Loạn danh xưng ‘huấn luyện viên cuộc sống’

Huấn luyện viên cuộc sống (life coach) là những chuyên gia cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tinh thần và bán những lời khuyên về cách cải thiện bản thân cho khách hàng.

Không như các chuyên viên tâm lý, huấn luyện viên cuộc sống không cần trải qua trường lớp hay bị các nguyên tắc đạo đức, pháp luật nghề ràng buộc. Do đó, nhiều chuyên viên tâm lý từng bị tước giấy phép hành nghề xem đây là “một miếng bánh béo bở” và bắt đầu nhảy việc, Business Insider đưa tin.

Những huấn luyện viên “tù tội”

Theo Liên đoàn Tư vấn Cuộc sống Quốc tế, giá trị của ngành này đã chạm mức 4,5 tỷ USD trong năm 2022. Số lượng huấn luyện viên cuộc sống trực thuộc liên đoàn cũng đã tăng 54% từ năm 2019 đến 2022. Điều này khiến tư vấn cuộc sống trở thành một trong những ngành phát triển nhanh nhất nước Mỹ.

Tuy nhiên, vấn đề lớn nhất của ngành công nghiệp này là bất kỳ ai cũng có thể trở thành một huấn luyện viên cuộc sống.

Tư vấn cuộc sống là một trong những ngành phát triển nhanh nhất nước Mỹ. Ảnh: Alarmy.

Mặc dù có một số tổ chức quốc tế quản lý, hiện không có tiêu chuẩn cụ thể để xác định đâu là một huấn luyện viên uy tín. Dù vậy, miễn là thuyết phục được khách hàng, một huấn luyện viên cuộc sống có thể thu về 75-200 USD/giờ.

Jodi Hildebrandt từng từng là một chuyên viên tâm lý ở Utah (Mỹ). Cô nổi tiếng trên mạng xã hội thông qua kênh YouTube ConneXions có nội dung về những cách nuôi dạy con cái. Bà mẹ này cũng tự gọi mình là huấn luyện viên cuộc sống trong nhiều năm liền. Và gần đây, Hildebrandt cùng cộng sự là Ruby Franke bị tòa tuyên phạt 30 năm tù vì tội lạm dụng trẻ em.

Hilderbandt là một ví dụ điển hình. Báo cáo mới nhất của ProPublica cũng cho thấy ít nhất 1/3 chuyên viên tâm lý ở Utah đã từ bỏ giấy phép hành nghề và chuyển sang làm huấn luyện viên cuộc sống. Trên LinkedIn, họ tự giới thiệu bản thân là chuyên gia sức khỏe tinh thần, diễn giả truyền động lực và, tất nhiên là, huấn luyện viên cuộc sống.

Có rất nhiều lý do làm cho một chuyên viên tâm lý bị tước giấy phép hành nghề. Họ có thể đã bán thông tin cá nhân của khách hàng, sử dụng chất kích thích hoặc, thậm chí là, xâm hại tình dục bệnh nhân. Phân tích của ProPublica cho thấy nhiều người trong số này vẫn tiếp tục hành nghề với tư cách là một huấn luyện viên cuộc sống.

Khó kiểm soát

Mark Steinagel, giám đốc phụ trách giấy phép ở chính quyền bang Utah, cho biết chính quyền cũng không thể làm gì với những cựu chuyên viên tâm lý này.

“Chúng tôi chỉ có thể tước giấy phép của họ chứ không thể cấm họ làm việc khác. Dù vậy, các điều tra viên của tôi đang theo dõi họ từng ngày để đảm bảo không có hoạt động tham vấn tâm lý nào được thực hiện”, ông nói.

Theo ông, vụ kiện của Hilderbrandt đã dấy lên hồi chuông cảnh báo cho chính quyền địa phương. Họ đang bắt tay xây dựng một đạo luật quản lý những người làm nghề huấn luyện viên cuộc sống ở bang Utah.

Khách hàng có thể phải trả từ 75-200 USD/giờ để ngồi nghe huấn luyện viên cuộc sống tư vấn. Ảnh: Alarmy.

Trong lúc chờ đợi đạo luật được thông qua, người dân được khuyên nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi trả tiền cho một huấn luyện viên cuộc sống.

“Tư vấn cuộc sống khác với tham vấn tâm lý. Tôi mong nó không còn bị nhầm lẫn theo bất kỳ hình thức nào”, Suzanne Culberg, một huấn luyện viên cuộc sống, chia sẻ trên mạng xã hội YouTube.

Theo Culberg, cô đã chứng kiến nhiều huấn luyện viên cuộc sống làm việc phi đạo đức khi cố ý thổi phồng thu nhập và làm giả bằng cấp để thu hút khách hàng. “Họ nói toàn những điều hoa mỹ để mời gọi khách hàng sử dụng một dịch vụ thiếu chuyên nghiệp”, cô nói. “Huấn luyện viên cuộc sống thật là một ngành khó kiểm soát”.