 |
Ngày 31/5, Nghị định 103 về việc giảm lệ phí trước bạ 50% đối với ôtô sản xuất, lắp ráp trong nước (CKD) chính thức hết hiệu lực sau 6 tháng được áp dụng. Thị trường ôtô Việt Nam được dự đoán sẽ có những thay đổi trong giai đoạn còn lại của năm 2022.
Thị trường ôtô hồi phục nhờ Nghị định 103
Cuối tháng 10/2021, Bộ Tài chính đưa ra dự thảo Nghị định 103, giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ với ôtô sản xuất, lắp ráp trong nước nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, kích cầu tiêu dùng và làm tăng tổng thu ngân sách.
Bộ Tài chính cho rằng việc giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ đối với ôtô sản xuất, lắp ráp trong nước sẽ có tác động kích cầu tiêu dùng, khuyến khích người dân mua sắm, sở hữu tài sản, thúc đẩy doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ôtô trong nước nối lại chuỗi cung ứng, tăng cường mở rộng đầu tư sản xuất, lắp ráp ôtô tại Việt Nam.
 |
| Mức giảm 50% lệ phí trước bạ đối với ôtô CKD chính thức hết hiệu lực từ ngày 31/5. |
Đến ngày 1/12/2021, đề xuất này chính thức được áp dụng và có hiệu lực trong vòng 6 tháng. Đây là gói hỗ trợ từ Chính phủ tương tự Nghị định 70/2020/NĐ-CP từng được ban hành trong giai đoạn nửa sau của năm 2020.
Điều này là góp phần vực dậy thị trường ôtô Việt Nam vốn gặp nhiều khó khăn sau đợt dịch Covid-19. Bên cạnh gói hỗ trợ từ Chính phủ, các hãng xe và đại lý cũng có những chính sách ưu đãi, giảm giá riêng để kích cầu sau nhiều tháng liền án binh bất động khi thị trường “đóng băng” vì dịch bệnh.
Theo báo cáo của Hiệp hội các nhà sản xuất Ôtô Việt Nam (VAMA), trong giai đoạn tháng 12/2021, thời điểm chính sách hỗ trợ lệ phí trước bạ bắt đầu được áp dụng, doanh số ôtô tại Việt Nam đạt 46.759 xe, tăng 21% so với tháng 11/2021.
 |
| Thị trường ôtô Việt Nam phục hồi và tăng trưởng trong giai đoạn áp dụng Nghị định 103. |
Bước sang năm 2022, thị trường ôtô tiếp tục khởi sắc với mức tăng trưởng mạnh. Tổng doanh số ôtô trong 4 tháng đầu năm đạt 132.865 xe (theo báo cáo của VAMA), tăng 31% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, doanh số xe lắp ráp trong nước tăng 38%, xe nhập khẩu tăng 22% so với cùng kỳ 4 tháng đầu năm 2021.
Cộng dồn doanh số tháng 12/2021 và 4 tháng đầu năm 2022, có gần 180.000 xe được bán ra trong giai đoạn Nghị định 103 được áp dụng. Trong 5 tháng đã qua, trung bình mỗi phút sẽ có 1,2 chiếc ôtô được bán ra thị trường. Con số thực tế là lớn hơn nếu cộng thêm doanh số của VinFast và HTC.
Từ chính sách hỗ trợ của Chính phủ và các chương trình khuyến mãi của hãng đã giúp thị trường ôtô có sự phục hồi nhanh chóng, nhu cầu tiêu dùng cũng tăng cao, đồng thời mang đến nhiều lựa chọn hấp dẫn cho người dùng Việt Nam.
"Hiệu ứng domino" từ Nghị định 103
Bên cạnh gói hỗ trợ của Chính phủ, các hãng xe cũng có chính sách riêng để nâng mức ưu đãi cho những sản phẩm chủ lực, một số dòng ôtô CKD được nhà sản xuất ưu đãi sâu để có được mức giảm tương đương 100% phí đăng ký, tính theo giá niêm yết.
Dù mức giảm 50% lệ phí trước bạ chỉ được áp dụng cho các dòng ôtô được sản xuất, lắp ráp trong nước (CKD), điều này cũng tạo ra một làn sóng kích cầu lớn.
Không chỉ các dòng ôtô CKD, nhiều mẫu xe nhập khẩu (CBU) cũng được nhà sản xuất ưu đãi sâu để có được mức giảm tương đương 100% phí đăng ký, tính theo giá niêm yết.
Đáng chú ý, có những model được tặng 50-100% phí trước bạ với số tiền cả trăm triệu đồng. Tiêu biểu như Volkswagen Tiguan Allspace giảm 100 triệu đồng hay BMW 3-Series giảm hơn 200 triệu đồng.
Trong giai đoạn đầu áp dụng Nghị định 103, nhiều mẫu xe ăn khách có giá lăn bánh giảm mạnh. Tiêu biểu như Mitsubishi Xpander có mức giảm 31-38 triệu đồng, VinFast Fadil giảm 20-27 triệu đồng, Hyundai Accent giảm 21-33 triệu đồng, Toyota Vios giảm 24-38 triệu đồng, Kia K3 giảm 28-41 triệu đồng hay Kia Seltos giảm 31-44 triệu đồng.
Người dùng gặp khó vì cung vượt cầu
Bên cạnh những dấu ấn tích cực của thị trường ôtô Việt Nam, việc nhu cầu tăng cao và tình trạng thiếu chip bán dẫn toàn cầu cũng gây ra những khó khăn cho người tiêu dùng.
Năng lực sản xuất của các hãng xe bị hạn chế do các vấn đề từ chuỗi cung ứng, nhiều mẫu xe rơi vào tình trạng khan hàng và tăng giá bán do cung vượt quá cầu. Khách hàng đặt mua xe thường phải chờ nhiều tháng, tình trạng "bia kèm lạc" cũng trở nên phổ biến.
 |
| Tình trạng cung vượt quá cầu khiến nhiều mẫu xe rơi vào tình trạng khan hàng, tăng giá bán. |
Từ đầu tháng 5, Toyota cũng điều chỉnh giá bán nhiều dòng xe. Trong đó, mức tăng của Vios và Innova là thấp nhất, khoảng 5-6 triệu, trong khi các mẫu xe nhập khẩu có mức tăng 17-40 triệu đồng.
Các mẫu xe như Fortuner, Wigo, Corolla Altis, Veloz Cross và Avanza Premio vẫn được giữ nguyên giá niêm yết. Tuy nhiên, một số mẫu xe có nhu cầu cao, khan hàng cũng được tăng giá bán tại đại lý.
Đây không phải lần đầu tiên một mẫu xe của Toyota khan hàng và xuất hiện tình trạng "bia kèm lạc". Trước Veloz Cross, một số mẫu xe nhập khẩu khác như Toyota Raize hay Toyota Land Cruiser cũng có tình trạng đại lý yêu cầu mua thêm phụ kiện.
Bên cạnh Toyota, nhiều mẫu xe của Hyundai cũng tăng giá bán thực tế so với giá niêm yết như Creta, Tucson hay Santa Fe. Kia cũng có những đợt điều chỉnh giá bán, mẫu xe bán chạy nhất của hãng là Kia Seltos cũng gặp tình trạng khan hàng do công suất nhà máy không đủ đáp ứng nhu cầu của người dùng.
Là một mẫu xe lắp ráp trong nước, Kia Seltos được hưởng hỗ trợ giảm 50% lệ phí trước bạ đến hết ngày 31/5. Điều này càng khiến nhu cầu mua xe tăng cao. Thậm chí một số đại lý phải tạm dừng nhận cọc từ tháng 2 vì lo ngại không thể đáp ứng được việc bàn giao xe trước tháng 6.
Thị trường ôtô Việt Nam sẽ "hạ nhiệt" trong nửa cuối năm nay
Nếu không có tình trạng thiếu hụt linh kiện, năng lực sản xuất của các nhà máy được duy trì và nguồn cung ổn định, mức doanh số ôtô tại Việt Nam có thể sẽ tăng hơn nhiều so với con số hiện tại.
Mặt khác, các chuyên gia quốc tế dự đoán tình trạng thiếu chip bán dẫn toàn cầu sẽ tiếp tục kéo dài, ít nhất là đến hết năm 2022. Các hãng xe khó lòng giải quyết bài toán về năng lực sản xuất trong một sớm một chiều.
"Việc bình ổn chất bán dẫn cần có thời gian, điều này ảnh hưởng đến việc cung cấp, sản xuất và tồn kho. Tuy nhiên, chúng tôi cho rằng tình trạng thiếu chip sẽ được cải thiện vào cuối năm nay, điều này sẽ thay đổi thị trường và các hãng xe sẽ cải thiện được nguồn cung linh kiện", Sandeep Deshpande, Trưởng bộ phận Nghiên cứu Công nghệ châu Âu tại JP Morgan cho biết.
Trong khi đó, mức giảm 50% lệ phí trước bạ đối với ôtô CKD không còn hiệu lực nhiều khả năng sẽ khiến nhu cầu tiêu dùng suy giảm, thị trường ôtô Việt Nam được dự đoán sẽ "hạ nhiệt" trong giai đoạn còn lại của năm 2022. Các hãng xe sẽ có thêm phương án để giải quyết tình trạng cung vượt quá cầu.
Tuy nhiên điều này không đồng nghĩa với việc thị trường ôtô sẽ không có sự tăng trưởng. Ở giai đoạn còn lại của năm 2022, nhiều mẫu xe mới sẽ được ra mắt. Cùng với đó, Triển lãm Ôtô Việt Nam 2022 sẽ trở lại trong tháng 10, hứa hẹn sẽ tạo ra những cú hích về mặt doanh số cho nhiều hãng xe và người dùng sẽ có thêm nhiều lựa chọn trong nửa cuối năm nay.
