Ly kỳ vụ cướp đò trên sông Ka Long

Ngày 16/4, TAND TP Móng Cái (Quảng Ninh) sẽ xử sơ thẩm lần hai đối với Bùi Mạnh Giáp (36 tuổi, trú huyện Mê Linh, Hà Nội), người được cho là chủ mưu cầm đầu vụ cướp đò trên sông Ka Long hơn sáu năm trước. Bị cáo Giáp bị cáo buộc là người chủ mưu, chỉ đạo cho nhóm 10 cửu vạn thuộc quyền quản lý của mình đi cướp đò chở hàng điện tử tại khu vực Cổ Ngỗng trên bờ sông Ka Long (phường Hải Hòa, TP Móng Cái) rạng sáng 16/12/2012.

Vụ cướp đò lúc rạng sáng

Theo cáo trạng, năm 2011, Bùi Mạnh Giáp ra phường Hải Hòa (TP Móng Cái) tập hợp 10 người để làm cửu vạn bốc hàng thuê ở vùng biên. Khoảng 0h ngày 16/12/2012, sau khi đi bốc hàng ở bờ sông Ka Long phía Trung Quốc về phòng trọ, cửu vạn Nguyễn Quốc Cường (30 tuổi, quê Sơn La) kể với Giáp rằng khi về có nhìn thấy đò chở hàng điện tử vi tính cũ đỗ ở khu vực Cổ Ngỗng. Cường có ý muốn tổ chức cho anh em đi cướp số hàng trên đò bán lấy tiền tiêu xài.

Bị cáo Bùi Mạnh Giáp tại phiên tòa phúc thẩm hồi tháng 4/2016.

Giáp đồng ý, Cường cùng nhóm cửu vạn mang theo tuýp sắt, kiếm xuống đò cướp hàng. Đến khoảng 2h sáng, theo chỉ đạo của Giáp, Cường cùng chín cửu vạn mang theo một kiếm, một tuýp sắt, một đoạn dây thừng đi đến chỗ đò chở hàng của chủ Trung Quốc đỗ gần khu vực Cổ Ngỗng để cướp.

Cường chỉ đạo Bùi Văn Lâm (31 tuổi, quê Hòa Bình), Lê Đình Đáng (28 tuổi, quê Hà Tĩnh), Nguyễn Ngọc Tùng (25 tuổi, quê Tuyên Quang), Hồ Văn Trung (29 tuổi, quê Nghệ An) cùng Cường xuống đò cướp hàng.

Còn năm cửu vạn khác là Vũ Văn Sinh (24 tuổi, quê Hải Dương), Bùi Văn Giang (40 tuổi), Bùi Văn Đẳng (35 tuổi, cùng quê Hòa Bình), Ngô Văn Công (33 tuổi), Hà Xuân Quyền (27 tuổi, cùng quê Lạng Sơn) ở trên bờ cảnh giới chờ cướp được hàng sẽ đem đi.

Khi xuống đò, Cường tiếp cận lái đò người Trung Quốc giơ tuýp sắt đe dọa. Lái đò không dám chống cự, cả nhóm Cường lấy ba bao hàng máy tính cũ trị giá 3,5 triệu đồng đưa lên bờ. Theo cáo trạng, khi đang cướp thì nhóm Cường bị lực lượng biên phòng phát hiện bắt quả tang. Năm cửu vạn ở dưới đò gồm Cường, Lâm, Đáng, Tùng, Trung bị bắt. Còn nhóm ở trên bờ cảnh giới gồm Sinh, Giang, Đẳng, Công, Quyền chạy thoát.

Bắt rồi lại thả theo lời khai khác nhau

Công an TP Móng Cái căn cứ lời khai của năm cửu vạn bị bắt để bắt khẩn cấp Giáp rồi khởi tố cả sáu người về tội Cướp tài sản. Còn năm cửu vạn cũng bị cho là tham gia vụ cướp nhưng chạy thoát, cơ quan tố tụng không đả động gì đến.

Tháng 12/2012, vụ án được chuyển lên Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Ninh thụ lý. Nhóm cửu vạn năm người không nhận tội và khai Giáp không chỉ đạo cướp hàng. Hết hạn điều tra một năm, công an tỉnh không ban hành được kết luận điều tra mà chuyển ngược vụ án về lại Công an TP Móng Cái. Đầu năm 2014, Công an TP Móng Cái tách vụ án, tạm đình chỉ điều tra đối với Giáp, chỉ truy tố Lâm, Đáng, Tùng, Trung và Cường.

Tại phiên tòa sơ thẩm ngày 12/6/2014, cả năm bị cáo không nhận tội và cuối cùng TAND TP Móng Cái tuyên Cường 10 năm tù; Lâm, Đáng, Tùng, Trung cùng 9 năm tù tội Cướp tài sản. Sau đó bốn bị cáo Cường, Lâm, Đáng, Tùng kháng cáo kêu oan, Trung không kháng cáo. Tại phiên phúc thẩm ngày 11/9/2014, các bị cáo lại nhận tội và khai Giáp là người chỉ đạo cướp. TAND tỉnh đã cho bị cáo Cường được giảm án còn sáu năm tù, bốn bị cáo còn lại cùng bị phạt năm năm tù.

Tháng 10/2014, Công an TP Móng Cái phục hồi điều tra đối với Bùi Mạnh Giáp theo lời khai của nhóm bị cáo tại phiên tòa phúc thẩm. Tháng 8/2015, VKSND TP Móng Cái truy tố Giáp (lần đầu) về tội Cướp tài sản theo điểm d khoản 2 Điều 133 BLHS 1999. Tại phiên tòa sơ thẩm ngày 26/11/2015, Giáp kêu oan, năm cửu vạn Cường, Lâm, Đáng, Tùng, Trung (đang thi hành án) ra tòa làm chứng cũng kêu oan cho Giáp. Giáp bị tòa phạt bảy năm tù.

Tới phiên tòa phúc thẩm ngày 15/4/2016, TAND tỉnh Quảng Ninh nhận định quá trình điều tra, truy tố, xét xử, bị cáo Giáp đều kêu oan, tại phiên tòa sơ thẩm, phúc thẩm, nhân chứng đều khẳng định bị cáo Giáp oan. Ngoài ra, nhân chứng Cường (đang là bị án) khai khi bị tạm giam với một nhóm khác, nhóm này có thừa nhận với Cường việc thực hiện vụ cướp. Cuối cùng TAND tỉnh đã hủy án sơ thẩm để điều tra lại.

Cuối tháng 11/2016, Giáp được cho tại ngoại. Nhưng đến tháng 10/2018, Giáp lại bị bắt tạm giam để điều tra. Bản cáo trạng (lần hai) ban hành ngày 30/1/2019 của VKSND TP Móng Cái cho rằng có đủ căn cứ để truy tố Giáp về tội Cướp tài sản theo điểm d khoản 2 Điều 168 BLHS 2015 (khung hình phạt 7-15 năm tù).

Đối với năm cửu vạn Vũ Văn Sinh, Bùi Văn Giang, Bùi Văn Đẳng, Ngô Văn Công, Hà Xuân Quyền (nhóm cảnh giới trên bờ), mặc dù xác định đã thực hiện vụ cướp nhưng cáo trạng của VKSND TP Móng Cái cho rằng chưa đủ căn cứ chứng minh nên tách ra để điều tra, xử lý sau.