Đại dịch Covid-19 đã gây ra tình trạng thiếu nhân viên y tế toàn thế giới, buộc các chính phủ phải vào cuộc, theo New York Times.
Năm 2020, Tây Ban Nha đã đưa ra kế hoạch khẩn cấp nhằm tuyển dụng các sinh viên y khoa cũng như bác sĩ đã nghỉ hưu đi chống dịch.
Tháng trước, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi yêu cầu các quan chức địa phương bắt đầu tuyển dụng sinh viên y khoa năm cuối.
 |
| Hệ thống y tế Maldives phụ thuộc vào nhân viên y tế nước ngoài. Ảnh: Ahmed Shurau/AFP. |
Nhưng Maldives, một quần đảo gồm khoảng 1.200 hòn đảo nằm ở Ấn Độ Dương, phải đối mặt với thách thức kỳ lạ hơn cả bởi hệ thống chăm sóc sức khỏe của quốc gia này phụ thuộc phần lớn vào lao động nước ngoài.
Cụ thể, nhiều y bác sĩ của Maldives lại đến từ Ấn Độ - đất nước đang phải đối mặt với đợt bùng phát dịch bệnh tồi tệ nhất thế giới, theo New York Times.
Làn sóng mới lớn không ngờ
“Chúng tôi đã trao đổi với các nước như Bangladesh và Ấn Độ. Thế nhưng, họ không thể cung cấp bất kỳ sự hỗ trợ nào, bởi họ cũng phải đối mặt với đợt bùng phát Covid-19 riêng của mình”, Tổng thống Ibrahim Mohamed Solih nói vào tháng trước.
Dù thành công trong việc chế ngự làn sóng dịch đầu tiên, chính phủ Maldives vẫn không chắc chắn có thể bố trí nhân viên y tế như thế nào để chuẩn bị cho cuộc khủng hoảng tiếp theo.
“Ở thời điểm tồi tệ nhất, thậm chí một y tá phải điều trị cho 20 bệnh nhân. Chúng tôi cần cả nguồn nhân lực để cung cấp dịch vụ chăm sóc cho những người già nằm liệt giường, nhưng các y tá đã kiệt sức”, Mariya Saeed, người đứng đầu Cơ sở Y tế Hulhumalé ở thủ đô Malé, cho biết.
Maldives, với dân số khoảng 540.000 người, tự coi mình là hình mẫu ứng phó với đại dịch cho các quốc gia nhỏ.
Nhờ tích cực truy vết và dựa vào địa hình để làm chậm sự bùng phát, chính phủ đã giữ số ca dương tính ở mức đủ thấp để có thể duy trì các hoạt động trong nước, đồng thời thu hút khách du lịch quốc tế quay trở lại các khu nghỉ dưỡng sang trọng - trụ cột của nền kinh tế nước này.
Vào tháng 4, mùa lễ Ramadan của người Hồi giáo và cuộc bầu cử toàn quốc vẫn diễn ra như thường lệ.
 |
| Làn sóng dịch mới lớn hơn những gì hệ thống y tế Maldives chuẩn bị. Ảnh: Trung tâm Điều hành Y tế Khẩn cấp Maldives. |
Thế nhưng, Maldives vẫn không tránh khỏi đợt bùng phát dịch thứ hai và phải gánh chịu thiệt hại nặng nề, dù 59% dân số đã nhận ít nhất một liều vaccine Covid-19. Gần 1/2 trên tổng số 200 ca tử vong vì Covid-19 ở đảo quốc này đều nằm trong tháng 5 vừa qua.
Marjan Montazemi, đại diện Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) tại Maldives, cho biết nhiều cư dân thủ đô Malé hiện có người thân trong đại gia đình đã qua đời vì dịch bệnh.
“Vì những con số thương vong không lớn bằng các quốc gia khác, tình trạng Covid-19 ở Maldives không thu hút sự chú ý. Tuy nhiên, đối với đất nước này, nó vẫn là một vấn đề khó khăn”, bà nói.
Giới chức Maldives chưa xác nhận có bao nhiêu biến thể của virus SARS-CoV-2 ở đợt bùng phát mới này. Thế nhưng, các bác sĩ địa phương cho biết Delta, biến thể được phát hiện lần đầu ở quốc gia láng giềng Ấn Độ, có thể đóng vai trò nào đó.
Quá phụ thuộc vào nước ngoài
Khi số ca nhiễm mới lên đến 1.500 người/ngày vào tháng 5, hàng trăm bệnh nhân Covid-19 đã đến Cơ sở Y tế Hulhumalé. Mặc dù được xây dựng từ năm ngoái với mục đích điều trị cho bệnh nhân Covid-19, cơ sở này - gồm 16 bác sĩ và 89 y tá - vẫn chưa sẵn sàng.
“Chúng tôi luôn trong tâm thế chuẩn bị cho làn sóng Covid-19 mới, nhưng một đợt dịch xuất hiện đột ngột và lớn thế này thì thật bất ngờ”, Nazla Musthafa, cố vấn y tế chính phủ, cho biết.
Đứng trước tình hình khẩn cấp, trường y thuộc ĐH Quốc gia Maldives gửi hàng chục sinh viên y và điều dưỡng đến hỗ trợ các cơ sở y tế ở Malé. Chính phủ cũng kêu gọi các y tá nghỉ hưu và những tình nguyện viên không có kinh nghiệm để bù đắp cho sự thiếu hụt nhân viên y tế.
Rizna Zareer (35 tuổi), một tình nguyện viên, cho biết cô chủ yếu hỗ trợ tinh thần cho những bệnh nhân Covid-19 không được phép gặp bạn bè, người thân.
“Chúng tôi đối xử với nhau như người nhà”, cô nói.
 |
| Chính phủ Maldives biến một trung tâm phân phối thành cơ sở y tế mới để điều trị Covid-19. Ảnh: Văn phòng Tổng thống nước Cộng hòa Maldives. |
Theo tuyên bố của nhóm chuyên gia đến từ Ngân hàng Thế giới (WB), tình trạng thiếu hụt y bác sĩ ở Maldives tồi tệ đến mức nhân sự thuộc tổ truy vết phải làm việc liên tục ngày đêm không ngơi nghỉ.
Nó cũng nhấn mạnh sự quá phụ thuộc vào nhân viên y tế nước ngoài của Maldives, một vấn đề mà chính phủ đảo quốc này nắm rõ ngay cả trước khi đại dịch xuất hiện. Năm 2018, chỉ 1/5 trong số 900 bác sĩ và hơn 1/2 trong số 3.000 y tá của Maldives là người địa phương, theo một báo cáo của chính phủ.
Không giống như Ireland, Isreal và New Zealand - những quốc gia cũng phụ thuộc nhiều vào nhân viên y tế nước ngoài - Maldives không giàu có.
Điều đó đồng nghĩa rằng nó không đủ thu hút các bác sĩ và y tá ngoại quốc, đặc biệt trong thời kỳ đại dịch khó khăn này.
S. Irudaya Rajan, Chủ tịch Viện nghiên cứu Di cư và Phát triển Quốc tế có trụ sở ở miền nam Ấn Độ, mong đợi rằng những quốc gia thường gửi lượng lớn nhân viên y tế ra nước ngoài như Ấn Độ và Philippines sẽ điều chỉnh chính sách để giữ chân nhiều nhân viên ở quê nhà chống dịch hơn.
Về phần Maldives, ông Rajan nói rằng đảo quốc cần chiến lược tốt hơn nhằm đảm bảo nguồn cung bác sĩ và y tá nước ngoài, chẳng hạn tài trợ cho sinh viên y khoa Ấn Độ học tập tại Ấn Độ rồi yêu cầu họ làm việc ở Maldives vài năm hậu tốt nghiệp.
“Một bài học mà mọi quốc gia nên rút ra từ Covid-19: Đừng khai thác từ các quốc gia nghèo như Ấn Độ và Philippines. Hãy đầu tư vào họ và người dân của họ, rồi họ sẽ đem lại lợi ích tới bạn”, ông Rajan nói.
