Phụ nữ thường bị áp đặt nhiều tiêu chuẩn từ phía nhà chồng tương lai. Ảnh minh họa: JAN. |
Trong lịch sử phong kiến Trung Quốc, phụ nữ thường được gả vào những gia đình giàu sang và có địa vị cao. Trường hợp ngược lại, bao gồm việc đàn ông kết hôn với phụ nữ có địa vị cao hơn mình hoặc phụ nữ kết hôn với đàn ông có địa vị thấp hơn mình, rất hiếm khi xảy ra.
Hiện nay, khi trình độ học vấn và nghề nghiệp của phụ nữ ngày càng tăng, phụ nữ Trung Quốc vẫn được kỳ vọng sẽ kết hôn với người có địa vị, tài sản cao hơn, hoặc chí ít là không thấp hơn.
Sở hữu nhà riêng chỉ là thứ yếu
Trong bối cảnh tỷ lệ kết hôn giảm sâu ở xứ tỷ dân, một số chuyên gia đã cố gắng khuyến khích phụ nữ trình độ cao hãy hạ thấp tiêu chuẩn của họ nhưng gần như không có kết quả.
Theo Ji Yingchun, giáo sư ngành xã hội học tại Đại học Thượng Hải (Trung Quốc), nguyên nhân của sự thất bại nằm ở chính góc nhìn của những chuyên gia này. Họ có xu hướng coi phụ nữ là “kẻ đào mỏ”, chỉ muốn kết hôn với đàn ông giàu và có địa vị cao.
Tuy nhiên, kết quả từ nhóm nghiên cứu của bà Ji chứng minh điều ngược lại, rằng chính nam giới mới là nhóm đang duy trì tập tục kết hôn này.
Phụ nữ tiếp tục bị đổ lỗi, chịu trách nhiệm khi "giá cô dâu" tăng cao. Ảnh minh họa: Sim Chi Yin/NPR. |
Nhóm nghiên cứu của giáo sư Ji đã thực hiện 42 cuộc phỏng vấn trực tiếp với các bậc phụ huynh, cùng nhiều năm quan sát những người đến công viên Thượng Hải, một trong những “chợ mai mối” nổi tiếng nhất xứ tỷ dân.
Theo truyền thống, đối với gia đình nhà gái, tiêu chí để xác định một nửa phù hợp cho con họ là việc nhà trai có khả năng mua một căn hộ cho hai vợ chồng hay không. Nhưng điều này dường như không còn đúng với thực tại.
Khoảng 40% phụ huynh tham gia cuộc phỏng vấn bày tỏ sẵn sàng đóng góp trực tiếp vào khoản mua nhà cho con gái và con rể, trong khi 1/4 nói rằng gia cảnh nhà trai không quá quan trọng.
Thậm chí, khả năng mua bất động sản của gia đình chú rể đôi khi còn gây bất lợi. Wei, một người mẹ tham gia cuộc phỏng vấn, cho biết con gái mình từng hủy hôn với một ý trung nhân đầy hứa hẹn. Hai người vốn rất hòa hợp, và người đàn ông cũng sở hữu một căn hộ.
Tuy nhiên, khi mẹ của người đàn ông này có ý định mua căn hộ liền kề để tiện qua lại, cô gái liền chấm dứt mối quan hệ do lo sợ nhà chồng can thiệp quá sâu vào cặp đôi.
"Chiếc giày" tiêu chuẩn
Nền tảng giáo dục và việc làm đóng vai trò quan trọng hơn trong thị trường mai mối hiện đại.
Với nhà trai, một cô con dâu có học thức cao đồng nghĩa sở hữu gen tốt và có khả năng vượt trội trong việc dạy dỗ con cái. Trong khi đó, với nhà gái, một chàng rể có học thức cao biểu thị năng lực và tiềm năng thăng tiến trong sự nghiệp.
Phụ nữ có xu hướng bị đánh giá dựa trên tiêu chuẩn tự đặt ra của nhà trai. Ảnh minh họa: Olivia Martin-McGuire. |
Tuy nhiên, không phải lúc nào trình độ học vấn cao cũng tốt hơn, ít nhất đối với nữ giới.
Giáo sư cho biết trong buổi phỏng vấn, phần lớn phụ huynh có con trai có xu hướng thích con dâu có công việc tốt và ổn định, như giáo viên hoặc công chức. Họ không thích phụ nữ thường xuyên phải tăng ca hoặc làm ca đêm để có thời gian chăm sóc gia đình.
Tao, người đang giúp con trai tìm kiếm ý trung nhân, ưu tiên các cô gái tốt nghiệp từ các trường đại học danh giá hàng đầu Trung Quốc. Theo ông, công việc của họ có thể “làng nhàng”, nhưng điểm thi đại học và bằng cử nhân phải đạt loại xuất sắc nhằm đảm bảo các thế hệ tiếp theo có thể học ở những trường nổi tiếng.
Ông không thích một người con dâu thường xuyên phải đi công tác, cho rằng điều này sẽ dẫn đến “mối quan hệ mập mờ hoặc ngoại tình” với đồng nghiệp nam.
Ngược lại, những phụ huynh có con gái lại có quan điểm thoải mái hơn về trình độ học vấn cũng như nghề nghiệp của con rể tương lai. Thậm chí, một số cha mẹ chấp nhận điều kiện của con rể thấp hơn con gái mình.
Thay vì đòi hỏi nhiều hơn ở chàng rể tương lai, họ lại hạ thấp thành tích xuất sắc của con gái mình. Ví dụ, ông Yan (68 tuổi) thường che giấu sự thật rằng con gái mình kiếm được thu nhập 1 triệu NDT/năm (153.000 USD).
Thông qua nghiên cứu, giáo sư Ji cho rằng phần lớn phụ huynh có con trai rõ ràng vẫn tuân thủ các chuẩn mực giới tính truyền thống, ưu tiên nam giới hơn nữ giới.
“Càng thực hiện nhiều phỏng vấn, tôi càng nghĩ tới chiếc giày thủy tinh của nàng Lọ Lem trong truyện cổ tích. Gia đình chú rể sẽ cân nhắc đối tượng kết hôn phù hợp cho con trai bằng cách đánh giá xem cô gái đó vừa vặn với ‘chiếc giày’ tiêu chuẩn của họ”, giáo sư nói.
AI có cướp đi công việc của chúng ta?
Trong cuốn AI chuyện chưa kể, tác giả Tomoe Ishizumi cho rằng đây chỉ là công cụ tối ưu không hơn không kém. Có một điều chắc chắn rằng AI có thể thay thế phần lớn công việc mà con người đang làm hiện nay. Tuy nhiên, chúng ta không nên nghĩ máy móc sẽ cướp đi công việc của con người mà hãy nghĩ rằng máy móc sẽ làm những công việc vất vả để con người có thời gian sáng tạo hơn.