Sáng 9/10, phiên xử sơ thẩm Châu Thị Thu Nga (cựu Chủ tịch HĐQT Housing Group) và đồng phạm lừa đảo gần 400 tỷ bước sang phần tranh tụng.
Trước đó ít phút, đại diện VKS đã lần lượt đề nghị mức án với 10 bị cáo. Trong số này, bị cáo Nga bị đề nghị mức án cao nhất là chung thân, người thấp nhất từ 30-36 tháng tù là Phan Thanh Tuyên (57 tuổi, nguyên Phó tổng giám đốc Housing Group).
Là người đầu tiên bày tỏ quan điểm, luật sư Hoàng Văn Hướng (bào chữa cho Châu Thị Thu Nga) đã kiến nghị các vi phạm tố tụng khi điều tra vụ án.
Luật sư hoài nghi khoản tiền 348 tỷ đồng
“Gần 3 năm bào chữa và bảo vệ quyền lợi, chúng tôi không được tham gia hoạt động điều tra. Rõ ràng nếu được tham gia trong quá trình tố tụng, bào chữa, các buổi hỏi cung, thực nghiệm điều tra thì tài liệu hồ sơ vụ án chúng tôi sẽ tâm phục khẩu phục. Kể cả thân chủ chúng tôi đề nghị rồi nhưng không được chấp nhận”, ông Hướng đề nghị HĐXX xem xét các chứng cứ hồ sơ vụ án có khách quan, đảm bảo yêu cầu tố tụng hay không.
Viện dẫn cáo trạng quy kết Châu Thị Thu Nga chiếm đoạt hơn 348 tỷ đồng, luật sư hoài nghi về tính khách quan, công khai của phiên tòa khi các câu hỏi của luật sư về những bút lục, lời khai nhưng không được trả lời, không được đánh giá.
Đề cập đến nội dung vụ án, ông Hướng nói cáo trạng quy kết Châu Thị Thu Nga là không thuyết phục. Luật sư chứng minh tội Lừa đảo chiếm đoạt có 2 dấu hiệu cấu thành là hành vi gian dối và chiếm đoạt.
“Tôi khẳng định bà Nga không có hành vi gian dối”, vị luật sư bào chữa cho cựu Chủ tịch HĐQT khẳng định. Về việc lập mô hình dự án, ông Hướng nói mô hình được Housing Group lập là để triển lãm, sau đó để ở trụ sở không phải lừa gạt.
Luật sư Hoàng Văn Hướng. Ảnh: Việt Hùng. |
Còn tình tiết khoan nhồi 59 cọc bê tông tại dự án, luật sư cho rằng số này 3 cọc khoan thí nghiệm được phép thực hiện. Còn 56 cọc còn lại âm dưới mặt đất 2 m. "Khách hàng được thẩm vấn đều nói họ nộp tiền tin vì bà Nga là đại biểu và uy tín của Housing Group, không phải vì cọc bê tông", ông Hướng lên tiếng.
Luật sư nói trên website công ty, Housing Group chỉ đăng thông tin giới thiệu chung về dự án, không quảng cáo riêng về dự án B5 Cầu Diễn.
Trong phần tranh tụng, ông Hướng nói hiện có hơn 200 khách hàng chưa được cơ quan điều tra triệu tập lấy lời khai nên việc quy kết bị cáo Nga chiếm đoạt 348 tỷ là vi phạm tố tụng. Đi sâu về nội dung này, luật sư cho biết cáo trạng thể hiện Housing Group đã chi 85 tỷ ký hợp đồng kinh tế với 4 công ty. Đó là hoạt động kinh doanh thể hiện trong sổ sách được kiểm toán.
Theo quan điểm luật sư, cựu Chủ tịch Housing Group không phải chịu trách nhiệm về số tiền này vì người đại diện pháp luật mới của công ty cũng thừa nhận tiền được chi cho dự án đang triển khai.
Với những khoản tiền chi thưởng lễ Tết, nộp tiền bảo hiểm xã hội, may đồng phục, chi phúc lợi từ thiện, mua ôtô, chi quảng cáo, ông Hướng nhận định đây là chi hợp pháp cho doanh nghiệp. Khoản chi hơn 25 tỷ đồng cho các dự án khác cũng đang được Housing Group thực hiện nên không thể quy kết bà Nga chiếm đoạt. “Tôi đề nghị VKS thực hiện quyền công tố xem xét lại việc này cũng như đối tụng với tôi để có thể rút còn 187 tỷ đồng trong phần tôi trình bày nêu trên”.
Bị cáo Châu Thị Thu Nga được đưa đến tòa sáng 9/10. Ảnh: Việt Hùng. |
Hơn 200 khách hàng chưa lấy được lời khai
Theo luật sư Hướng, trang 9 cáo trạng nói cơ quan điều tra tách việc chi 157 tỷ không có hóa đơn chứng từ để điều tra do hết thời hạn nhưng vẫn quy kết Châu Thị Thu Nga chiếm đoạt hơn 348 tỷ là không khách quan và mâu thuẫn trong hoạt động tố tụng. “Chưa có quyết định tách vụ án thì chúng tôi được phép đánh giá, kể cả 1,5 triệu USD bà Nga khai để chạy đại biểu Quốc hội. Chúng tôi thấy làm tiếc, nếu như được đánh giá thì chúng tôi sẽ làm rõ các khoản này ra”, ông Hướng nói và cho rằng cần tôn trọng hàng triệu lá phiếu cử tri, bà Nga không thể ứng cử do một cá nhân quyết định.
Người bào chữa cho bị cáo Nga nhấn mạnh, nếu tách khoản tiền 157 tỷ đồng thì thân chủ của ông chỉ còn chịu trách nhiệm hơn 29 tỷ đồng về một tội danh khác.
Ngoài ra, ông Hướng cho rằng Housing ký hợp đồng với khách hàng bằng tư cách pháp nhân nên không thể quy kết trách nhiệm cá nhân với bà Nga. “Điều này phù hợp với nguyện vọng của bà con là dự án sẽ tiếp tục, có nghĩa hợp đồng còn hiệu lực. Nếu bà Nga lừa đảo thì hợp đồng đó sẽ vô hiệu và khách hàng phải tìm bà Nga để đòi tài sản”, luật sư nói có sự mâu thuẫn trong xác định quan hệ pháp luật.
Liên quan tới 3 loại hợp đồng đã ký, ông Hướng nói đó là hợp đồng dân sự vay vốn có thỏa thuận trả lãi. Nếu khách hàng không lấy căn hộ sẽ được trả cả gốc lẫn lãi. Luật sư đề nghị HĐXX xem xét trả hồ sơ để cơ quan điều tra tách riêng nội dung này.
Người bào chữa cho bị cáo Châu Thị Thu Nga còn cho rằng có 251 khách hàng chưa được lấy lời khai, không phải con số 229/726 khách hàng như cơ quan điều tra kết luận… “Đề nghị cơ quan điều tra tách riêng phần 229 khách hàng không có đơn ra để giải quyết sau, giờ những khách hàng đó không có đơn yêu cầu thì cơ quan điều tra làm theo yêu cầu gì?”, ông Hướng nói và một lần nữa mong muốn HĐXX ghi nhận quan điểm trả hồ sơ điều tra, xác minh làm rõ các quan hệ pháp luật để vụ án được khách quan, công tâm.
Với những lời bào chữa luật sư đưa ra, bị cáo Châu Thị Thu Nga nói cảm thấy thực sự oan ức vì bản thân không lừa đảo.
"Nếu Housing Group mà chiếm đoạt hoặc dự án không có thật thì tất cả khách hàng ngồi đây không thể đồng hành cùng công ty. Kính đề nghị các cơ quan ban ngành tiếp tục cho triển khai dự án”, bị cáo sinh năm 1965 nói và cho biết hiện Housing Group đã có đối tác mới.
"Vay vốn huy động, chúng tôi đủ điều kiện triển khai. Bản thân tôi chưa bao giờ đăng thông tin sai. Tại sao chúng tôi phải công khai tất cả các bước đi đến đâu, triển khai tới đâu. Còn hơn 200 khách hàng chưa được lấy lời khai. Họ đến Housing làm gì. VKS nói tôi phải có trách nhiệm với toàn bộ số tiền hơn 377 tỷ đó. Bảo tôi phải đền số tiền đó tôi hoàn toàn không đồng ý”, cựu đại biểu Quốc hội phân trần ở tòa.
Bị cáo bị cáo buộc là chủ mưu vụ án nói vấn đề nào chưa làm rõ, làm đủ đề nghị tòa trả hồ sơ xem xét rõ. Ngoài ra cần xem xét các bị cáo ở đây có giúp sức bà lừa đảo hay không.
Phó tổng Housing Group: "Không biết, không bàn, không thống nhất'
Bày tỏ quan điểm về phần luận tội của VKSND, nguyên Phó tổng giám đốc Housing Group Lê Hồng Cương và luật sư bào chữa đều khẳng định bị cáo này không đồng phạm với bà Nga trong việc lừa đảo chiếm đoạt tài sản của khách hàng.
Bị cáo Lê Hồng Cương sau phiên xử sáng 9/10. Ảnh: Việt Hùng. |
Ngoài việc không biết, không bàn bạc, thống nhất với Nga về hành vi phạm tội, bị cáo Cương nói chỉ thực hiện công việc theo nhiệm vụ, không được hưởng lợi từ số tiền bà Nga đã chiếm đoạt. Bị cáo này nói việc ký nghiệm thu sản phẩm mô hình chỉ là thủ tục trình tự quan hệ hợp đồng kinh tế mà ông Phan Thanh Tuyên - Phó tổng giám đốc Housing Group chưa hoàn thiện. "Số giấy tờ bị cáo ký theo chỉ đạo của bà Nga", bị cáo Cương nói.
Về quy kết cầm 12 tỷ để chạy dự án, bị cáo Cương khẳng định chưa từng cầm tiền của Chủ tịch HĐQT Châu Thị Thu Nga. “Nhận bất cứ khoản tiền nào tại công ty tôi cũng phải ký chứng từ tạm ứng. Khi đối chất tại cơ quan công an tôi cũng khẳng định điều này, nguyên Phó tổng giám đốc Housing Group nói và bác bỏ việc cáo trạng quy kết ông chỉ đạo thi công cọc khoan nhồi tại B5 Cầu Diễn để lừa khách hàng.
Bị cáo Cương khẳng định bản thân chưa bao giờ đến dự án để kiểm tra, thúc giục việc khoan cọc nhồi. Người này thừa nhận đã ký hợp đồng khoan 17 cọc bê tông đại trà, sau đó dừng lại vì không có giấy phép xây dựng.
Theo cáo trạng, từ năm 2009 đến năm 2013, bà Châu Thị Thu Nga và các bị cáo được Chủ tịch Housing Group ủy quyền đã ký 752 hợp đồng góp vốn trái quy định, thu hơn 377 tỷ đồng của khách hàng với cam kết sẽ bàn giao 752 căn hộ tại dự án B5 Cầu Diễn.
Khi không có nhà bàn giao, bà Nga đã trả lại hơn gần 29 tỷ đồng cho 43 khách hàng và chiếm đoạt, sử dụng hơn 348 tỷ đồng.
Trong vụ án này, Châu Thị Thu Nga được xác định giữ vai trò chủ mưu. 9 bị cáo còn lại đều là nhân viên dưới quyền của Nga, bị cáo buộc có hành vi giúp sức.