Trong khi nhiều người không thể sống thiếu các chất khử mùi cơ thể trong thời tiết nắng nóng, oi bức, thì vẫn có một nhóm người không thực sự lo lắng về điều này.
Khi nắng nóng bùng phát ở nhiều nơi trên thế giới, người dùng mạng xã hội đang sôi nổi thảo luận vì sao nhiều người châu Á lại gần như không có mùi cơ thể. Theo các chuyên gia, thực ra có một loại đột biến gene giải thích cho hiện tượng này.
"Hôi nách là do di truyền"
Một số nghiên cứu cho thấy 80-95% người Đông Á bị rối loạn chức năng gene ABCCII, có liên quan trực tiếp đến việc tạo ra mùi hôi nách. Điều này có nghĩa là cơ thể họ không tiết ra mùi khó chịu như phần đông khi tiếp xúc với nhiệt độ cao và mồ hôi.
"Mùi của họ sẽ ít hăng hơn và ít phổ biến hơn", tiến sĩ Madalyn Nguyen, bác sĩ da liễu tại Oregon (Mỹ), nói.
Khi thời tiết nóng bức, mùi cơ thể trở thành nỗi ám ảnh của nhiều người. Bác sĩ da liễu Heather Kornmehl đã đăng một video trên Instagram vào đầu tháng 6 giải thích rằng "có khả năng hôi nách là do di truyền". Clip lan truyền với hơn 4 triệu lượt xem.
Một video TikTok khác được chia sẻ bởi bác sĩ da liễu Daniel Sugai, chế giễu trải nghiệm vô nghĩa khi "hỏi người bạn Đông Á của bạn loại lăn khử mùi yêu thích của họ là gì".
 |
| Một số nghiên cứu cho thấy 80-95% người Đông Á bị rối loạn chức năng gene ABCCII. |
Nguyen giải thích rằng mùi cơ thể chủ yếu liên quan đến tuyến mồ hôi apocrine, được tìm thấy ở vùng nách và bẹn. Đối với những người không có đột biến gene ABCC11, protein trong các tuyến mồ hôi đó giúp vận chuyển các hợp chất béo hoặc lipid từ tế bào vào mồ hôi. Vi khuẩn trên da phân hủy các lipid đó trong mồ hôi nhờn hơn, đặc hơn để tạo ra mùi cơ thể. Nhưng đối với những người có đột biến gene, protein không hoạt động theo cách đó.
"Chất vận chuyển đó không hoạt động. Và chúng ta không có cùng loại lipid đi vào ráy tai và mồ hôi", Nguyen giải thích, đồng thời nói thêm rằng gene ABCC11 bị rối loạn chức năng cũng liên quan đến ráy tai khô hơn, ít dính hơn. "Vì vậy, người mang đột biến gene dạng này sẽ ít mùi cơ thể hơn và có ráy tai khô hơn".
Trong khi một số lượng lớn người Đông Á có đột biến gene này, thì nó chỉ xuất hiện ở 3% dân số châu Âu và châu Phi, theo một nghiên cứu năm 2010. Trong số những người châu Á, người Hàn Quốc có tỷ lệ đột biến loại gene này cao nhất, nhưng người Trung Quốc và người Việt Nam cũng có xu hướng bị rối loạn chức năng gene này.
"Tôi không nói về Đông Á hiện đại. Tôi đang nói về Đông Á từ hàng chục nghìn năm trước, bao gồm cả người Đông Nam Á", Nguyen nói. "Điều đó cũng có thể được truy nguyên đến người Mỹ bản địa, vì hàng chục nghìn năm trước họ đã di cư từ Đông Á. Rất nhiều người Mỹ bản địa cũng có gene mất chức năng này".
Bí ẩn khó giải đáp
Cho đến nay, vẫn chưa có lời giải thích chắc chắn nào về lý do loại đột biến gene này lại phổ biến ở người Đông Á. Tuy nhiên, nghiên cứu năm 2010 đã đưa ra khả năng rằng, với "truyền thống ưa sạch sẽ và vệ sinh cá nhân rõ rệt hơn trong lịch sử", những người có ít mùi cơ thể hơn có thể được ưa chuộng làm bạn đời, dẫn đến dân số lớn hơn bị rối loạn chức năng gene.
Nguyen cho biết: "Chúng ta tiến hóa để thể hiện nhiều hơn những đặc điểm nhất định tùy thuộc vào môi trường của chúng ta. Vì vậy, người Scandinavia có da sáng màu hơn nhiều so với những người sống gần xích đạo. Đó là vì những người sống gần xích đạo cần tạo ra nhiều melanin hơn để bảo vệ làn da của họ trước ánh nắng gay gắt".
 |
| Người Hàn Quốc được cho ít gặp các vấn đề về mùi cơ thể hơn. |
Nguyen cho biết điều này không có nghĩa là những người có đột biến có thể bỏ qua việc tắm rửa, vì họ vẫn tiết ra các chất từ tuyến mồ hôi. Các tuyến mồ hôi này được kích hoạt một phần bởi các hợp chất gọi là catecholamine, được tiết ra trong thời gian căng thẳng.
Theo quan điểm về da liễu, mùi cơ thể cũng không phải là thứ không lành mạnh, Nguyen cho biết. Nhưng đối với những người lo lắng về mùi, bà không khuyên dùng chất khử mùi vì nó không có tác dụng gì nhiều ngoài việc chồng chất các loại mùi khác nhau lên cơ thể.
"Bạn có thể sử dụng sản phẩm chứa benzoyl peroxide cho vùng nách. Bí quyết là giữ nó trong khoảng 1-2 phút trước khi rửa sạch. Và điều đó chỉ làm giảm vi khuẩn bề mặt phân hủy lipid trong mồ hôi của bạn".
Nguyen cho biết việc bôi chất chống mồ hôi vào vùng nách khô vào ban đêm cũng có thể giúp ích. "Trên thực tế, chất này sẽ đi vào các tuyến mồ hôi thay vì bị rửa trôi bởi mồ hôi của bạn", bà giải thích.
Chia sẻ với Tri thức trực tuyến, đại diện FirstNews Trí Việt cho biết điểm chung của độc giả dòng sách chữa lành là người đã và đang chịu sự tổn thương mà không thể thoát ra được, hoặc không thể nói cùng ai. Lúc này, họ chọn sách chữa lành để vượt qua và phát triển bản thân. Còn đại diện truyền thông Huy Hoàng Books nhận định trước đây, độc giả thích đọc sách cuốn hút, kịch tính hoặc truyền tải thông điệp vĩ mô như nhân sinh, sắc tộc, thì giờ đây, những cuốn sách nhẹ nhàng, chữa lành tâm hồn dần có chỗ đứng riêng.
