 |
Khi vaccine Covid-19 mới được phê duyệt trên thế giới, nó được ưu tiên cho lực lượng y tế tuyến đầu, người cao tuổi, trường hợp dễ bị tổn thương, diễn biến nặng. Sau đó, các quốc gia bắt đầu bao phủ vaccine Covid-19 cho trẻ em - nhóm vốn được xem là mắc bệnh nhẹ.
Tuy nhiên, việc tiêm vaccine Covid-19 cho trẻ không phải được tất cả chuyên gia ủng hộ. Nhiều người lo ngại cơ thể, hệ miễn dịch của trẻ chưa đủ để đáp ứng vaccine mới. Vấn đề tác dụng phụ cũng khiến nhiều nước dè dặt khi phê duyệt vaccine cho người dưới 18 tuổi.
Pfizer
Theo Euronews, Cơ quan Dược phẩm châu Âu (EMA) đã phê duyệt vaccine Pfizer cho trẻ em 12-15 tuổi vào tháng 5. Đây cũng là vaccine Covid-19 đầu tiên được chấp thuận sử dụng cho trẻ em ở EU.
Vaccine Pfizer (tên gọi khác Comirnaty) cũng là loại duy nhất Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo tiêm cho nhóm trẻ em 12-15 tuổi, nếu nguồn cung cấp đủ và trẻ dễ bị diễn biến nặng khi mắc Covid-19.
Theo Mayo Clinic, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) đã cấp phép sử dụng khẩn cấp Pfizer cho trẻ 12-15 tuổi. FDA cũng phê duyệt vaccine này cho nhóm thanh, thiếu niên dưới 16 tuổi. Tương tự người lớn, trẻ em cũng cần tiêm đủ 2 liều Pfizer, thời gian cách nhau giữa các mũi là 21 ngày. Liều thứ 2 có thể được tiêm sau 6 tuần tiêm mũi 1 nếu cần thiết.
Reuters đưa tin ngày 11/9, các quan chức y tế Mỹ dự đoán vào cuối tháng 10, vaccine phòng Covid-19 của Pfizer có thể được phép sử dụng cho trẻ em trong nhóm 5-11 tuổi. Mốc thời gian tháng 10 dựa trên kỳ vọng Pfizer sẽ có đủ dữ liệu từ các thử nghiệm lâm sàng để xin phép sử dụng khẩn cấp (EUA) cho nhóm tuổi nói trên từ FDA vào cuối tháng 9.
Mayo Clinic dẫn nghiên cứu từ hãng Pfizer cho thấy Comirnaty có hiệu quả 100% trong việc ngăn ngừa Covid-19 ở trẻ em trong độ tuổi 12-15; 91% với những người dưới 16 tuổi. Nghiên cứu ban đầu cũng chứng minh vaccine này có hiệu quả 96% trong việc ngăn ngừa bệnh chuyển biến nặng do biến chủng Delta.
 |
| Pfizer và Moderna là hai loại vaccine Covid-19 được phê duyệt nhiều nhất cho trẻ em. |
FDA phê duyệt Pfizer dựa vào nghiên cứu của hãng, được thực hiện trên 2.200 trẻ em 12-15 tuổi ở Mỹ. Khoảng 50% trong số này được tiêm giả dược.
Một tuần sau tiêm mũi Pfizer thứ 2, toàn bộ 1.005 trẻ em không có trường hợp nào mắc Covid-19. Trong số 978 trẻ dùng giả dược, 16 trường hợp mắc Covid-19. Nhìn chung, hiệu quả ngăn ngừa lây nhiễm nCoV của Pfizer với trẻ 12-15 tuổi được nghiên cứu đánh giá là 100%.
Tương tự những người từ 16 tuổi trở lên, trẻ em 12-15 tuổi khi tiêm Pfizer cũng gặp các phản ứng phụ phổ biến như đau tại vị trí tiêm, mệt mỏi, đau đầu, ớn lạnh, đau cơ, sốt, đau khớp. Tác dụng phụ kéo dài 1-3 ngày. Nhiều trẻ không gặp tác dụng phụ.
Pfizer hiện là loại vaccine Covid-19 được phê duyệt sử dụng cho thanh, thiếu niên nhiều nhất trên thế giới.
Moderna
Theo New York Times, ngày 25/5, Moderna cho biết vaccine Covid-19 Spikevax có hiệu quả mạnh mẽ ở trẻ 12-17 tuổi. Nhà sản xuất đã gửi đơn lên Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) để cấp phép sử dụng vaccine này cho thanh, thiếu niên.
Moderna đang trong nghiên cứu lâm sàng trên người pha 3 và đã được cấp phép sử dụng tại Mỹ cũng như Tổ chức Y tế Thế giới và hơn 30 quốc gia khác. Hiệu quả của vaccine này theo trang theo dõi của New York Times là 94,1%.
Trong công bố nghiên cứu thử nghiệm trên trẻ em, Moderna cho hay đã phân tích dữ liệu trên 3.732 trẻ 12-17 tuổi. Trong đó, 2/3 trẻ được nhận đủ hai liều vaccine Spikevax, số còn lại tiêm giả dược. Các tình nguyện viên sẽ được theo dõi thêm một năm kể từ khi hoàn thành 2 mũi tiêm Moderna.
Kết quả cho thấy không trường hợp nào mắc Covid-19 có triệu chứng sau tiêm vaccine đủ 2 liều. Điều này tương đương hiệu quả 100%, bằng con số mà Pfizer đã báo cáo trong thử nghiệm trên trẻ 12-15 tuổi.
Ngoài ra, nhà sản xuất cũng cho biết một liều vaccine Moderna có hiệu quả 93% trong việc chống lại Covid-19 có triệu chứng.
Tác dụng phụ vẫn tương tự khi tiêm ở người lớn, gồm đau tại chỗ tiêm, nhức đầu, mệt mỏi, đau cơ, ớn lạnh. Công ty Moderna cũng khẳng định vaccine Covid-19 của họ an toàn với trẻ em, không có nguy cơ tiềm ẩn nào.
Hiện tại, FDA chưa cấp phép tiêm Moderna cho thanh, thiếu niên. Tuy nhiên, vào tháng 7, EMA đã phê duyệt sử dụng thuốc này cho trẻ dưới 18 tuổi. Ngày 17/8, cơ quan quản lý dược phẩm Anh cũng cấp phép sử dụng vaccine của Moderna cho trẻ em 12-17 tuổi.
Theo New York Times, Moderna đang thử nghiệm vaccine này ở trẻ sơ sinh và nhóm dưới 12 tuổi.
Sputnik V
Cách đây hơn một năm, Nga trở thành quốc gia đầu tiên sản xuất thành công vaccine Covid-19. Đó là Sputnik V do Trung tâm Nghiên cứu Dịch tễ và Vi sinh vật Gamaleya nghiên cứu và phát triển.
Kể từ đó đến nay, giới khoa học nước này sản xuất nhiều loại vaccine Covid-19 phù hợp với các nhóm người khác nhau. Điển hình là loại một liều Sputnik Light. Theo Reuters, ngày 18/8, Quỹ Đầu tư Trực tiếp Nga (RDIF) công bố Sputnik Light có hiệu quả bảo vệ 93,5% trong chiến dịch tiêm chủng tại Paraguay. RDIF trích dẫn dữ liệu từ Bộ Y tế Paraguay cho thấy vaccine "chứng minh hiệu quả cao với hơn 320.000 người đã tiêm chủng". Dữ liệu được thu thập trước ngày 30/7.
Ngày 8/7, Trung tâm Nghiên cứu Dịch tễ và Vi sinh vật Gamaleya công bố bài báo cho biết Sputnik V đang được thử nghiệm trên 350 trẻ em 12-17 tuổi tại Nga. Dự án đánh giá sức khỏe của các tình nguyện viên đều an toàn, Sputnik V dung nạp tốt và có hiệu quả trên trẻ em, thanh thiếu niên.
Trẻ em tham gia tiêm thử được sử dụng liều bằng 1/10 người lớn. Giai đoạn 1 gồm 100 trẻ, chia đôi, một nửa tiêm giả dược. Giai đoạn 2 gồm 250 tình nguyện viên. Hiện tại, nghiên cứu mới ở giai đoạn lâm sàng pha 2 và chưa được công bố chi tiết số liệu.
Ngoài ra, ngày 13/6, hãng thông tấn TASS dẫn lời ông Alexander Gintsburg, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Dịch tễ và Vi sinh vật Gamaleya, cho biết họ đã thử nghiệm vaccine Covid-19 dạng xịt mũi cho trẻ 8-12 tuổi. Vaccine dự kiến được ra mắt vào tháng 9.
Trong cuộc họp với Tổng thống Nga Vladimir Putin vào tháng 6, ông Gintsburg cho biết thuốc xịt cho trẻ em được sử dụng cùng một loại vaccine, chỉ thay kim tiêm bằng vòi xịt và đã được đưa vào sử dụng từ trước 15/9.
Nhóm đã nghiên cứu thử nghiệm vaccine phòng Covid-19 với trẻ 8-12 tuổi, không phát hiện tác dụng phụ, không làm tăng thân nhiệt. Tuy nhiên, hiện tại, thông tin về hiệu quả cũng như loại vaccine Covid-19 được tiêm cho trẻ em tại Nga vẫn còn rất ít ỏi.
 |
| Nga đã nghiên cứu vaccine Covid-19 dạng vòi xịt cho trẻ. Ảnh: TASS. |
Sinovac
Ở châu Á, vào tháng 6, giới chức Trung Quốc cũng phê duyệt tiêm vaccine CoronaVac của Sinovac Biotech cho trẻ từ 3 đến 17 tuổi. Đây là quốc gia đầu tiên phê duyệt vaccine này cho nhóm tuổi nói trên.
Theo CGTN, hồi tháng 6, nghiên cứu công bố trên tạp chí y khoa The Lancet cho thấy hai liều CoronaVac an toàn, hiệu quả ở trẻ em, thanh thiếu niên từ 3 đến 17 tuổi. Hai liều tiêm cách nhau 28 ngày, tạo ra phản ứng kháng thể mạnh mẽ. Nghiên cứu được thực hiện ở huyện Tán Hoàng, Thạch Gia Trang, Hà Bắc, Trung Quốc.
Số tình nguyện viên được tiêm vaccine là 500 trẻ em, thanh thiếu niên khỏe mạnh. 96% trong số đó phát triển kháng thể chống lại nCoV. Phần lớn tác dụng phụ nhẹ hoặc trung bình, phổ biến nhất là đau tại chỗ tiêm.
Cách đây ít ngày, Reuters đưa tin Sinovac Biotech sẽ thử nghiệm vaccine Covid-19 CoronaVac trên trẻ em, thanh thiếu niên ở Nam Phi. Đây là một phần trong nghiên cứu lâm sàng pha 3 của Sinovac trên toàn cầu.
Nghiên cứu sẽ đánh giá hiệu quả, khả năng sinh miễn dịch và tính an toàn của CoronaVac với trẻ em và thanh thiếu niên từ 6 tháng đến 17 tuổi. Thử nghiệm toàn cầu của vaccine này dự kiến gồm 14.000 trẻ em đến từ Chile, Philippines, Malaysia và Kenya, trong đó, có 2.000 trẻ ở Nam Phi.
 |
| Vaccine CoronaVac. Ảnh: VCG. |
Soberana 2
Ngày 6/9, Cuba trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới tiêm chủng Covid-19 đại trà cho trẻ em từ 2 đến 11 tuổi, sử dụng vaccine tự phát triển của nước này - Soberana 2. Cuba bắt đầu chiến dịch tiêm chủng cho trẻ đúng ngày khai giảng năm học mới, thí điểm ở miền Trung Cienfuegos. Trước đó, nước này cũng khởi động chiến dịch tiêm chủng đại trà cho thanh, thiếu niên 12-18 tuổi.
Ngày 12/8, Cuba công bố dữ liệu ban đầu cho thấy “chỉ có 21.000 người” (hay 0,8%) trong số 2,5 triệu người được tiêm vaccine Soberana 2 mắc Covid-19. Ngoài ra, chỉ 99 người tử vong, chiếm tỷ lệ 0,003%. Soberana 2 do Tập đoàn dược phẩm sinh học nhà nước BioCubaFarma sản xuất.
Theo CNBC News, Soberana 2 sử dụng các protein nCoV tổng hợp để kích hoạt hệ thống miễn dịch của cơ thể. Giới chức Cuba cho hay họ sẽ xin phép Tổ chức Y tế Thế giới phê duyệt khẩn cấp.
Các nhà khoa học Cuba khẳng định vaccine của họ an toàn, hiệu quả ngay cả với trẻ em. Song, tương tự Sputnik V, rất ít dữ liệu nghiên cứu về hiệu quả của Soberana 2 trên người dưới 18 tuổi được công bố.
 |
| Một trẻ em ở Cuba được nhân viên y tế giới thiệu loại vaccine Covid-19 trước khi tiêm. Ảnh: CNN. |
ZyCoV-D
Ngày 20/8, Ấn Độ cho phép sử dụng khẩn cấp vaccine do Zydus Cadila sản xuất, ZyCoV-D, với trẻ từ 12 tuổi trở lên. Đây là loại vaccine có 3 liều vào ngày 0, 28 và 56.
Vaccine này có liệu trình tiêm ít nhất ba liều bằng phương pháp không dùng mũi kim. Theo Hindustan Times, Zydus Cadila sẽ sớm thử nghiệm vaccine ZyCoV-D ở trẻ từ 2 tuổi trở lên.
Các cố vấn khoa học của chính phủ Ấn Độ cho biết việc tiêm chủng cho trẻ từ 12 đến 17 tuổi có bệnh nặng có thể bắt đầu vào tháng 10. Tuy nhiên, chiến dịch này chỉ diễn ra sau khi Ấn Độ hoàn tất chương trình tiêm vaccine Covid-19 cho người trưởng thành.
Bộ Công nghệ Sinh học Ấn Độ (DBT) cho hay đây là vaccine Covid-19 đầu tiên trên thế giới được phát triển dựa trên phân tử DNA, có thể dễ dàng thích nghi, đối phó với các biến chủng của nCoV.
Thử nghiệm vaccine diễn ra với 28.000 tình nguyện viên, trong đó có 1.400 thanh, thiếu niên 12-18 tuổi. Trong tất cả thử nghiệm, nhóm nghiên cứu không phát hiện tác dụng phụ nghiêm trọng. Tuy nhiên, nhà sản xuất chưa công bố hiệu quả cụ thể của vaccine trên trẻ em.
Dịch Covid-19
Phát hiện mới về hậu quả của Covid-19
Nghiên cứu mới cho thấy Covid-19 gây hại cho hệ vi sinh vật đường ruột, có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác như đầy hơi và trào ngược axit.
Covid-19 vẫn gây chết người nhưng đã thay đổi về nhân khẩu học
Bang California, Mỹ, đang có sự thay đổi về nhân khẩu học trong số ca tử vong. Theo các chuyên gia, xu hướng này tương tự với toàn nước Mỹ và nhiều nước khác trên thế giới.
Phát hiện virus bí ẩn giống SARS-CoV-2 ở Nga
Với protein gai có thể dễ dàng bám vào tế bào người như nCoV, loại virus này khiến các nhà khoa học lo lắng. Đặc biệt, vaccine và kháng thể Covid-19 không có tác dụng với nó.
Đại dịch mới ở những người khỏi Covid-19
Nghiên cứu mới cho thấy ngay cả người nhiễm nCoV nhẹ cũng có nguy cơ bị đau tim, đột quỵ cao hơn. Điều này dấy lên mối lo về đại dịch bệnh tim mạch ở những người khỏi Covid-19.
Triệu chứng nhiễm biến chủng BA.5
Về cơ bản, người nhiễm BA.5 sẽ có các triệu chứng như những chủng Covid-19 trước đó. Song, tần suất gặp phải của từng triệu chứng lại khác nhau.
