|
|
Mất nước, lượng đường trong máu thấp, nhịp tim bất thường hay vấn đề về van tim đều có thể khiến chúng ta choáng váng thậm chí ngất xỉu. Ảnh: NYTimes. |
Theo tiến sĩ Lawrence Phillips, trợ lý giáo sư y khoa tại khoa tim mạch của Trung tâm Y tế Langone, Đại học New York, ngất xỉu (bất kể lý do) là kết quả khi nguồn cung cấp máu của não bị giảm sút trong thời gian ngắn.
Ông nói: “Nguyên nhân có thể xuất phát từ nhiều bộ phận khác nhau của cơ thể, bao gồm huyết áp giảm, nhịp tim giảm và từ các lý do thần kinh không phụ thuộc tim. Chúng tôi cố gắng tìm hiểu tại sao huyết áp hoặc nhịp tim lại giảm. Một số lý do thì phổ biến và không đáng lo ngại, nhưng những cái khác cần được đánh giá thêm”.
Ngay cả khi bạn không ngất xỉu, huyết áp hoặc nhịp tim giảm có thể gây ra cảm giác choáng váng. Mặt khác, chóng mặt có thể bao gồm cảm giác choáng váng, nhưng nó cũng đi kèm với cảm giác mọi người xung quanh bạn đang quay cuồng.
Thật khó để biết khi nào ngất xỉu hoặc choáng váng là điều khiến chúng ta lo ngại, ngay cả các bác sĩ cũng thường cảm thấy lo lắng. Dưới đây là 10 lý do có thể khiến chúng ta cảm thấy choáng váng và tại sao điều đó lại xảy ra.
Mất nước
Một số người có xu hướng choáng váng hoặc thậm chí ngất xỉu khi họ bị nóng, đổ mồ hôi và mất quá nhiều chất lỏng.
Venkatesh Thiruganasambandamoorthy, nhà dịch tễ học lâm sàng tại Viện Nghiên cứu Bệnh viện Ottawa, phó giáo sư tại Đại học Ottawa, cho biết: “Chuyện này thường xảy ra trong căn phòng nóng, giống như đứng trong nhà thờ vào mùa hè. Nhiệt kích hoạt con đường trong hệ thần kinh khiến huyết áp giảm”.
Các triệu chứng của choáng váng do mất nước bao gồm khô miệng và da, nước tiểu sẫm màu và đau đầu. Lúc này, nằm xuống sẽ cung cấp máu cho tim và não, giúp bạn cảm thấy khá hơn nhanh chóng.
Bất ngờ
Phản ứng tương tự có thể xảy ra khi người bạn cùng phòng nhảy ra từ phía sau ghế trong bữa tiệc sinh nhật để làm bạn bất ngờ.
Tiến sĩ Thiruganasambandamoorthy nói rằng hệ thống thần kinh về cơ bản hoạt động quá mức trong những tình huống này và huyết áp sẽ giảm đột ngột, dẫn đến choáng váng. Thông thường, bạn sẽ nhận được cảnh báo nếu bạn thực sự sắp ngất xỉu như cơ thể hơi tái xanh và cảm thấy buồn nôn.
 |
| Vấn đề về van tim có thể hạn chế lưu lượng máu và gây choáng váng hoặc chóng mặt. Ảnh: Neofect. |
Đứng dậy quá nhanh
Hạ huyết áp thế đứng là cảm giác choáng váng hay thậm chí nhìn thấy các điểm đen trước mắt khi bạn nhảy lên nhanh chóng từ vị trí chỗ ngồi. Nó thường không có vấn đề gì lớn, nhưng nếu xảy ra nhiều hoặc trở nên nghiêm trọng hơn thay vì đỡ hơn sau vài phút, bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ.
Nhịp tim bất thường
Nếu ngất xỉu do bất ngờ được cảnh báo bởi một vài dấu hiệu thì ngất xỉu liên quan đến tim diễn ra nhanh hơn. Vì vậy, bạn thậm chí có thể không nhận thấy bất kỳ cảm giác choáng váng nào.
Theo tiến sĩ Phillips, nhịp tim không đều, tức rối loạn nhịp tim, là khi tim đập quá chậm hoặc quá nhanh. Điều này có thể ảnh hưởng đến việc cung cấp máu đến não.
Melissa S. Burroughs Peña, phó giáo sư y học lâm sàng thuộc khoa tim mạch tại Đại học California, San Francisco, cho biết loại ngất đột ngột, thường không có bất kỳ cảnh báo nào, là điều đáng lo ngại nhất.
“Ai đó có thể đang nói chuyện nhưng đột nhiên ngất đi và thức dậy trên sàn nhà mà không nhớ mình đã có cảm giác gì trước đó", bà giải thích.
Các vấn đề về van tim
Tim dựa vào 4 van để phân phối máu đều khắp toàn bộ cơ thể. Tuy nhiên, một số người gặp vấn đề với van tim từ khi mới sinh, có nghĩa là tim của họ phải làm việc nhiều hơn để hoạt động bình thường.
Tiến sĩ Burroughs Peña cho biết những vấn đề bẩm sinh này có thể xảy ra ở người trẻ tuổi, nhưng người từ 60 tuổi trở lên có nguy cơ cao bị rối loạn nhịp tim. Vấn đề về van tim có thể hạn chế lưu lượng máu và gây choáng váng hoặc chóng mặt, đặc biệt là khi tập thể dục.
Tác dụng phụ của thuốc
Thuốc giảm đau và một số loại thuốc chống lo lắng có thể gây chóng mặt hoặc choáng váng. Điều này xảy ra vì chúng ảnh hưởng trực tiếp đến não, làm chậm nhịp tim hoặc giảm huyết áp theo cách có thể gây ra các triệu chứng đó, theo tiến sĩ Phillips.
Bà Burroughs Peña cho biết cũng có khả năng thấp là bạn bị dị ứng với loại thuốc bạn đang dùng. Trong một số trường hợp hiếm hoi, khi có hiện tượng dị ứng nguy hiểm tính mạng với loại thuốc nào đó, người bệnh có thể bị choáng váng hoặc ngất xỉu.
 |
| Khi chóng mặt, nằm xuống sẽ cung cấp máu cho tim và não, giúp bạn cảm thấy khá hơn nhanh chóng. Ảnh: Verywellfit. |
Lượng đường trong máu thấp
Khi lượng đường trong máu xuống quá thấp, bạn có thể cảm thấy choáng váng vì não không nhận được glucose nó cần để hoạt động.
Tiến sĩ Burroughs Peña nói rằng đây là mối quan tâm về trao đổi chất. Thông thường, ăn uống sẽ giải quyết được các triệu chứng đó. Theo tiến sĩ, bạn có thể trữ đồ ăn nhẹ dễ gây no trong hộc bàn (như thanh protein) để tiếp thêm năng lượng cho những ngày bận rộn điên cuồng.
Nhưng nếu bạn bị tiểu đường và đang dùng thuốc để giảm lượng đường trong máu, tình trạng choáng váng nên được xem xét nghiêm túc.
Bệnh cúm
Cảm cúm, bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do virus gây ra, có thể dẫn đến một số triệu chứng khó chịu như sốt, đau cơ, ớn lạnh, đau họng, đau đầu và nghẹt mũi. Theo tiến sĩ Burroughs Peña nếu bạn cảm thấy choáng váng, bạn có lẽ đổ lỗi cho tình trạng mất nước và lượng đường trong máu thấp. Cả hai lý do này đều có thể khiến bạn choáng váng và có các triệu chứng cúm nặng hơn.
Đột quỵ
Tiến sĩ Phillips cho biết nếu bạn cảm thấy choáng váng (hoặc chóng mặt) kết hợp với yếu cơ, khó nói hoặc tê và ngứa ran, đột quỵ (khi dòng máu bị cắt khỏi một khu vực trong não) có thể là nguyên nhân của các triệu chứng này. Lúc này, bạn nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp ngay lập tức.
Hội chứng nhịp tim nhanh do tư thế đứng (POTS)
Theo Aline M. Holmes, phó giáo sư lâm sàng tại Trường Điều dưỡng thuộc Đại học Rutgers, POTS là tình trạng tim bắt đầu đập “nhanh hơn nhiều” so với bình thường khi bạn thay đổi tư thế như từ ngồi sang đứng.
“Thông thường, khi bạn thay đổi tư thế như vậy, cơ thể điều chỉnh làm huyết áp giảm nhẹ và tích tụ một ít máu ở chân với nhịp tim tăng nhẹ. Nhưng với POTS, cơ thể không thể thực hiện những thay đổi đó như bình thường, dẫn đến chóng mặt và choáng váng”, bà nói.
Độc giả có thể tìm thêm nhiều câu chuyện truyền cảm hứng về những con người vượt qua bệnh tật và những trang sách yêu mến cuộc sống ở tuyển tập sách của Zing.
> Xem thêm: Hành trình chiến thắng bệnh tật
