Học sinh lén sử dụng điện thoại trong lớp. Ảnh: Sixth Tone. |
Từ chai nước, từ điển đến sách vở và hộp gương, các vật dụng thường ngày giờ đây còn trở thành đồ ngụy trang, giúp học sinh Trung Quốc tránh né lệnh cấm sử dụng điện thoại trong lớp học, qua đó thúc đẩy sự bùng nổ của thị trường “thiết bị gian lận”.
Thiết bị ngụy trang được quảng cáo không thể phát hiện
Theo Sixth Tone, trên các nền tảng thương mại điện tử Trung Quốc, một trong những thiết bị nguỵ trang bán chạy nhất là chai nước có ngăn chứa bí mật, cho phép học sinh uống nước như bình thường trong khi có thể cất giấu điện thoại ở đáy chai. Thiết kế mờ đục khiến việc phát hiện ngăn chứa gần như không thể.
Các hình thức ngụy trang khác bao gồm sách vở với các trang rỗng bên trong, hộp đựng gương và pin dự phòng có ngăn giấu kín.
Những sản phẩm này đặc biệt phổ biến với học sinh tiểu học và trung học đang tìm cách mang điện thoại vào lớp, bất chấp lệnh cấm của nhà trường.
Năm 2021, Bộ Giáo dục Trung Quốc ban hành lệnh cấm học sinh mang điện thoại đến trường, trừ khi có sự đồng ý của phụ huynh và gửi đơn xin phép đến nhà trường. Ngay cả khi được chấp thuận, thiết bị phải được giao cho giáo viên khi đến trường và bị cấm sử dụng trong lớp học.
Quy định được đưa ra sau những lo ngại ngày càng tăng về tình trạng nghiện điện thoại thông minh ở học sinh. Năm 2023, Trung Quốc có 196 triệu người dùng internet dưới 18 tuổi, với tỷ lệ thâm nhập là 97,3%.
Các trường cho rằng thời gian sử dụng điện thoại quá nhiều gây hại cho sự tập trung, thành tích học tập và sức khỏe tinh thần. Điều này thúc đẩy việc thực thi nghiêm ngặt các lệnh cấm sử dụng điện thoại.
Tuy nhiên, ngày càng nhiều học sinh sử dụng các thiết bị nguỵ trang để mang điện thoại vào trường học. Các sản phẩm trên các nền tảng thương mại điện tử Trung Quốc được quảng cáo công khai là “không thể phát hiện”.
Theo China Youth Daily, một người bán hàng mô tả sản phẩm gương giấu điện thoại là “an toàn và đáng tin cậy, ngăn được máy dò kim loại và giao hàng kín đáo”. Trong khi đó, sạc dự phòng được quảng cáo là “kín đáo hơn, không cần sử dụng tua vít, vừa có thể làm đèn pin, vừa sạc được điện thoại”.
Trong bài bình luận, tờ Guangming Daily chỉ trích việc sản xuất và bán các sản phẩm như vậy, cho rằng chúng khuyến khích việc vi phạm quy định và làm suy yếu nỗ lực của các trường học trong việc thúc đẩy việc sử dụng điện thoại có trách nhiệm.
Tuy nhiên, thị trường bán các thiết bị này vẫn rất sôi động. Tìm kiếm trên Taobao cho ra hàng trăm kết quả. Một số sản phẩm bán được tới hơn 1.000 chiếc mỗi tháng.
Điện thoại hấp dẫn nhưng có hại
Với nhiều học sinh, việc giấu điện thoại đến trường giống như một nhu cầu thiết yếu hơn là hành vi vi phạm. Một học sinh trung học tại một trường nội trú ở Thượng Hải (Trung Quốc) thừa nhận đã mang điện thoại đến trường nhiều lần. Em này coi đó là cách để thư giãn với các video ngắn và trò chơi điện tử, đồng thời truy cập tài liệu học tập trực tuyến.
Liu Chenxu, giáo viên tại một trường nội trú ở tỉnh Hà Bắc (Trung Quốc), nhìn nhận vấn đề này theo một cách khác.
“Thanh thiếu niên còn thiếu tính tự giác nên cần sự hướng dẫn từ nhà trường và giáo viên. Cho phép sử dụng điện thoại trong trường học không chỉ gây mất tập mà còn khiến một số học sinh thức trắng đêm để chơi điện thoại.
Chúng tôi từng là học sinh và chúng tôi hoàn toàn hiểu được sức hấp dẫn của điện thoại thông minh. Nhưng theo thời gian, điều này có thể dẫn đến một vòng luẩn quẩn", cô nói.
Cô Liu cảnh báo rằng nếu không có quy định thích hợp, việc sử dụng điện thoại quá mức có thể phá vỡ trật tự lớp học. Việc cấm điện thoại có thể gây bất tiện cho học sinh ở mức độ nào đó, nhưng ý nghĩa đằng sau chính sách này rất tốt.
Cô cho rằng Internet chứa đầy thông tin hỗn tạp, trong khi thanh thiếu niên thường thiếu khả năng phân biệt điều gì phù hợp. Điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của các em.
Cô giáo cũng chỉ trích các thương nhân kiếm lợi nhuận từ nhu cầu về các thiết bị ngụy trang, cho rằng hành vi này vi phạm lợi ích công cộng. Nó cũng dạy cho học sinh cách lừa dối giáo viên và nhà trường.
“Tôi lo ngại rằng những đứa trẻ trung thực sẽ lầm đường bởi các sản phẩm này. Nếu học sinh thực sự cần sử dụng điện thoại, các em nên thảo luận với giáo viên thay vì dùng các biện pháp không trung thực", cô Liu nhìn nhận.
Mục Giáo dục giới thiệu đến bạn đọc những cuốn sách nuôi dạy trẻ trong thời đại 4.0.
Cuốn sách Nuôi con 4.0 - Làm thế nào để trẻ không bị nghiện thiết bị công nghệ? của TS Shimi Kang (nhà khoa học, tâm lý học, chuyên gia giáo dục, tác giả của nhiều tựa sách bán chạy) được đánh giá là hữu ích cho các phụ huynh có con em nghiện sử dụng thiết bị điện tử.
TS Shimi Kang đưa ra hàng loạt dẫn chứng và phân tích khoa học về cách thức tác động của thiết bị công nghệ đến bộ não đang trong giai đoạn phát triển của trẻ. Sau đó, bà chỉ ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe, hành vi và tính cách của trẻ.