Cuối tháng 2/2023, một lớp học "đạo đức nam giới" đầu tiên đã được mở ra ở Bắc Kinh. Người khởi xướng là Fang Gang, một học giả và chuyên gia giáo dục giới tính nổi tiếng ở Trung Quốc, theo Sixth Tone.
Fang nói rằng mục đích của lớp học là dạy đàn ông trở thành "người bạn đời và người cha tốt", giúp họ tránh xa quan niệm truyền thống vốn ngăn cản nam giới thể hiện cảm xúc, cũng là nguồn cơn khiến ông bị bạn bè bắt nạt và gắn mác "ẻo lả" khi còn nhỏ.
Học làm đàn ông
Chế độ gia trưởng của Trung Quốc khiến Fang luôn cảm thấy mình phải thật cứng rắn. Nhưng giống như ông, rất nhiều nam giới nước này, ở thời điểm nào đó trong cuộc đời, đã phải trải qua khủng hoảng nam tính.
Fang nhận ra văn hóa giới tính truyền thống không chỉ áp bức phụ nữ, mà còn tạo áp lực lớn lên đàn ông. Đó là lý do ông mở lớp dạy về "đạo đức", lấy ý tưởng từ một lớp học khác được gọi là "đạo đức phụ nữ".
"Thời gian gần đây, vấn đề về giới tính trở nên cực kỳ gay gắt, nhưng điều này không được đề cập nhiều trong các chuyên đề nghiên cứu khoa học của chúng tôi. Vì thế, tôi muốn biết cách mọi người đối phó với vấn đề này", thành viên 23 tuổi của lớp "đạo đức nam nhi", hiện là nghiên cứu sinh vật lý của Đại học Bắc Kinh, nói.
Đến nay, lớp học đã có 9 thành viên đăng ký. Một số trong đó đã kết hôn, một số khác chưa từng lập gia đình, bởi vậy khá khó khăn để thiết lập quy chuẩn chung. Nhưng mọi học viên đều mong muốn tiến bộ và trở thành một người đàn ông thực thụ.
Các học viên được trải nghiệm cảm giác mang thai và sinh con để thấu hiểu hơn gánh nặng của phụ nữ. |
Một học viên 53 tuổi, là nhà thiết kế, nói với Sixth Tone: "Tôi đến đây qua lời giới thiệu của vợ. Ban đầu, tôi không muốn đi vì nghĩ rằng mình đã là một người đàn ông hoàn hảo. Nhưng vì chúng tôi tôn trọng lẫn nhau, tôi đã nghe vợ và quyết định đến đây để học hỏi".
Trong khóa học này, các thành viên sẽ được trải nghiệm các bài học về phản ánh nam tính; học cách giao tiếp, chăm sóc gia đình và làm việc nhà; học cách hòa đồng với trẻ con, như đọc truyện tranh với chúng; chơi các trò tiếp xúc vật lý.
"Đàn ông có xu hướng cứng nhắc, rắn rỏi và tách biệt. Nhưng qua các phần học, chúng tôi thách thức họ bước khỏi vùng an toàn. Cuối cùng, họ nhận ra điều này không hề khó khăn", Fang nói.
Các học viên cũng được trải nghiệm cảm giác mang thai và sinh con, bằng cách buộc túi nước lên người. Dù nó không đem lại chính xác cảm giác khó khăn khi sinh nở, nhưng có hiệu quả nhất định khi giúp đàn ông cảm nhận nỗi vất vả đang gắn lên phụ nữ, và hiểu rằng họ cần được san sẻ.
Đàn ông hưởng lợi khi ủng hộ bình đẳng giới
Fang nói rằng đàn ông cũng cần ủng hộ bình đẳng giới một cách tích cực, và họ chính là người được hưởng lợi.
Vị học giả từng trải qua nhiều khó khăn khi còn nhỏ, bị bạn bè bắt nạt và gắn mác "ẻo lả".
"Khi lớn lên, tôi luôn bị gạt bên lề, liên tục bị bắt nạt. Tôi không phù hợp với hình ảnh đàn ông cơ bắp truyền thống. Nhưng càng tìm hiểu về văn hóa nam tính, tôi càng thấy rõ rằng đàn ông vừa là người hưởng lợi, vừa là nạn nhân của chế độ nam quyền".
Fang cảm thấy may mắn khi có thể chia sẻ thân mật với con trai của mình, tích cực làm một người chồng tốt. |
Fang giải thích trong cấu trúc giới tính, đàn ông chắc chắn được hưởng lợi. Nhưng ở chiều hướng khác, họ cũng là nạn nhân, khi đàn ông phải là trụ cột gia đình, nhưng thực tế rất nhiều người trong số họ không có khả năng ấy.
"Lấy tình dục làm ví dụ, đàn ông phải có khả năng tình dục tốt. Mọi người đàn ông đều sống với nỗi lo lắng và sợ hãi mình bất lực. Trong mối quan hệ với con cái, những ông bố nghĩ mình phải thật cứng rắn, nhưng điều này mang đến hệ quả tiêu cực khi họ già đi", Fang nói.
Fang Gang nói rằng quá trình làm bố đã mang đến cho ông trải nghiệm hạnh phúc tuyệt vời. Ông đảm nhận 70-80% việc nhà. Khi con chào đời, ông tích cực trong vai trò chăm sóc con.
Giờ đây, con trai ông đã 25 tuổi và hai bố con thoải mái nói bất kỳ chuyện gì với nhau.
"Không phải ông bố nào thuộc thế hệ của tôi cũng có khả năng giao tiếp thân mật với con cái của mình như vậy. Ngày nay, nam giới có vẻ nhận thức tốt hơn về giới tính".
Fang nói rằng lớp "đạo đức nam nhi" có nhiều lợi ích đối với đàn ông. Hiểu được cấu trúc của bình đẳng giới giúp đàn ông hạnh phúc. Khi đồng hành với một người khác giới, họ có thể khiến đối phương cảm thấy thoải mái hơn.
Từ những năm 1990, Fang đã để ý đến sự gia tăng của nhận thức về bình đẳng giới. Khi nhìn thấy sự phản đối bình đẳng, ông thất vọng, nhưng đồng thời chấp nhận thực tế luôn diễn ra như vậy.
Có những tranh chấp bên trong phong trào nữ quyền, và phong trào nữ quyền cũng đối chọi với các hệ tư tưởng khác.
Các phong trào bình đẳng giới cũng có chiến lược khác biệt. Nhóm ủng hộ cách làm triệt để thể hiện sự phẫn nộ của họ, với các nhà nữ quyền đưa ra tuyên bố: "Chúng tôi sẽ đàn áp đàn ông, khiến nam giới phải chịu đựng những nỗi khổ như phụ nữ đã phải chịu".
Trong văn hóa truyền thống Trung Quốc, nam giới không được khuyến khích bày tỏ cảm xúc, đồng cảm với người khác. |
"Nhưng cách tiếp cận của tôi là khiến nam giới nhận thức về chính họ. Tôi tin đàn ông cũng rung động bởi những cảm xúc cơ bản nhất của con người", Fang bày tỏ.
Ông giải thích ở thời điểm cuối đời, chẳng người đàn ông nào màng đến địa vị hay sự nghiệp, họ chỉ muốn được vây quanh bởi gia đình, và nghe những đứa con nói rằng: "Bố là ông bố tuyệt vời nhất. Con yêu bố".
Khi đàn ông hiểu được điều đó, họ sẵn sàng chăm sóc cho người bạn đời cũng như những đứa con của mình, từ đó giảm gánh nặng trên vai phụ nữ.
Fang nói rằng khi câu chuyện về lớp học "đạo đức nam nhi" lan truyền trên mạng, có rất nhiều bình luận trái chiều. Cái khó lớn nhất ở hiện tại là chiêu mộ học viên, bởi thắng thắn mà nói, không có nhiều đàn ông muốn học lớp này.
"Tôi không hy vọng người ta chỉ học lớp 3 ngày rồi trở thành một nhà cách mạng bình đẳng giới. Tôi mất cả chục năm để ở vị trí hiện tại. Thúc đẩy thay đổi trong cả xã hội là cả một quá trình dài. Tất cả những gì chúng ta cần làm là cất tiếng nói và làm việc cần làm".
Khi bước vào một căn phòng toàn những người xa lạ, chúng ta có thể cảm nhận được ai gây ấn tượng với mình chỉ dựa vào hình thức bên ngoài, nhờ vào “sự hấp dẫn giới tính", bao gồm những dấu hiệu về tuổi tác, giới tính, tình trạng sinh sản và phẩm chất của mỗi cá nhân, cùng với đó là các đáp ứng kích thích được lập trình đối với những đặc tính tình dục và cả những đặc điểm khác nữa.