Zing trích dịch bài đăng trên The Atlantic, nói về tình bạn tri kỷ giữa những người cùng giới và khó khăn của họ khi sống chung với nhau.
Kami West (31 tuổi) hẹn hò với bạn trai được vài tuần thì tình cảm giữa họ xảy ra trục trặc. “Nửa kia” của cô không chấp nhận việc bạn gái xem trọng bạn thân hơn mình.
West cho biết cô luôn minh bạch trong các cuộc gọi với Kate Tillotson, bạn thân của cô, thậm chí là bật loa ngoài để tránh hiểu nhầm. Sau nhiều lần tranh cãi, West nhận ra người yêu cô cũng giống như những chàng trai trước đây, không hiểu được bản chất của tình bạn giữa họ.
West từng trải qua trường hợp tương tự vào năm 20 tuổi. Bạn trai cũ của West cũng thấy khó chịu khi anh không phải là ưu tiên hàng đầu của cô. Để khiến West tránh xa cô bạn thân, anh đã liên tục miệt thị Tillotson và cho rằng người này có ảnh hưởng xấu đến bạn gái mình.
Sau khi mối quan hệ kết thúc, cô gái 31 tuổi thề sẽ không bao giờ để bất kỳ người nào làm căng thẳng tình bạn với Tillotson. Những chàng trai nào muốn hẹn hò với với cô sẽ phải chấp nhận điều này, thay vì ngược lại.
 |
| Kami West khó chịu khi người yêu miệt thị bạn thân của mình. |
Gọi tên mối quan hệ mập mờ
Trong vài thập kỷ qua, người Mỹ đã cởi mở hơn trong các mối quan hệ tình cảm. Chẳng hạn như tòa án cho phép các cặp đồng tính đăng ký kết hôn, người Mỹ lập gia đình muộn hơn trước kia, ngày càng có nhiều người trẻ lựa chọn sống chung nhưng không lấy nhau.
Tuy nhiên, bất chấp những thay đổi về đời sống hôn nhân, quan niệm “bạn đời là người quan trọng nhất, những mối quan hệ khác chỉ là vệ tinh” vẫn còn tồn tại.
Đi ngược lại với điều này, West và Tillotson đặt tình bạn làm trung tâm trong cuộc sống của họ. Họ có thể sống cùng nhà, biết rõ tình hình tài chính, sức khỏe, nuôi dạy con cái của nhau và dùng chung một thẻ tín dụng.
Theo The Atlantic, không có khái niệm nào rõ ràng cho mối quan hệ này. Nhiều người tự ví họ và bạn thân như những anh chị em. Một số khác thì xem nhau như bạn đời. Joe Rivera - một người dẫn chương trình - cũng đang ở trong tình trạng tương tự.
 |
| Nhiều người kỳ thị sự thân thiết quá mức giữa những người cùng giới. |
Từ đêm anh và John Carroll gặp nhau tại một quán bar dành cho người đồng tính ở Texas, họ cảm thấy thân thiết với nhau như anh em. Thế nhưng, khi xem xét việc sống chung một nhà, anh khá lúng túng.
“Chúng tôi như những người anh em thực sự, luôn đi chơi và ở bên nhau. Tuy trông giống như một đôi vợ chồng, nhưng chúng tôi không cưới nhau”, Carroll nói.
Mối quan hệ phức tạp này cho thấy dù là người yêu hay tình thân cũng không diễn tả đúng khái niệm của tình bạn này.
Định nghĩa tình bạn lãng mạn
Theo The Atlantic, tình bạn không nhất thiết phải được xây dựng dựa trên những khuôn mẫu do xã hội đề ra. Các đặc điểm sẽ được “thiết kế riêng” bởi những người ở trong mối quan hệ đó. Mia Pulido (20 tuổi), sinh viên tại ĐH Drew, nói rằng cô và “người bạn tâm giao” của mình, Sylvia Sochacki, đã cùng nhau đúc kết những hình mẫu cho bản thân.
Thông qua việc đọc về những tình bạn giữa phụ nữ từ nhiều thế kỷ trước, họ phát hiện ra khái niệm dành cho một mối quan hệ không được gọi tên trong xã hội hiện đại, khác với tình cảm yêu đương hay hôn nhân không tình dục.
Pulido nhận thấy rằng có thể thoải mái xây dựng tình bạn dựa trên nhu cầu và mong muốn của nhau, thay vì “phải thông qua những điều mà người khác đặt ra”.
 |
| Đôi khi, các cặp bạn thân bị mọi người hiểu nhầm. |
Tương tự với Tillotson và West, họ gặp nhau khi 18 tuổi. Họ đã cùng vượt qua những tổn thương trong cuộc sống, rắc rối với công việc và các mối quan hệ tình cảm. Tình bạn của họ thực sự nảy nở khi cả hai đến khu vực Tulsa để học đại học.
Lúc đó, Tillotson đang đợi công chứng giấy tờ ly hôn, còn West là một bà mẹ đơn thân, có đứa con 3 tuổi. Trải qua nhiều thăng trầm, họ có nhiều kỷ niệm đẹp về đối phương.
Vì sự thân thiết, West và Tillotson thường xuyên bị mọi người hiểu nhầm là đang hẹn hò. Họ mất khá nhiều thời gian để giải thích điều này. Không có quá nhiều từ vựng để mặc định tình cảm giữa họ, những cặp bạn thân như West và Tillotson thường gọi nhau là “bạn tâm giao, tri kỷ, gia đình thứ hai”.
Theo Elizabeth Brake, một giáo sư triết học tại ĐH Rice, tình bạn nằm ngoài phạm vi bảo vệ của pháp luật. Nhiều người cho rằng tình bạn ít giá trị hơn các mối quan hệ lãng mạn. Ví dụ, việc thương tiếc hoặc dành thời gian nghỉ phép để lo hậu sự cho bạn bè đã mất ít nhiều sẽ đón nhận những luồng suy nghĩ trái chiều.
Từ tri kỷ đến bạn đời
Tuy nhiên, tình bạn thân thiết không phải lúc nào cũng tạo ra sự nhầm lẫn hay phán xét. Khoảng thời gian từ thế kỷ 18 đến đầu những năm 1900 là thời kỳ hoàng kim của tình bạn đồng giới. Phụ nữ Mỹ và châu Âu thường gửi cho nhau những lá thư giãi bày tâm sự với biệt danh âu yếm. Một số đôi bạn khác còn cùng nhau làm album kỷ niệm với các câu thơ trìu mến.
Nhiều tác giả đã lấy cảm hứng từ tình bạn tri kỷ để sáng tác văn học. Trong cuốn tiểu thuyết Diana Victrix được xuất bản năm 1897, nhân vật Enid đã từ chối lời cầu hôn của một người đàn ông vì không muốn mất đi những khoảnh khắc đẹp trong cuộc sống dành cho bạn thân.
Vào thế kỷ 20, tình bạn lãng mạn giữa những người phụ nữ được xem là rất bình thường và xã hội đón nhận điều này một cách công khai. Nhưng sự gần gũi giữa nam giới thì không được chấp nhận rộng rãi như phái nữ.
 |
| Xã hội đã cởi mở hơn với tình bạn lãng mạn giữa những người cùng giới. |
The Atlantic dẫn chứng tình bạn đồng giới nổi tiếng giữa Jane Addams - người từng nhận giải Nobel Hòa bình năm 1931 - và Mary Rozet Smith - một nhà từ thiện. Mối quan hệ của họ kéo dài 34 năm cho đến khi bà Smith qua đời. Sự gắn bó mãnh liệt giữa hai người phụ nữ được miêu tả chi tiết qua những bức thư, bài thơ họ dành cho nhau.
Tuy sống trong thời điểm vấn đề đồng tính nữ, các xu hướng tình dục vẫn còn vấp phải nhiều định kiến, Addams và Smith vẫn xây dựng mối tâm giao và tạo thành hình thức sống một cặp vợ chồng thực sự.
Trong suốt cuộc đời của mình, Jane Addams luôn đấu tranh vì nữ quyền. Bà cho rằng nhiệm vụ của phụ nữ không đơn giản chỉ dừng lại ở việc sinh con, chăm sóc gia đình mà ai cũng nên có vị thế trong xã hội. Đồng thời, Addams còn đề xuất các mô hình thay đổi cuộc sống của nữ giới.
 |
| Phụ nữ có thể sống cùng nhau và xây dựng gia đình. |
Nhiều trường cao đẳng và dạy nghề đang đón nhận các học viên là nữ giới, giúp họ tự nuôi sống bản thân mà không cần lấy chồng.
Họ có thể xây dựng cuộc sống theo kiểu “hôn nhân Boston” (Boston Marriage) - thuật ngữ chỉ các gia đình mà hai người phụ nữ sống chung với nhau, không phụ thuộc vào bất kỳ hỗ trợ nào từ nam giới.
Đại dịch Covid-19 bùng nổ vô tình đã kéo mọi người gần lại và tương trợ nhau nhiều hơn. Điều này đã tạo ra các mạng lưới mối quan hệ ngoài phạm vi gia đình hạt nhân.
Đa ái và vô tính, hai khái niệm đang chống lại niềm tin quan hệ tình dục một vợ một chồng mới là chìa khóa cho một cuộc sống trưởng thành viên mãn, nhanh chóng thu hút sự chú ý cùng các cuộc tranh luận. Theo The Atlantic, các vai trò của tình bạn trong cuộc sống có thể chạm đến những biên giới xa hơn trong tương lai.
