vi vi phạm hành chính khác cũng cần thiết phải công khai danh tính đến các đoàn thể, chính quyền địa phương để kiểm điểm, giáo dục. Có làm được như vậy thì mới bảo tính công bằng trong việc xử lý các hành vi phạm hành chính", luật sư nhìn nhận.
Theo luật sư, thực tế, từ trước đến nay, qua việc xử phạt vi phạm hành chính người mua dâm thì cơ quan công an cũng đã phải xác minh rõ người mua dâm qua chính quyền địa phương thì mới có thể xử phạt hành chính theo qui định. Như vậy về mặt quản lý nhà nước thì chính quyền địa phương cũng đã được cơ quan công an thông báo về người mua dâm.
Chính quyền địa phương có thể đưa ra những biện pháp giáo dục, nhắc nhở công khai trong phạm vi người vi phạm. Nhưng nếu như áp dụng biện pháp công khai người mua dâm ra trước đoàn thể, chính quyền địa phương kiểm điểm giáo dục thì vô hình chung như là đưa người đó ra bêu rếu trước mọi người.
Mục đích của việc xử lý người vi phạm ngoài việc răn đe xử phạt ra còn có ý nghĩa giáo dục họ. Nhưng nếu đưa ra công khai như vậy thì việc cảm hóa, giáo dục người vi phạm là không đạt được mà ngược lại còn phát sinh ra rất nhiều những hệ quả khác còn lớn hơn như tiêu cực trong tâm lý dẫn tới vi phạm pháp luật về hình sự, hạnh phúc tan vỡ, con cái họ xấu hổ, mặc cảm, mọi người dè bỉu,..
Hiện nay theo quy định hiện hành thì người bán dâm cũng chỉ bị xử phạt hành chính mà không bị áp dụng thêm biện pháp đưa vào trại phục hồi nhân phẩm. Do đó, nếu áp dụng thêm các biện pháp xử lý người mua dâm thì có phần đi ngược lại xu hướng hiện nay.