Hiện nay do việc phân phối vaccine Covid-19, nhiều nguồn cung có thể bị trễ, người ta nghĩ đến việc tiêm 2 loại kết hợp từ các hãng khác nhau.
Nhiều chứng cứ ban đầu cho thấy việc kết hợp tiêm 2 loại vaccine có thể giúp tăng phản ứng miễn dịch chống SARS-CoV-2.
Vào tháng 5, một thử nghiệm lâm sàng ở Tây Ban Nha tên là CombivacS trên 600 người được thực hiện. Tất cả những người này được tiêm liều đầu tiên là vaccine AstraZeneca. Sau đó 8 tuần, 2/3 số người tham gia được tiêm liều thứ hai là vaccine Pfizer-BioNTech.
Đây là 2 vaccine chế tạo bởi 2 công nghệ khác nhau. Vaccine của AstraZeneca dùng vector virus. Vaccine Pfizer chứa mRNA của các protein gai của virus.
Kết quả lâm sàng ban đầu cho thấy cơ thể tạo ra nhiều kháng thể hơn so với tiêm 2 liều của AstraZeneca. Chúng ta vẫn chưa rõ phản ứng này có cao hơn tiêm 2 liều chỉ của Pfizer hay không.
 |
| Tiêm vaccine Covid-19 tại TP.HCM. Ảnh: Duy Hiệu. |
Cách phối hợp 2 loại vaccine khác nhau này đã từng được áp dụng trước đây, ví dụ chống lại dịch bệnh Ebola.
Vậy những người đã tiêm đầy đủ (2 liều) một loại vaccine, việc tiêm thêm vào một vaccine khác có tác dụng thế nào, liệu có giúp duy trì sức mạnh của đề kháng và chống lại biến thể? Thử nghiệm lâm sàng trả lời câu hỏi trên đang được Viện Nghiên cứu Quốc gia của Mỹ tiến hành (pha 1 và pha 2).
Thử nghiệm bao gồm 150 người đã chích vaccine của Johnson & Johnson, Moderna và Pfizer-BioNTech. Từ 12 đến 20 tuần sau khi tiêm đủ vaccine, những người tham gia sẽ được chích thêm một mũi của Moderna.
Những người này sẽ được theo dõi sức khỏe trong vòng một năm sau khi tiêm. Kết quả thử nghiệm ban đầu dự kiến vào cuối mùa hè năm 2021.
Theo kết quả nghiên cứu của Anh (Com-CoV) và Tây Ban Nha (CombivacS), nhóm người nhận kết hợp 2 loại vaccine có tăng tỷ lệ tác dụng phụ thông thường như đau đầu, sốt. Tuy nhiên, người tiêm không tăng bất cứ tác dụng phụ nào nguy hiểm. Hầu hết tác dụng phụ giảm dần và biến mất trong vòng 48 giờ. Tác dụng phụ nhiều hơn có thể được lý giải do phản ứng miễn dịch gây ra mạnh mẽ hơn sau liều thứ 2.
Trên thế giới, nhiều nước áp dụng cách tiêm này như Đức, Canada, Thụy Điển, Tây Ban Nha, Pháp và Italy. Họ cho phép chích một vaccine khác cho liều thứ 2 nếu liều đầu là của AstraZeneca. Thủ tướng Đức (66 tuổi) đã tiêm liều vaccine thứ nhất của AstraZeneca, liều thứ 2 là Moderna.
Tuy nhiên, Mỹ chỉ cho phép phối hợp vaccine cùng là mRNA trong các trường hợp đặc biệt.
Bài viết do TS.DS Phạm Đức Hùng (từng thực tập ở Đại học Harvard, Mỹ; tốt nghiệp tiến sĩ tại Đại học Leuven, Vương quốc Bỉ) và TS. Nguyễn Thị Thanh Vân (chuyên ngành Công nghệ sinh học, làm việc tại Đại học Uppsala, Thụy Điển) cung cấp thông tin.
