Lập bản đồ gen giúp phòng ngừa ung thư, bệnh hiểm nghèo như thế nào?

Thông tin này được bác sĩ Kanin Tripipisiriwat, chuyên gia từ Trung tâm Sức khỏe - Khoa học Vitallife, Bệnh viện Đa khoa quốc tế Bumrungrad (Thái Lan) trình bày tại buổi trao đổi về tầm quan trọng của việc chủ động chăm sóc sức khỏe, tầm soát sớm các dấu hiệu bệnh tật, và phương pháp tổng quát mới: phân tích gen để ngăn ngừa bệnh hiểm nghèo. Các bệnh do gen có thể gồm bệnh lý não, bệnh tim mạch, tiểu đường, viêm khớp, béo phì và ung thư.

Số liệu thống kê cho thấy, ung thư là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở Việt Nam. Nhiều bệnh nhân khi phát hiện bệnh đã ở vào giai đoạn muộn, khối u đã di căn nên việc điều trị thường không hiệu quả mà chỉ mang tính cầm cự.

Tuy nhiên, theo bác sĩ Kanin, với sự phát triển của các nghiên cứu bệnh học và thành tựu khoa học hiện đại, bệnh ung thư nói riêng và nhiều bệnh hiểm nghèo nói chung có thể được kiểm soát tốt. Nhiều bệnh nhân đã được điều trị thành công nhờ liệu pháp y học tích hợp hiện đại.

Bác sĩ Kanin, chuyên gia từ Trung tâm Sức khỏe khoa học Vitallife, tư vấn về các liệu pháp phòng và điều trị ung thư.

Bác sĩ cho biết: “Các nghiên cứu chỉ ra rằng, khoảng 40% bệnh ung thư có thể được ngăn ngừa nhờ cải thiện lối sống và chủ động né tránh các mối nguy hiểm từ môi trường. Cùng với đó, việc tầm soát sớm để phát hiện ung thư giúp tăng tỷ lệ thành công trong điều trị và cứu sống nhiều bệnh nhân. Một trong những yếu tố mũi nhọn của y khoa tích hợp là kiểm tra và lập bản đồ gen”.

Theo bác sĩ Kanin, việc phân tích gen có thể xác định các yếu tố gây bệnh tiềm tàng chưa được biết đến trước đây. Khi đã phát hiện nguy cơ, các liệu pháp ngăn ngừa có thể giúp tránh được bệnh phát triển.

“Ví dụ, một cá nhân được kiểm tra gen và phát hiện dấu hiệu di truyền về bệnh loãng xương sẽ được tiếp tục kiểm tra về vitamin D3 và thiếu hụt canxi. Sau đó, bệnh nhân được bổ sung các thuốc này nếu cần thiết, đồng thời được tư vấn các bài luyện tập nâng vật nặng để rèn luyện những vùng cơ và xương có khả năng bị loãng xương để phòng bệnh”, bác sĩ này dẫn chứng.

Công nghệ phát triển đã giúp tăng cơ hội điều trị thành công cho bệnh nhân.

Các chuyên gia cho rằng một số bệnh ung thư có yếu tố di truyền. Vì vậy, việc xét nghiệm và lập bản đồ gen không chỉ có ích lợi cho bản thân bệnh nhân, mà còn cung cấp thêm thông tin tham khảo hữu ích cho gia đình, giúp ngăn ngừa hoặc phát hiện sớm nguy cơ phát bệnh.

Xét nghiệm gen cũng giúp đánh giá chính xác sự thay đổi bộ gen của khối u và nhờ đó có thể mở rộng các lựa chọn điều trị cho một số bệnh nhân đặc thù. Thông tin gen giúp chuyên gia có thể cung cấp liệu pháp đích và thuốc trúng đích, do cơ chế đáp ứng thuốc của mỗi bệnh nhân là khác nhau, quy định bởi bộ gen của riêng họ.

Để thực hiện, bệnh nhân sẽ được kiểm tra toàn bộ danh sách gen cũng như các thay đổi và đột biến gen phổ biến. Thông qua các xét nghiệm tiên tiến cung cấp đầy đủ và chi tiết dấu hiệu gen, các bác sĩ sẽ lên phác đồ điều trị phù hợp.

Bác sĩ Kanin và cán bộ đại diện văn phòng Bumrungrad tại Việt Nam.

Bác sĩ Kanin khẳng định y học tích hợp là tương lai của y khoa hiện đại, do tập trung vào chăm sóc sức khỏe tổng thể của con người. Cụ thể, việc chủ động phòng tránh bệnh tật từ bản thân từng cá nhân, cũng như tầm soát sớm nhờ vào các xét nghiệm y học hiện đại là hai yếu tố chính giúp chúng ta có cuộc sống khỏe mạnh lâu dài.

Tại Thái Lan và trong khu vực, Bumrungrad là một trong những bệnh viện nổi tiếng về liệu pháp cá thể hóa trong chẩn đoán và điều trị ung thư, thông qua các xét nghiệm gen tổng quát và chuyên sâu. Bệnh viện đã ứng dụng hệ thống trí tuệ nhân tạo dữ liệu lớn của siêu máy tính IBM Watson trong nghiên cứu gen và điều trị ung thư.