Không có cách nào để xét nghiệm Covid-19 kéo dài. Không có loại thuốc cụ thể hay bài tập để giảm bớt triệu chứng hậu Covid-19. Không có sự thống nhất các triệu chứng Covid-19 kéo dài là gì và một số bác sĩ thậm chí còn nghi ngờ đây có phải sự thật hay không. Nhưng với số lượng lớn người đã mắc Covid-19 và ước tính khoảng 7,7-23 triệu người bị hậu Covid-19 chỉ riêng tại Mỹ, các nhà nghiên cứu cho rằng nó có thể trở thành “thảm họa sức khỏe toàn cầu tiếp theo”.
Theo CNN, Chính quyền ông Biden đã công bố hai báo cáo trong tuần qua nhằm khởi động nỗ lực của toàn chính phủ trong việc ngăn chặn, phát hiện, điều trị hậu Covid-19. Hai nghiên cứu mới mang tới những mảnh ghép quan trọng để giải câu đố mang tên Long Covid.
Chương trình nghị sự về Long Covid của ông Biden
Vào tháng 4, Tổng thống Joe Biden cho biết Long Covid là ưu tiên của chính phủ và yêu cầu hai báo cáo. Một là đưa ra chương trình nghiên cứu cho nước Mỹ. Một là phác thảo các dịch vụ được liên bang tài trợ và hỗ trợ cho người dân Mỹ với hậu Covid-19. Tổng cộng 14 sở và cơ quan chính phủ đã làm việc để tạo ra các kế hoạch cho hậu Covid-19.
Các báo cáo nhấn mạnh: “Cần phải có một phương pháp tiếp cận theo định hướng hành động, phối hợp toàn quốc, toàn chính phủ Mỹ là điều cần thiết".
Bản báo cáo cũng đề xuất Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ có thêm văn phòng Long Covid. Nhưng nó không đưa ra chi tiết cụ thể và cách tài trợ hoặc nhân sự cần thiết cho văn phòng này. Bản kế hoạch đồng thời kêu gọi đầu tư liên bang nhiều hơn nữa và các khu vực tư nhân tham gia vào nhiều hơn nữa.
"Những báo cáo ban đầu này là bước quan trọng khi Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ đẩy nhanh nghiên cứu và hỗ trợ để giải quyết hậu quả của đại dịch và đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau khi chúng tôi tiếp tục xây dựng tương lai lành mạnh hơn", đại diện Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ nói.
 |
| Các nhà nghiên cứu cho rằng hậu Covid-19 có thể trở thành “thảm họa sức khỏe toàn cầu tiếp theo”. Ảnh: iStock. |
Nguy cơ cao hơn về các vấn đề nghiêm trọng ở trẻ em
Theo Học viện Nhi khoa Mỹ, tính đến tuần trước, hơn 14 triệu trẻ em ở nước này có kết quả dương tính với nCoV. Nhưng họ không rõ có bao nhiêu trẻ mắc hậu Covid-19.
Một nghiên cứu được công bố vào tháng 7 ước tính số trẻ gặp phải Covid-19 kéo dài ít hơn người lớn. Tỷ lệ rơi vào khoảng 5-10% trẻ em bị Covid-19. Nhưng các nhà nghiên cứu khác cho rằng con số này cao hơn nhiều: khoảng 26% trẻ em từng bị Covid-19.
Trẻ em thường có một số triệu chứng hậu Covid-19 tương tự người lớn như vấn đề về hô hấp, thay đổi vị giác và khứu giác, sương mù não, lo lắng, trầm cảm, mệt mỏi và rối loạn giấc ngủ. Nhưng chúng cũng có thể gặp các vấn đề nghiêm trọng liên quan các cơ quan.
Một báo cáo mới từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho biết trẻ em bị Covid-19 kéo dài có nguy cơ mắc các vấn đề nghiêm trọng về phổi, tim, thận và tuyến tụy cao hơn nhiều so với những trẻ không bị nhiễm virus.
Các nhà nghiên cứu tại CDC định nghĩa Covid-19 là khi triệu chứng kéo dài ít nhất 4 tuần sau khi trẻ có chẩn đoán mắc bệnh. Họ sử dụng cơ sở dữ liệu y tế lớn để tìm kiếm 15 tình trạng Covid-19 kéo dài trong 781.419 trẻ em và thanh thiếu niên có xét nghiệm dương tính.
Nghiên cứu này cũng cho thấy trẻ bị hậu Covid-19 có tỷ lệ thuyên tắc phổi cấp tính hoặc tắc nghẽn phổi cao hơn, dễ gây khó thở đột ngột, lo lắng, đau ngực, đánh trống ngực và chóng mặt.
Những trẻ này cũng có tỷ lệ mắc các bệnh tim nghiêm trọng tiềm ẩn cao hơn như viêm cơ tim, viêm cơ tim có thể gây ra nhịp tim nhanh hoặc không đều, đau ngực, khó thở, mệt mỏi và đau nhức cơ thể. Bệnh về cơ tim cao hơn là tình trạng khiến cơ tim gặp khó khăn trong việc cung cấp máu cho cơ thể và trong một số trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến suy tim.
Trẻ em bị Covid-19 kéo dài cũng có nguy cơ bị suy thận cao hơn và dễ mắc bệnh tiểu đường type I hơn.
CDC cho biết tất cả tình trạng này là hiếm hoặc không phổ biến ở trẻ em.
 |
| Trẻ em cũng có thể mắc Covid-19 kéo dài với các nguy cơ nghiêm trọng như người lớn. Ảnh: The Economic Times. |
Thời kỳ đầu của đại dịch, cả giới chuyên gia lẫn người dân đều tin rằng Covid-19 không nghiêm trọng với trẻ em. Một số nghiên cứu cho thấy không giống các loại virus đường hô hấp khác, trẻ em mắc Covid-19 thường có các triệu chứng ít nghiêm trọng hơn so với người lớn. Nhưng không phải lúc nào cũng vậy.
Tiến sĩ Amy Edwards, Phó giám đốc y tế về kiểm soát nhiễm trùng nhi tại Bệnh viện Trẻ em và Trẻ em UH Rainbow, Cleveland Clinic, cho biết bà đã thấy những đứa trẻ có triệu chứng nghiêm trọng hơn như viêm cơ tim, bệnh về cơ tim và một số vấn đề về đông máu.
Bà đánh giá cao nghiên cứu mới được công bố của CDC: "Thật tuyệt khi có bằng chứng cho thấy trẻ em cũng trải qua các triệu chứng Covid-19 kéo dài".
Bà Edwards nhấn mạnh các nhà nghiên cứu cần phân biệt giữa Covid-19 kéo dài và MIS-C (tình trạng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng cũng có thể xảy ra sau khi trẻ mắc Covid-19 và gây tình trạng tương tự trong một khoảng thời gian). Nhưng bất kỳ nghiên cứu nào nâng cao nhận thức về hậu Covid-19 đều hữu ích.
Một số bệnh nhân đã đến gặp bà Edwards sau khi các bác sĩ khác phủ nhận mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng mà họ gặp phải. Chính vì vậy, bà lo lắng phụ huynh, người chăm sóc trẻ không biết để tìm kiếm sự trợ giúp khi trẻ có triệu chứng Covid-19 kéo dài nghiêm trọng.
"Tôi lo lắng về những đứa trẻ đó", bà Edwards nói.
Các nhà nghiên cứu của CDC cho biết họ hy vọng nghiên cứu mới sẽ khuyến khích phụ huynh tiêm chủng cho trẻ và theo dõi kỹ tình trạng này ở những trẻ đã mắc Covid-19.
 |
| Các chuyên gia khẩn thiết đề nghị nhiều nghiên cứu hơn nữa nhằm xác định Long Covid là gì, kéo dài bao lâu, bao nhiêu người mắc bệnh cũng như cách điều trị, ngăn ngừa nó. Ảnh: Freepik. |
12,7% người khỏi bệnh có thể bị hậu Covid-19
Một nghiên cứu mới khác về Long Covid-19 cũng cho thấy 1/8 người lớn mắc bệnh có thể gặp phải triệu chứng kéo dài nhiều tháng.
Nghiên cứu được công bố ngày 5/8 trên tạp chí The Lancet. Kết quả cho thấy 12,7% người bị Covid-19 có các triệu chứng mới hoặc gia tăng sự nghiêm trọng sau ít nhất 3 tháng kể từ thời điểm mắc bệnh đầu tiên. Con số này nhỏ hơn so với các nghiên cứu khác trước đó đã đưa ra.
Các tác giả khảo sát 4.231 người bị Covid-19 và 8.462 người không mắc bệnh. Các tình nguyện viên được kiểm tra 24 lần trong khoảng thời gian từ tháng 3/2020 đến tháng 8/2021 và so sánh hai nhóm.
Họ được hỏi về 23 triệu chứng được cho là của hậu Covid-19. Trong đó, khó thở và mệt mỏi là phổ biến nhất. Nhiều người cũng cho biết họ bị đau ngực.
Hạn chế lớn nhất của nghiên cứu là được thực hiện ở Hà Lan, không đa dạng sắc tộc. Hầu hết dữ liệu được thu thập trước khi có vaccine và một số nghiên cứu khác đã chứng minh tiêm chủng giúp bảo vệ khỏi Covid-19 kéo dài.
Nghiên cứu cũng được tiến hành trước khi Omicron thống trị. Vì vậy, không rõ liệu kết quả ở người nhiễm Omicron và các dòng phụ của nó có giống với những gì đã công bố hay không.
Các nhà nghiên cứu cho biết giới khoa học phải làm việc nhiều hơn để xác định Long Covid là gì, kéo dài bao lâu, bao nhiêu người mắc bệnh cũng như cách điều trị, ngăn ngừa nó.
