Cũng giống như các phương tiện giao thông công cộng ở những quốc gia đang phát triển khác, xe buýt ở Sài Gòn là nỗi ám ảnh của rất nhiều người đi đường.
Sau khi bước lên xe, nếu may mắn hoặc đi vào giờ thấp điểm, bạn sẽ kiếm được một chỗ ngồi, và như vậy là quá lý tưởng. Cách duy nhất để quên đi nỗi sợ hãi là lấy một cuốn sách yêu thích ra và bắt đầu thả hồn vào những dòng chữ, bỏ mặc những cảnh chen lấn, xô đẩy xung quanh.
Tất nhiên, theo phép lịch sự, bạn nên đứng dậy nhường ghế cho những người già, phụ nữ mang thai, trẻ em... Và cũng từ đây, một bức tranh khác về xe buýt Sài Gòn sẽ xuất hiện.
Cảnh hỗn loạn trên đường phố nếu nhìn qua ô cửa kính, cảnh chen lấn, cảnh gần 100 hành khách ngã dúi dụi về phía trước khi lái xe thắng gấp. Đảo người qua phải, nghiêng người qua trái là những màn “vũ điệu” trên chuyến xe khi tài xế trổ tài vào cua không giảm tốc. Cũng có rất nhiều trường hợp phụ nữ, sinh viên nữ bị lợi dụng sàm sỡ trên những chuyến xe kiểu này.
Nạn móc túi cũng xảy ra nhưng thường xuất hiện trên những tuyến xe buýt nhiều sinh viên chạy qua các làng đại học. Báo chí đã phản ánh rất nhiều về hiện tượng này. Khi bạn thấy một tên móc túi trên xe, nếu la lên, đồng nghĩa với việc sẽ lãnh trọn một màn đánh hội đồng tàn độc của băng nhóm bọn chúng. Vì vậy, cách tốt nhất khi gặp trường hợp này là cố gắng len lên trên, tìm cách dẫm mạnh vào chân người bị hại để họ giật mình, sau đó mình sẽ xin lỗi và tìm cách cảnh báo bằng ký hiệu.
 |
| Nhiều vụ tai nạn liên quan đến xe buýt Sài Gòn trong thời gian qua. Ảnh: Lê Quân. |
Nói về những tài xế, họ đều là những tay lái lão luyện nhưng liều lĩnh. Nếu ngồi ở hàng ghế đầu, bạn có cảm giác như mình đang ngồi xem phim 3D mạo hiểm. Tài xế thường duy trì tốc độ 50km/h trong điều kiện vắng xe. Tay lái luôn thường trực trên nút bấm còi. Một khi tiếng còi hơi thét lên, những người đi xe máy phía trước lập tức phải dạt hết ra như còng gặp động. Tất nhiên, cũng có vài trường hợp xấu số giật mình ngã xuống đường và bị xe buýt chèn lên.
Người đi xe máy ở Sài Gòn thì cực kỳ liều mạng. Chiếc xe khổng lồ đang băng băng phóng về phía trước, bất ngờ một chiếc xe máy phóng vèo lên cắt mặt. Hoặc thậm chí những chiếc xe máy chạy song song với điểm mù của xe buýt ở khoảng cách khá gần, và chắc chắn không kịp phản xạ nếu xảy ra sự cố.
Chờ xe buýt cũng là một công việc đòi hỏi lòng kiên nhẫn. Trên những tuyến nhiều xe, thời gian quy định từ 5 đến 10 phút. Tuy nhiên, nếu ngồi chờ 20 phút vẫn chưa thấy xe xuất hiện bạn cũng đừng nóng ruột, rất có thể chiếc xe mà bạn đang chờ đã đi đường tắt, vì vậy hãy tiếp tục kiên nhẫn chờ chiếc tiếp theo.
Ngày trước, hệ thống quản lý xe buýt thường đặt nhiều trạm bấm giờ trên suốt một tuyến đường. Chính điều này khiến lái xe phải chạy đua với tốc độ, hành khách khi lên xuống xe phải thể hiện khả năng thoát khỏi chiếc xe một cách điêu luyện khi xe đang chạy. Tới gần trạm kiểm soát, phụ xe phi thân xuống kèm theo tấm thẻ để ghi giờ, sau đó chạy ngược về phía trước vì đó là quãng thời gian để xe buýt phóng thêm một đoạn.
Nhiều tài xế khi bị trễ giờ thường úp ngược đồng hồ và lẩm bẩm “thôi thì đánh cược với thời gian”. Đó cũng có thể là cách khiến anh ta tập trung hơn để điều khiển. Nếu tới trễ sẽ bị phạt tiền, và không tài xế nào muốn điều đó xảy ra, vậy nên bất chấp tính mạng của bao nhiêu người đi đường và cả hành khách trên xe, chiếc xe lao đi vun vút. Theo quy định hiện nay, lái xe chỉ phải bấm thẻ ở đầu trạm và cuối trạm, vì vậy tình trạng trên đã giảm bớt.
Ngoài ra, việc tranh giành khách trên đường cũng khá phổ biến. Những chuyến xe buýt giờ thấp điểm, có đôi khi chiếc xe lướt qua vài trạm nhưng không có hành khách nào bước lên xe, bởi vì vừa có một chiếc xe khác vượt lên “dọn sạch” hành khách, và “người đến sau” chấp nhận chạy không tải dọc tuyến.
Tuy nhiên, sẽ là thiếu sót nếu không nói đến ưu điểm của xe buýt Sài Gòn. Đa phần hành khách khá lịch sự, người già, trẻ em và phụ nữ mang thai sẽ được ưu tiên nhường ghế, và hầu hết mọi người đều vui vẻ để làm chuyện đó mà không cần phải nhắc nhở.
Đi xe buýt không lo nắng tới mặt, mưa tới đầu, giá lại rẻ hơn rất nhiều so với các phương tiện khác nếu thường xuyên chạy một tuyến cố định. Vì vậy, xe buýt vẫn là phương tiện phù hợp với học sinh, sinh viên, bởi tay lái các em còn yếu chưa thích hợp với việc chạy xe.
Gần đây có một số tuyến xe buýt chất lượng cao, chẳng hạn tuyến số 1, tuyến số 35. Những tuyến này được trang bị xe mới với công nghệ bán vé tự động, xe chạy tốc độ vừa phải, lái xe lịch sự, thân thiện.
Cùng với hệ thống xe điện ngầm đang hình thành, xe buýt sẽ là phương tiện giao thông công cộng chi phối mọi hoạt động của thành phố trong tương lai. Nhưng để cắt giảm lượng xe máy thì nhất thiết phải cải tiến chất lượng xe buýt hiện hành, biến nó trở thành một phương tiện văn minh, chứ không chỉ mang biệt danh “hung thần đường phố” như hiện nay.
* Bài viết thể hiện quan điểm của độc giả.
Mời bạn đọc chia sẻ bài viết liên quan tới ôtô - xe máy về địa chỉ email: xe360.share@zing.vn.
