|
|
Đền Angkor Wat ở Campuchia lúc bình minh. Ảnh: Lune La. |
Trong khi Bộ Ngoại giao Hàn Quốc đã nâng cảnh báo lên mức cao nhất tại nhiều “điểm nóng” tội phạm ở Campuchia và kêu gọi “không được đi lại”, một số BJ (broadcast jockey - livestreamer) vẫn khoe vé máy bay, tuyên bố sẽ phát sóng trước “ổ lừa đảo” để câu view.
Câu hỏi đặt ra là nếu cố tình đến khu vực bị cấm, họ có thể bị xử phạt khi trở về Hàn Quốc hay không và Nhà nước có trách nhiệm bảo hộ tới đâu?
Livestream trước “ổ tội phạm” để câu view
Một BJ (gọi là A) gần đây đăng ảnh vé máy bay lên mạng xã hội, viết: “Tôi sẽ bay đến Campuchia lúc 19h ngày 21” và tuyên bố đang lên kế hoạch thực hiện “phát sóng Excel” ngay trước một “hang ổ tội phạm”.
“Phát sóng Excel” là kiểu livestream công bố bảng xếp hạng số tiền tài trợ của người xem giống bảng tính, kích thích cạnh tranh quyên góp bằng nội dung gây sốc, khiêu khích.
Không chỉ dừng ở lời nói, một BJ khác (B) cho biết đã tới “Khu phức hợp Won-gu” tại Phnom Penh và phát sóng trực tiếp ngay trước cổng. Khu vực này được cho là nơi các tổ chức tội phạm Trung Quốc hoạt động lừa đảo, giam giữ trái phép, nằm trong số ba mạng lưới tội phạm lớn nhất tại Campuchia.
B thậm chí tự tổ chức một “cuộc biểu tình” nhỏ, hô vang: “Hãy thả người Hàn Quốc khi các người nói lời tử tế”, “Hãy trả tự do cho các nạn nhân bị giam giữ cưỡng bức”. Có thời điểm, buổi phát sóng thu hút hơn 20.000 người xem.
 |
| Một BJ Hàn Quốc đang phát sóng trực tiếp tại Campuchia. Ảnh: MBN. |
Trên mạng, nhiều ý kiến chỉ trích việc biến khu vực nguy hiểm thành “phông nền nội dung” để câu view và tiền tài trợ. Trong bối cảnh các vụ bắt cóc, giam giữ người Hàn Quốc tại Campuchia liên tục được ghi nhận, việc cố tình đi vào vùng cấm để giải trí bị xem là hành vi thiếu trách nhiệm, coi thường sinh mạng chính mình.
Theo MBN, về mặt pháp lý, đến “vùng cấm du lịch” mà không được phép, khả năng bị xử phạt là rất cao.
Giáo sư Lee Woong-hyeok, Khoa Khoa học Cảnh sát, Đại học Konkuk, cho biết việc đến hoặc lưu trú tại khu vực bị hạn chế đi lại mà không có sự cho phép của Bộ Ngoại giao có thể bị xử phạt theo Luật Hộ chiếu khi trở về nước. Theo luật hiện hành, bất kỳ ai cố tình đến hoặc ở lại quốc gia/khu vực đã bị cấm, trong khi biết rõ quyết định cấm mà không xin phép, có thể bị phạt tù tới một năm hoặc phạt tiền tới 10 triệu won.
Tuy nhiên, việc chặn các chuyến đi này ngay từ cửa khẩu không hề đơn giản. Từ ngày 15/10, cảnh sát Hàn Quốc kiểm tra ngẫu nhiên tại các cổng xuất cảnh ở Sân bay Quốc tế Incheon. Nếu có căn cứ cho rằng người xuất cảnh có thể tham gia hoạt động tội phạm, lệnh cấm xuất cảnh có thể được áp dụng tại chỗ.
Nhưng trong đa số trường hợp, các BJ hoặc khách du lịch chỉ khai “đi du lịch”, “quay video”, nên cơ quan chức năng thiếu cơ sở pháp lý để buộc họ hủy chuyến. Hơn nữa, họ hoàn toàn có thể bay vòng qua Thái Lan hoặc Việt Nam trước khi vào Campuchia, khiến biện pháp kiểm soát trực tiếp từ Hàn Quốc càng hạn chế hiệu quả.
 |
| Bên ngoài khu phức hợp Won-gu, được cho là một trong những trung tâm lừa đảo qua điện thoại, ở thủ đô Phnom Penh, Campuchia, ngày 15/10. Ảnh: Chosun. |
Bài học cho tự do dịch chuyển
Câu chuyện các BJ Hàn Quốc đến Campuchia để livestream trước “ổ tội phạm” không chỉ là chuyện một vài cá nhân thích mạo hiểm, mà chạm tới những câu hỏi cốt lõi về tự do di chuyển, trách nhiệm cá nhân và nghĩa vụ bảo hộ công dân trong thời đại du lịch quốc tế phổ biến.
Nhà nước có nên dùng tiền thuế để giải cứu những người cố tình phớt lờ cảnh báo hay không là câu hỏi gây tranh cãi nhiều nhất thời gian gần đây.
Giáo sư Lee In-ho khẳng định ngay cả khi công dân tự ý tới vùng cấm mà không được phép, Nhà nước vẫn có nghĩa vụ bảo hộ, đảm bảo họ không bị vi phạm nhân quyền và khi cần thiết phải được đưa về nước để chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Thực tế, 64 công dân Hàn Quốc bị cơ quan di trú Campuchia giam giữ trong chiến dịch truy quét đường dây tội phạm đã được đưa về nước bằng chuyến bay thuê bao ngày 18, dù họ bị cáo buộc tham gia lừa đảo qua điện thoại, lừa đảo tình cảm trong đường dây tội phạm có tên “Wench”.
 |
| Khách du lịch đi bộ cùng hướng dẫn viên bên ngoài Cung điện Hoàng gia Campuchia vào tháng 3/2020. Ảnh: Reuters. |
Từ góc độ giáo dục về du lịch an toàn, câu chuyện này cho thấy ranh giới rất mong manh giữa “trải nghiệm khác biệt” và “thách thức liều lĩnh”. Trong thời đại nội dung trực tuyến bùng nổ, một bộ phận người trẻ nhìn bản đồ cảnh báo du lịch như “checklist trải nghiệm”, nơi khu vực càng “đỏ” càng kích thích.
Giáo sư Lee Woong-hyeok nhận định việc kiếm tiền từ những khu vực đầy rủi ro khó có thể coi là biểu hiện của tự do ngôn luận, mà phản ánh một dạng chủ nghĩa vật chất cực đoan, nơi lượt xem và tiền tài trợ được đặt lên trên an toàn của chính bản thân và những người liên quan.
Châu Âu có diện tích nhỏ thứ hai thế giới nhưng sở hữu nền văn hóa đa dạng, có lịch sử phát triển lâu đời. Tri thức - Znews giới thiệu tới bạn đọc những trang sách về lục địa già.
