|
|
Tại Anh, hàng năm, khoảng 200 trẻ bị chết đột ngột. Ảnh: Tidsskriftet. |
Bác sĩ Bùi Thu Phương, khoa Nhi, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cho biết hội chứng chết đột ngột ở trẻ nhỏ (Sudden Infant Death Syndrome: SIDS) được biết đến là tình trạng tử vong đột ngột ở trẻ nhỏ không giải thích được bằng tiền sử bệnh tật cũng như khám xét sau tử vong.
Một tình trạng khác cũng cần biết đến là tình trạng gần chết đột ngột ở trẻ nhỏ (near- SIDS) hay gọi là tình huống đe dọa tính mạng là tình trạng gần chết với biểu hiện ngạt, biến đổi màu sắc da (thường xanh tím, có thể tái nhợt hoặc ban đỏ), nghẹt thở, giảm trương lực hay thở ngáp.
Tại Anh, hàng năm, khoảng 200 trẻ bị chết đột ngột. Đây là con số có thể khiến ta giật mình nhưng thực tế SIDS hiếm gặp và nguy cơ bị bệnh này thấp.
Trong nước, vào tháng 10 vừa qua, Bệnh viện Nhi Trung ương liên tiếp tiếp nhận 2 trường hợp trẻ nhỏ hơn một tuổi nhập viện khi đã tím tái, ngừng thở và ngừng tim trước khi nhập viện, đều được chẩn đoán mắc hội chứng SIDS. Mặc dù được hồi sức cấp cứu, cả 2 bé đều không qua khỏi.
Bệnh thường xảy ra ở trẻ nhỏ hơn một tuổi, trong đó 90% thuộc nhóm trẻ dưới 6 tháng tuổi, chủ yếu là bé 2-4 tháng tuổi. Bệnh cảnh hay gặp là trẻ bị tử vong tại nhà, vào ban đêm sau khi ngủ. Trẻ thường có các biểu hiện thiếu oxy tổ chức một thời gian trước khi chết. Trẻ có thể biểu hiện người cứng đơ (rigor mortis) hoặc người cứng đơ và tím xám.
Các yếu tố nguy cơ gây tử vong đột ngột ở trẻ nhỏ
Theo bác sĩ Bùi Thu Phương, các yếu tố nguy cơ của hội chứng này bao gồm:
Yếu tố từ phía mẹ: Trẻ tuổi, đẻ nhiều và dày, mẹ hút thuốc khi có thai; nghiện ma túy; thiếu máu khi có thai; có thai trước bị chết; không khám thai; trầm cảm sau sinh, có bệnh tâm thần…
Yếu tố từ phía con: Trẻ thuộc nhóm 2-4 tháng tuổi; trẻ trai hay bị hơn gái; cân nặng lúc sinh thấp; sinh non; điểm Apgar thấp; ngủ tư thế nằm sấp; sưởi quá nóng; không bú mẹ; có đợt tím trước đó; có tiền sử trẻ trong gia đình chết đột tử; phơi nhiễm khói thuốc…
Theo nghiên cứu, một số bệnh tiềm ẩn có thể đe dọa tính mạng, gây chết đột ngột ở trẻ nhỏ. Trong đó, bệnh hay gặp nhất là bệnh ở tiêu hóa (50%); tiếp theo là bệnh ở thần kinh (30%), hô hấp… Tuy nhiên, khoảng 50% trường hợp gần chết đột ngột không giải thích được nguyên nhân.
 |
| Bệnh thường xảy ra ở trẻ nhỏ hơn một tuổi. Ảnh: Thesleepingbabyroutine. |
Dự phòng
Để dự phòng hội chứng chết đột ngột ở trẻ nhỏ, chuyên gia này khuyến cáo:
- Nên đặt trẻ ngủ ở tư thế nằm ngửa: Trẻ nên được ngủ tư thế ngửa trên mặt phẳng chắc, tránh quá mềm, quá xốp, tránh để các đồ xốp mềm quanh chỗ trẻ ngủ (như gối bông, da lông cừu, túi nước mềm, khăn quàng, trò chơi nhồi bông…) để đề phòng làm trẻ ngạt thở.
- Không nên quấn trẻ quá chặt hay mặc đồ quá nóng khi ngủ; không nên để sưởi quá nóng, không nên cho trẻ nằm trong phòng quá lạnh.
- Để trẻ trong cũi hoặc nôi cùng phòng ngủ với cha mẹ trong ít nhất là 6 tháng đầu.
- Đảm bảo việc sử dụng địu em bé một cách an toàn.
- Với trẻ nghi có trào ngược dạ dày - thực quản, cha mẹ nên cho trẻ ăn từ từ, bế trẻ tư thế đứng sau khi ăn 30-60 phút.
- Trẻ có bệnh đường hô hấp cần được chăm sóc cẩn thận, thoáng khí, không để trẻ phơi nhiễm với khói thuốc.
- Trẻ không nên ngủ chung giường với người hút thuốc lá, uống rượu, nghiện ma túy hay thức giấc về đêm, nhất là những trẻ sinh non hoặc trẻ có cân nặng khi sinh thấp dưới 2,5 kg.
- Các trẻ có tiền sử ngừng thở cần được theo dõi bằng máy theo dõi thở nếu có điều kiện.
Mục Sức khỏe giới thiệu cuốn Ăn gì không chết. Cuốn sách là một khảo cứu của bác sĩ Michael Greger sau khi ông xem xét tỉ mỉ 15 nguyên nhân hàng đầu dẫn đến chết trẻ ở Mỹ để giải thích tại sao can thiệp dinh dưỡng và lối sống có thể giúp ta khỏe mạnh hơn, ví dụ như mối liên hệ giữa thịt gà và ung thư tuyến tụy, hoặc bệnh tiểu đường và đậu.
