“Bé nhà tôi đang học hai buổi/ngày ở trường tiểu học Nguyễn Thượng Hiền, quận Gò Vấp (TP.HCM) nhưng vẫn không đủ sức để thi vào lớp 6 trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa. Được bạn bè giới thiệu, tôi đã đăng ký cho bé học luyện thi ba môn: toán, ngữ văn, tiếng Anh tại nhà của giáo viên từ đầu lớp 5 đến nay” - anh H. nhà ở quận Bình Thạnh, cho biết.
7,5 triệu đồng/tháng cho luyện thi
Gần một năm nay, lịch học của con anh H. diễn ra như sau, từ thứ hai đến thứ sáu: sáng - chiều học chính khóa ở trường; tối thứ ba, thứ năm: học luyện thi ở nhà giáo viên; thứ bảy, chủ nhật: từ 7h30-9h30 học luyện thi ở nhà giáo viên, từ 10h-12h: học thêm tiếng Anh ở một trung tâm (theo giải thích của anh H. năm nay điểm thi môn tiếng Anh có hệ số bằng với toán và ngữ văn nên phải đầu tư nhiều cho môn này), buổi chiều học luyện thi.
Ngoài ra, lo con mình không “tải” hết được những kiến thức đã học trong trường chính khóa, trong lớp luyện thi, anh H. còn mời một cô giáo đến dạy kèm tại nhà cho con vào buổi tối hai ngày cuối tuần. “Cô có nhiệm vụ giúp bé làm bài, học bài đầy đủ theo yêu cầu của các giáo viên chính khóa và ngoại khóa” - anh nói.
Mỗi tháng anh tốn bao nhiêu tiền học phí cho việc luyện thi của con? Anh H. làm một phép tính chi li: học ngoại ngữ ở trung tâm 3,5 triệu đồng/tháng, học luyện thi ở nhà giáo viên 1,5 triệu đồng/tháng (ba môn học), giáo viên dạy kèm tại nhà 2,5 triệu đồng/tháng. Tổng cộng mỗi tháng anh phải chi 7,5 triệu đồng cho việc học thêm, luyện thi của con chỉ với mục đích: thi đậu vào lớp 6 trường Trần Đại Nghĩa. Thấy chúng tôi thắc mắc về lịch học dày đặc của bé, kể cả hai ngày cuối tuần cũng phải học suốt từ sáng đến tối, anh H. giải thích: “Tôi và bà xã động viên cháu ráng học cho đến khi thi đậu, lúc đó tha hồ đi chơi”.
Chị Minh Duyên, nhà ở phường Bến Nghé, quận 1, còn lo xa hơn: chị cho con gái đi học luyện thi vào lớp 6 ngay từ khi bé sắp bước vào lớp 4 chương trình chính khóa. “Vợ chồng tôi ngày xưa đều là dân chuyên toán nhưng cầm đề thi vào lớp 6 trường Trần Đại Nghĩa năm 2012 môn toán, cả hai vợ chồng phải bàn bạc, thảo luận mãi mới tìm ra cách giải nhưng mất đến hơn ba tiếng đồng hồ. Từ đó, chúng tôi nhận ra: nếu không cho bé luyện thi từ sớm thì khó thi đậu” - chị Duyên nói.
Sau giờ học chính khóa ở trường, nhiều học sinh lại đến trường THPT Trần Đại Nghĩa để luyện thi vào lớp 6 của trường này. |
Với quan niệm “học nhiều không bổ dọc cũng bổ ngang”, ngoài việc học chính khóa hai buổi/ngày, gần hai năm nay con gái chị Duyên còn học luyện thi ở một cơ sở bồi dưỡng văn hóa vào buổi tối, có cô giáo dạy kèm môn tiếng Anh tại nhà riêng, có giáo viên dạy kèm giúp bé chuẩn bị bài, làm bài tập và dò bài...
Đặc quyền
Hằng năm, trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa tuyển 320-360 học sinh lớp 6. Đây là trường duy nhất ở TP.HCM được phép tuyển sinh lớp 6 bằng hình thức thi tuyển (tất cả các trường còn lại tuyển sinh bằng phương pháp xét tuyển). Do vậy, số lượng thí sinh dự thi rất đông: dao động từ 3.500-4.000 thí sinh tùy từng năm, tỷ lệ “chọi” luôn ở mức 1/11. Tỷ lệ “chọi” cao, đề thi khó đương nhiên sẽ dẫn đến tình trạng luyện thi, phụ huynh ép con em mình phải học ngày học đêm mong kiếm một chỗ học ở trường chuyên.
“Trẻ ở lứa tuổi tiểu học chưa thể nhận định được trường nào tốt, trường nào tệ. Việc luyện thi và dự thi vào trường Trần Đại Nghĩa là do ý muốn, nguyện vọng của phụ huynh mà thôi” - hiệu trưởng một trường THCS ở quận 1 phân tích.
Câu hỏi đặt ra là tại sao một trường chuyên như Trần Đại Nghĩa lại được hưởng đặc quyền đào tạo hệ THCS trong khi Bộ GD-ĐT đã bãi bỏ mô hình trường, lớp chuyên bậc THCS? Nói như một lãnh đạo trường Trần Đại Nghĩa (đề nghị không nêu tên): mục tiêu đào tạo bậc THCS của trường ban đầu là tăng cường tiếng Anh, sau này khi thấy khả năng học tập của học sinh rất tốt nên giáo viên một số bộ môn xây dựng chương trình giảng dạy nâng cao hơn cho học sinh.
Nếu mục tiêu như vậy thì không nhất thiết phải tổ chức một kỳ thi quá tốn kém, gây áp lực nặng nề cho học sinh, tạo ra tình trạng luyện thi tràn lan, nhất là trong bối cảnh ngành GD-ĐT đang hô hào giảm tải chương trình, cải tiến thi cử để giảm bớt áp lực cho học sinh.
Luyện từ năm lớp 4
Hiện ở TP.HCM có hai trung tâm luyện thi vào lớp 6 trường Trần Đại Nghĩa thuộc dạng “mát tay” nhất và cũng được nhiều phụ huynh tin tưởng nhất là Trung tâm bồi dưỡng văn hóa ngoài giờ của Trường Trần Đại Nghĩa và Cơ sở bồi dưỡng văn hóa 218 Lý Tự Trọng, quận 1.
Cô Đàm Lê Đức, phó hiệu trưởng Cơ sở bồi dưỡng văn hóa 218 Lý Tự Trọng, thông tin: “Hiện có gần 1.000 học sinh lớp 4 và gần 1.000 học sinh lớp 5 đang học thêm ở cơ sở chúng tôi. Tuy nhiên, không phải tất cả số học sinh này đều đăng ký dự thi vào lớp 6 trường Trần Đại Nghĩa.
Sau hai năm học ở đây, trải qua nhiều cuộc kiểm tra và “tổng thi”, các em và cha mẹ các em sẽ hiểu được sức học của con mình đến đâu, có đủ khả năng thi vào trường Trần Đại Nghĩa hay không. Ví dụ như năm nay, cho đến thời điểm này chỉ có 400/1.000 học sinh lớp 5 của cơ sở đủ tự tin đăng ký thi vào trường Trần Đại Nghĩa”.