Truyền hình thực tế đang khiến cho môi trường âm nhạc nhiều thay đổi khi tạo ra một lứa ngôi sao mới. Thay vì mất nhiều năm học hỏi, định hình cá tính thì chỉ cần sau một cuộc thi họ đã thành sao. Dĩ nhiên, việc lụi tắt của sao cũng nhanh như khi nó nổi!
 |
| Ya Suy và Trần Hữu Kiên là điển hình của sớm nở tối tàn vì thiếu căn bản. |
Nổi tiếng nhờ “bàn tay phù thuỷ”
Trong khoảng 5 năm trở lại đây, truyền hình thực tế đang được coi là lò luyện cho các ngôi sao ca nhạc. Tuy nhiên, đó chỉ là bề nổi bởi sự nổi tiếng của họ không hoàn toàn là thực lực của cá nhân mà là sự hỗ trợ để khả năng được bộc lộ nhanh nhất.
Ca sĩ Hoàng Quyên cho biết, khi đến với cuộc thi Vietnam Idol, cô có cơ hội được tiếp xúc với một ê-kíp chuyên nghiệp, những nhạc sĩ tài năng mà nếu không tham gia cuộc thi, cô khó có điều kiện để được phát triển và học hỏi kinh nghiệm từ họ. Đây cũng là tâm sự của nhiều thí sinh khi tham gia cuộc thi âm nhạc.
Nhìn vào các cuộc thi ăn khách nhất hiện nay như Vietnam Idol, The Voice, X Factor... nhà sản xuất đều phải đầu tư một số tiền khá lớn cho việc mời các nghệ sĩ tên tuổi, các giám đốc âm nhạc tài năng. Họ là người đứng sau nhưng thực chất lại là yếu tố mang tính quyết định khiến cho tài năng của thí sinh được bộc lộ.
Khi đến với cuộc thi, đa phần các thí sinh đều chưa qua trường lớp đào tạo. Tài sản duy nhất của họ là giọng hát thô mộc, bản năng và chỉ có một số ít là đã được mài giũa ở các môi trường thanh nhạc. Âm nhạc đã qua rồi cái thời chỉ cần có giọng hát là làm nên tên tuổi, mà cùng với nó là rất nhiều điều kiện kèm theo thì mới có thể nổi tiếng. “Rất nhiều điều kiện” đó chính là nhờ vào “bàn tay phù thủy” của nhà sản xuất và ê-kíp của chương trình.
Nhưng “bàn tay phù thủy” chỉ có thể “phù phép” trong cuộc thi, còn khi ra đời, bản thân các ngôi sao của cuộc thi đều phải tự bơi. Không còn sự hỗ trợ từ ê-kíp, khả năng của họ dường như trở về điểm xuất phát ban đầu. Đã có không ít các quán quân được vinh danh nhưng đáng buồn là họ lại sớm nở tối tàn.
Với Vietnam Idol, ngoài Phương Vy, Quốc Thiên chìm nghỉm sau giải thưởng, người tạo ra một làn sóng hâm mộ rầm rộ chưa từng thấy như Uyên Linh đang có dấu hiệu chững lại. Đúng như NSND Trung Kiên từng nhận xét: “Uyên Linh bây giờ đang nhạt dần bởi vì cô ấy không có cơ bản. Tôi có khuyên Uyên Linh đi học ở nhạc viện vì Idol mà không biết xướng âm, không biết nốt nhạc thì thật đáng buồn”. Không biết thần tượng âm nhạc có dành thời gian để học hay không nhưng người ta đang nhìn thấy cái kết mà NSND Trung Kiên cảnh báo Uyên Linh rất hiện hữu.
Từ hiện tượng Uyên Linh, vài quán quân âm nhạc sau được được tôn vinh đều lấy yếu tố hát bản năng, cảm xúc làm chuẩn mực. Các thí sinh có sự chắc chắn về kỹ thuật bị cho là máy hát. Đó chính là lý do để Vietnam Idol có thêm một thần tượng thiếu nền tảng nữa như Ya Suy.
Xét về giọng, Ya Suy được người trong nghề đánh giá chỉ là giọng hát karaoke. Sự hồn nhiên, mộc mạc vốn được công chúng đánh giá cao và bình chọn cho anh đến ngôi vị chiến thắng nhưng sau đó, nó cũng là lý do triệt tiêu sự phát triển của Ya Suy. Rất hiếm các show diễn mời thần tượng góp mặt bởi ngoài cái sẵn có là một giọng hát thiếu ổn định, Ya Suy còn khuyết nhiều yếu tố để làm nên một danh xưng nghệ sĩ.
Không nền tảng, ở Ya Suy, người ta còn có cảm giác anh không có tố chất nghệ sĩ, thiếu sự cầu tiến với nghề. Hay như Hữu Kiên - quán quân của cuộc thi Vietnam's got talent - cũng từng có sức hút rất lớn trong cuộc thi, nhưng khi tấm màn nhung khép lại, Hữu Kiên trở lại với cuộc sống như vốn có trước đây của mình: làm luật sư và thỉnh thoảng đi hát ở một vài sự kiện nhỏ lẻ.
Giám khảo nào thì kết quả ấyĐã có những hồ nghi rằng, sở dĩ có hiện tượng sớm nở tối tàn của các quán quân là do có sự sắp đặt của nhà sản xuất. Họ muốn có một kết quả gây chú ý chứ không phải là một cái kết làm thỏa mãn tất cả số đông.
Những người làm nghề hiểu rất rõ, nếu không được học hành bài bản nghệ sĩ rất khó đi được đường dài thì các gameshow truyền hình thực tế lại đang cố gắng chứng minh điều ngược lại. Họ hướng truyền thông đến những câu chuyện để giúp thí sinh viết nên câu chuyện cổ tích mà không cần phải qua trường lớp.
Ở mùa trước, các giám khảo của Vietnam Idol luôn ngầm hướng dư luận đến Ya Suy khi dành cho anh những lời khen như đó là hiện tượng lạ của âm nhạc, hiện tượng hiếm có... Ngay như nhạc sĩ Quốc Trung, dù không đánh giá cao giọng hát của Ya Suy nhưng đã chỉ ra điều đặc biệt của chàng trai người dân tộc Chu Ru này: Ý nghĩa to lớn mà Ya Suy đã làm được là biến điều bình thường (đương nhiên) là chân thành, hồn nhiên trở thành điều đặc biệt.
 |
| Nhật Thủy đã lên ngôi ở Vietnam Idol bằng giọng hát chinh phục người nghe. |
Có lẽ, đời sống đang thiếu sự chân thành và thừa mứa tài năng và giọng hát. Điều đó đương nhiên sẽ dẫn dắt công chúng nhắn tin bình chọn cho thí sinh. Giám khảo nào thì kết quả ấy! Trong khi đó, năm nay, giám khảo lại tỏ ra không mấy ưu ái với những giọng hát bản năng như Minh Thùy - một thí sinh chưa từng học qua một nốt nhạc. Giám khảo Anh Quân, Quang Dũng nhiều lần thể hiện ý kiến cá nhân, nói rằng Nhật Thủy sẽ là Idol của năm nay.
Quả nhiên, sự bình chọn của khán giả đã không còn quá ưu ái cho giọng hát bản năng Minh Thùy.
