Đại dịch Covid-19 đã làm gia tăng nỗi lo lắng của những người mắc chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) tại Hong Kong, theo SCMP.
Họ rửa tay hàng chục lần mỗi ngày, nhốt mình trong nhà vì lo sợ tiếp xúc người khác và không ngừng suy nghĩ về vaccine.
Ám ảnh
Minal Mahtani, người sáng lập Tổ chức phi lợi nhuận "OCD và Hỗ trợ giảm lo âu Hong Kong", cho biết các cuộc gọi và email gửi đến tổ chức đã tăng gấp bốn lần, từ 20 lên 80 lần mỗi tuần, so với giai đoạn trước dịch.
Điều đáng lo ngại là con số vẫn ở mức cao bất chấp việc các ca nhiễm đã giảm mạnh tại Hong Kong.
"Covid-19 đã đảo lộn cuộc sống của mọi người. Rất nhiều người trong chúng tôi cảm thấy thiếu kiểm soát. Mức độ nghiêm trọng của OCD đang trở nên tồi tệ hơn ở các bệnh nhân", Mahtani nói.
 |
| Minal Mahtani là người sáng lập Tổ chức phi lợi nhuận "OCD và Hỗ trợ giảm lo âu Hong Kong". Ảnh: SCMP. |
Theo tài liệu y khoa, OCD ảnh hưởng đến khoảng 2% dân số toàn cầu.
Mahtani cho biết nỗi ám ảnh đặc trưng của người mắc chứng OCD là những suy nghĩ không mong muốn cứ lặp đi lặp lại trong tâm trí, như một chiếc máy ghi âm bị hỏng và phát nhạc không ngừng, khiến bệnh nhân bị rối loạn một số chức năng của cuộc sống thường ngày.
Điều đó dẫn họ đến hành vi cưỡng chế, chẳng hạn như việc rửa tay thường xuyên hoặc lặp lại một số việc làm nhất định, nhằm giải tỏa rối loạn trong đầu.
Cơ quan quản lý bệnh viện Hong Kong cho biết số lượng bệnh nhân tâm thần (trong đó có bệnh nhân mắc chứng OCD) được điều trị tại các bệnh viện công đã tăng từ 240.900 người trong năm 2016-2017 lên 275.800 người vào năm 2020-2021.
Đơn vị này cũng khẳng định các số liệu mới nhất có thể đã cao hơn nhưng chưa thể thống kê đầy đủ do hạn chế của dịch bệnh.
Theo Mahtani, trong đại dịch Covid-19, người mắc chứng OCD thêm nỗi sợ hãi quá mức về việc bắt tay. Họ lo ngại hành động này sẽ gây lây nhiễm virus cho bản thân hoặc những người thân yêu, do đó đã tích trữ và lạm dụng xà phòng, từ chối rời khỏi nhà và giao tiếp xã hội.
"Chỉ cần ho nhẹ, sốt hoặc khô họng, họ sẽ nghĩ ngay rằng mình đã mắc Covid-19 và sắp chết. Đối với họ, Covid-19 là vấn đề lớn nhất của thế giới", Mahtani giải thích.
Giải pháp
Và đại dịch cũng làm những bệnh nhân mắc chứng OCD khó tham gia điều trị hơn, theo SCMP.
Trước đây, Mahtani và bốn cố vấn tại tổ chức của cô đã sử dụng liệu pháp hành vi nhận thức để điều chỉnh những suy nghĩ phi lý trí của bệnh nhân.
Ví dụ, một nhà trị liệu có thể đưa bệnh nhân của mình đến một nơi công cộng và để họ chạm vào tay nắm cửa trong 20 giây để minh họa rằng sẽ không có tác hại nào.
Nhưng bài tập đơn giản đó đã trở nên bất khả thi do mối đe dọa thực sự của SARS-CoV-2. Bài tập của Mahtani đã không còn tác dụng trong bối cảnh cộng đồng lan truyền thông điệp về sức khỏe, trong đó có việc rửa tay thường xuyên và hạn chế đến nơi công cộng.
Gần đây hơn, các bệnh nhân OCD đã yêu cầu Mahtani giúp đỡ để làm giảm nỗi sợ hãi của họ về vaccine Covid-19.
Mahtani đề xuất phương án chính phủ có thể sắp xếp các bác sĩ trị liệu tâm lý có trình độ chuyên môn cao tại các trung tâm tiêm chủng để xoa dịu thần kinh của bệnh nhân OCD trong 15 phút chờ đợi trước và sau khi tiêm. Đây chính là khoảng thời gian mà một số người mắc chứng OCD không chịu đựng được do lo lắng về các tác dụng phụ có thể xảy ra.
 |
| Những người mắc OCD thường rửa tay quá mức để giảm tải lo âu. Ảnh: Unsplash. |
Tiến sĩ tâm thần học Ivan Mak Wing Chit giải thích rằng chứng bệnh tâm lý OCD có thể xuất hiện do yếu tố di truyền và tiền sử gia đình. Trong khi đó, một số người khác có thể mắc do các yếu tố khác như môi trường hoặc áp lực trong cuộc sống.
"Tôi đã thấy nhiều bệnh nhân mắc OCD hơn trong thời gian Covid-19, thậm chí không ít người đã bị tái phát sau khi đã khỏi bệnh một thời gian trước. Có trường hợp một bệnh nhân được chẩn đoán mắc chứng OCD sau khi anh ta có các triệu chứng như quá lo sợ về việc nhiễm Covid-19 qua giày, dép của mình", Tiến sĩ Ivan nói.
Mahtani cho biết bất chấp một số tiến bộ đã đạt được trong những năm gần đây, OCD vẫn là một căn bệnh bị hiểu lầm phần lớn trong công chúng.
"Một số người nghĩ rằng bệnh nhân OCD thật kỳ lạ khi luôn rửa tay quá mức hoặc dễ dàng nảy sinh áp lực. Nhưng thực tế, không bệnh nhân nào lựa chọn việc mình mắc OCD. Đổ lỗi hoặc chế giễu họ không phải là điều hay, động viên và đồng hành mới chính là giải pháp", cô chia sẻ.
