“Ông ấy không phải bao giờ cũng có những cầu thủ giỏi nhất, nhưng ông ấy làm cho bạn tin rằng bạn là người giỏi nhất. Với Jose Mourinho ở đội bóng, chúng tôi cảm thấy mình đang chống lại cả thế giới”, Wesley Sneijder, tiền vệ hay nhất Champions League mùa giải 2009/10 nhận xét về Jose Mourinho.
“Chống lại cả thế giới” có thể là “keyword” lớn nhất trong sự nghiệp lẫy lừng của “Người đặc biệt”.
Thành công Chelsea và Inter
Khoảnh khắc lớn đầu tiên trong sự nghiệp của Mourinho? Đó là khi Costinha sút tung lưới Tim Howard đúng phút cuối cùng để giật lấy chiếc vé vào bán kết từ tay MU. Hình ảnh Jose Mourinho chạy dọc đường biên ăn mừng trước cái nhìn của Sir Alex Ferguson in đậm vào trong tiềm thức của bất kỳ CĐV nào từng trải qua giai đoạn sôi động đó.
 |
| Mourinho ăn mừng điên dại sau khi loại MU tại Champions League 2003/04. Ảnh: Sport Bound Guide. |
Mourinho với Porto chống lại cả thế giới để lên ngôi vô địch Champions League, trong năm mà AC Milan, Real Madrid, Juventus hay Arsenal cực mạnh. Sau thành công cùng Porto, HLV Mourinho tới Chelsea, thiết lập nên một thế giới gần như của riêng mình. Ở đó, ông là người “nổi tiếng chỉ sau Chúa”, là người “dạy cho cả nước Anh thế nào là bóng đá”.
Với ảnh hưởng của Mourinho, Chelsea chống lại cả nước Anh. Chưa khi nào người ta thấy những trận đại chiến MU-Arsenal mờ nhạt đến vậy. “Super Sunday” khi đó phải có mặt Chelsea. Trên bình diện châu Âu, Chelsea-Liverpool, Chelsea-Barcelona khi ấy là cuộc đấu đáng chú ý bậc nhất. Sự chú ý tới những quyền lực cũ như Real Madrid, Milan hay MU giảm hẳn khi Mourinho làm thuyền trưởng Chelsea.
Khi Luis Garcia đưa quả bóng chưa qua vạch vôi nhưng vẫn được công nhận ở vòng bán kết Champions League 2004/05, hay khi Frank Rijkaard bị Jose Mourinho cáo buộc đi vào phòng thay đồ của trọng tài Anders Frisk trong giờ nghỉ giữa trận tứ kết Barca và Chelsea mùa 2005/06, "The Blues" khi ấy đúng nghĩa là “chống lại cả thế giới”.
 |
| HLV Mourinho đã chống lại cả thế giới cùng Chelsea. Ảnh: Eurosport. |
Không ai muốn tin tay cầm quân nỏ mồm trên ghế huấn luyện như Jose Mourinho. Người ngoài càng ghét Mourinho ra sao thì với những CĐV Chelsea, những người phải chịu cảnh yếm thế suốt hàng thập kỷ, mọi chuyện đơn giản là ngược lại. “Jose simply is the best” (Jose đơn giản là số một) là khẩu hiệu được những CĐV Chelsea giăng ra tại Stamford Bridge từ năm 2007, thời điểm ông bất ngờ bị sa thải khi mâu thuẫn với Roman Abramovich đã lên đến đỉnh điểm.
Với các CĐV Chelsea khi ấy, Mourinho là người thay đổi lịch sử của CLB, giúp họ vươn mình từ một CLB trung bình khá tại Premier League lên hàng ngáo ộp tại châu Âu. Những di sản mà Mourinho để lại có lẽ không cần nhắc lại nữa. John Terry, Frank Lampard, Didier Drogba, tất cả đều trở thành phần lịch sử sôi động nhất của sân Stamford Bridge.
Tại Inter Milan, Real Madrid hay chính Chelsea ở nhiệm kỳ hai, HLV Mourinho vẫn giữ nguyên phong cách ấy. Inter của Mourinho chống lại cả Italy sau cú giơ chéo tay của ông trong trận hòa 0-0 trước Sampdoria tháng 2/2010. “Báo chí Italy ghét Mourinho? Vì ông ấy phá bỏ những quy tắc?”, những phóng viên đặt câu hỏi cho Chủ tịch Massimo Moratti. “Vì ông ấy chiến thắng”, Moratti cười “theo cách không một ai từng làm trước đây”.
 |
| Đỉnh cao của Mourinho là khi dẫn dắt Inter với cú ăn ba huyền thoại năm 2010. Ảnh: Pinterest. |
Phút 28 trận bán kết lượt về với Barca trên Nou Camp, Thiago Motta nhận thẻ đỏ. Inter sẽ phải thi đấu ít nhất là hơn 60 phút trước CLB mạnh nhất thế giới khi với chỉ 10 người. Những ống kính máy quay bắt được cảnh Mourinho… cười, ông phủi tay trước khi ghé vào tai Pep Guardiola nói nhẹ “Ông bạn nghĩ đây là kết thúc hả, còn lâu nhé”.
Jose Mourinho đã đúng. Barca chỉ thắng 1-0, Inter bước vào trận chung kết Champions League sau 49 năm chờ đợi, trong tư thế mà không một ai (trừ các Interista) có thể tưởng tượng trước khi giải đấu bắt đầu, như chính Sneijder thừa nhận. Inter khi ấy với Mourinho đã chống lại cả thế giới để lên ngôi vô địch, giành cú ăn ba đầu tiên và cũng là duy nhất trong lịch sử bóng đá Italy.
Bước ngoặt Real và thất bại Chelsea nhiệm kỳ hai
Tại Real Madrid, xu hướng này còn thể hiện rõ rệt hơn khi Mourinho bất chấp mọi quy chuẩn truyền thống của Hoàng gia Tây Ban Nha để xây dựng "Los Blancos" thành một ốc đảo với nhiệm vụ duy nhất: công phá Barcelona của Pep. Mourinho thành công ở mùa thứ hai khi vô địch La Liga với số bàn thắng kỷ lục, Cristiano Ronaldo ghi bàn đánh sập Nou Camp trong trận lượt về.
Mọi thứ sẽ mỹ mãn hơn nếu ông cùng Real vô địch Champions League. Nhưng số phận không ưu ái Mourinho đến vậy, Real thua Bayern Munich trên chấm luân lưu. Cristiano Ronaldo và Kaka, những Quả bóng vàng châu Âu của "Los Blancos" đều sút hỏng. Hình ảnh Mourinho quỳ xuống theo dõi loạt sút luân lưu có thể là biểu tượng cho sự gục ngã của người muốn chống lại cả thế giới trước số phận.
 |
| Cú móc mắt Tito Vilanova là sai lầm đánh dấu sự đi xuống của Mourinho. Ảnh: Marca. |
Mùa thứ ba của Mourinho đơn giản là sai lầm. Ông chọc tay vào mắt Tito Vilanova, gây chiến với Iker Casillas, Sergio Ramos. Trận thua 1-4 trước Borussia Dortmund tại bán kết lượt đi Champions League 2012/13 đánh dấu sự thất bại toàn diện của điệp vụ “chống lại cả thế giới” trên cương vị HLV trưởng Real.
Điểm mấu chốt trong thất bại của Mourinho trên cương vị HLV trưởng Real là gì? Đó không phải việc Barca của Pep quá mạnh mà là việc ông dồn ép những cầu thủ Real tới mức họ không còn muốn chiến đấu nữa. Real Madrid không chống lại cả thế giới vì họ ở thế cửa dưới. Lịch sử của “Kền kền trắng” nói rằng nếu họ có thực sự chống lại cả thế giới thì cũng là khi đang trên đỉnh.
Truyền thống của Real không cho phép họ chiến đấu mãi với tâm lý yếm thế để tạo ra sức bật ấy. Mourinho thì không muốn điều đó. Mâu thuẫn bùng nổ, và Mourinho ra đi không kèn không trống vào cuối mùa.
 |
| Mourinho thất bại trong nhiệm kỳ hai với Chelsea vì không ai còn muốn chống lại cả thế giới cùng ông. Ảnh: Eurosport. |
Khi trở lại Chelsea lần thứ hai, xu hướng này một lần nữa hại Mourinho mà câu chuyện lật ghế ở mùa 2015/16 là minh chứng lớn hơn cả. Eden Hazard, Cesc Fabregas hay Branislav Ivanovic, những người được điểm mặt chỉ tên là bẻ gãy chiếc ghế của Mourinho khi đó đều quá chán nản trước việc phải gồng mình chống lại cả thế giới cùng “Người đặc biệt”.
Cuộc hôn phối sai lầm với MU
Sau hai năm, có thể khẳng định Mourinho đã thất bại với MU. Đây là CLB đầu tiên mà Mourinho không thể giành chức vô địch quốc gia trong mùa giải thứ hai. Thậm chí, ông còn không có được dù chỉ một danh hiệu gỡ gạc lại mùa giải này ngoại trừ danh hiệu vô thưởng vô phạt Community Shield hồi đầu mùa.
MU đã tạo mọi điều kiện cho Mourinho làm việc, từ việc chi hơn 300 triệu bảng trong hai mùa giải để chiêu mộ cầu thủ, lẫn đặt vào tay ông quyền lực lớn nhất mà một nhà cầm quân có thể mơ tới.
 |
| Mourinho là MU là Mourinho chi tiêu mạnh tay nhất nhưng vẫn không thành công. Đồ họa: ESPN. |
Nhưng Mourinho đã tiếp cận, huấn luyện những cầu thủ MU theo cách mà ông đã làm ở tất cả các CLB trong quá khứ, để rồi thất bại. Lý do vẫn không đổi, những cầu thủ MU không muốn lao vào một cuộc chiến chống lại cả thế giới đầy căng thẳng và sẽ rút kiệt cả sức lực lẫn tinh thần với Mourinho.
Họ nhìn sang Man City và thấy ồ Pep đâu có tạo ra chiến trường nào mà vẫn gặt hái được thành công. Trước đó họ nhìn sang Chelsea của Antonio Conte và thấy chỉ cần sự ưu việt về mặt kỹ chiến thuật có thể vô địch. Không ai muốn đi tàu lượn với Mourinho.
Sự vươn lên của mạng xã hội, những công cụ giúp các cầu thủ thể hiện rõ bản thân mình với cả thế giới khiến cái tôi của những ngôi sao trở nên ngoài tầm kiểm soát của Mourinho.
Paul Pogba, Anthony Martial hay Marcus Rashford, những ngồi sao có không ít hơn hai lần trong mùa giải này bày tỏ sự không hài lòng trước những quyết định của Mourinho, không muốn oằn mình chịu đựng căng thẳng để chiến đấu giành lấy vinh quang cùng “Người đặc biệt”.
Họ có tiềm năng, tương lai để chuyển sang và làm trụ cột ở một đội bóng khác. Thậm chí, tư duy một cách trực diện hơn thì nếu họ chơi tệ, Jose Mourinho hoàn toàn có thể bị sa thải.
 |
| Pogba, Martial, Rashford là những cầu thủ từ chối đứng bên cạnh Mourinho. Ảnh: Caught Offside. |
Nhìn vào những gì diễn ra trong các trận đấu then chốt của MU vào mùa giải này như thua Sevilla tại Champions League, thua Chelsea tại chung kết FA Cup cùng hàng loạt kết quả nghèo nàn tại Premier League, có thể thấy những ngôi sao của MU chọn cách thứ hai.
Jose Mourinho dù cố đến mấy cũng không thể gặt hái thành công cùng với đội chủ sân Old Trafford khi vẫn còn những cầu thủ như thế trong đội hình. Có những cuộc hôn phối thất bại không vì bên nào tệ hơn bên nào, mà đơn giản là hệ giá trị của hai bên quá khác nhau.
MU không thể chiến thắng với Jose Mourinho là vì lẽ ấy.
