“Tôi đã thăm khám và điều trị nhiều bệnh nhân bị nhiễm giun đũa chó nhưng đây là trường hợp đặc biệt đáng ngại. Mắt bệnh nhân bị lác hoàn toàn, lòng đen gần như không nhìn thấy”, giáo sư Đề nói.
Cụ thể, theo vị bác sĩ này, bệnh nhân nhập viện mới đây là một bé trai (12 tuổi, quê huyện Quảng Trạch, Quảng Bình). Bệnh nhân trước đó hoàn toàn khỏe mạnh, không bị bệnh liên quan đến mắt, không bị trúng gió.
Theo lời kể của gia đình, bé bắt đầu có dấu hiệu lác mắt khoảng 3-4 ngày trước khi gia đình cho đi thăm khám tại bệnh viện tỉnh. Tuy nhiên, bác sĩ không phát hiện ra bệnh. Sau đó, bệnh nhân tiếp tục khám tại Viện Mắt Trung ương và Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương nhưng cũng bị “trả về” vì không tìm ra nguyên nhân.
 |
| Hình ảnh giun đũa chó trưởng thành - ảnh Nguyễn Tâm |
“Cháu bé chỉ cố nhìn để định hướng đường khi cần rồi mắt lại bị lác như cũ. Nhìn bình thường mắt cháu hoàn toàn không còn lòng đen, rất thương. Chúng tôi đã cho tiến hành cho xét nghiệm máu. Và kết quả, cháu dương tính với ký sinh trùng giun đũa chó”, bác sĩ Đề nói.
Vẫn theo bác sĩ Đề, sau khi phát hiện đúng bệnh. Bệnh nhân được điều trị bằng uống thuốc và sau 10 ngày, mắt trở lại bình thường, sức khỏe hoàn toàn ổn định.
Với kinh nghiệm hơn 30 năm trong ngành ký sinh trùng, bác sĩ Đề cho biết năm 2012 ông đã từng tham gia điều trị một ca bệnh là người lớn bị nhiễm giun đũa chó nặng tương tự.
“Bệnh nhân năm 2012 này may mắn đã được viện Mắt Trung ương soi đáy mắt. Họ nhìn thấy ấu trùng giun còn vướng ở mắt và mổ kịp thời, lấy được ra. Tuy nhiên, trường hợp bé trai 12 tuổi này, không soi thấy ấu trùng. Nếu không phát hiện được, bệnh nhân sẽ bị di chứng suốt đời không khỏi, dẫn tới mù mắt”, bác sĩ Đề chia sẻ.
Bác sĩ Đề tư vấn, các gia đình cần vệ sinh môi trường đặc biệt là khu vực có phân chó, khu vực trong nhà và khu vui chơi của trẻ em. Mọi người nên rửa tay trước khi ăn hoặc chuẩn bị thức ăn, không ăn rau sống khi chưa rửa thật sạch hoặc thịt chó chưa nấu chín.
Nếu nuôi chó, các gia đình nên tẩy giun cho chó. Với chó con, cần tẩy giun ngay từ 3 tuần tuổi, tẩy giun nhắc lại 3 lần cách nhau 2 tuần và sau đó cứ 6 tháng tẩy một lần. Đặc biệt, không cho trẻ con chơi với chó, nhất là chó con, tránh để trẻ nuốt đất.
Theo các chuyên gia về ký sinh trùng, giun đũa chó (tên khoa học là Toxocara canis) ký sinh trong ruột non của chó, gặp ở 80% chó ở vùng nhiệt đới và 17-20% chó ở vùng ôn đới. Giun trưởng thành sống trong ruột non chó con dưới 3-6 tháng tuổi; mỗi ngày giun đẻ khoảng 200.000 trứng, trứng giun theo phân chó ra ngoài và có thể sống ở ngoại cảnh nhiều tháng.
Người nuốt phải trứng thường là trẻ em chơi đất, chơi với chó hoặc người lớn làm những nghề gần gũi với chó. Ngoài ra, ấu trùng trứng giun còn có thể vào cơ thể người do việc dính vào rau, thức ăn, gián, kiến tha…
Khi vào ruột non, ấu trùng sẽ chui ra khỏi trứng vào vách ruột, theo máu lên gan, phổi, não, tim, da, cơ, mắt... Tại đây, ấu trùng có thể sống được nhiều tháng, thậm chí nhiều năm. Và vì lạc vật chủ sang người nên chúng không bao giờ phát triển thành giun trưởng thành.
Các triệu chứng thường gặp ở người bị bệnh giun đũa chó là u hạt do ấu trùng, ấu trùng di chuyển nội tạng (gặp ở trẻ nhỏ 1-4 tuổi nhiều hơn ở người lớn) và ấu trùng di chuyển ở mắt.
Trẻ em khi mắc thường có biểu hiện sốt nhẹ, ăn ít, gầy yếu, tiêu chảy, buồn nôn, ói mửa; đau cơ và khớp; ho khạc ra đờm có bạch cầu ái toan, khó thở dạng suyễn, thâm nhiễm phổi; da nổi dát đỏ hoặc mề đay, hồng ban đa dạng, gan to, cứng, bề mặt nhẵn, không đau; đôi khi lách hơi to.
Người lớn cũng sốt nhẹ, mệt, nổi mẫn đỏ, ngứa, khó thở dạng suyễn, có thể giảm thị lực một bên do viêm hạt ở võng mạc hoặc viêm nội nhãn mạn tính. Ngoài ra bệnh còn có thể biểu hiện ở khớp, cơ, da, tim hoặc tổn thương thần kinh trung ương do ấu trùng xâm nhiễm vào não, lên cơn động kinh, liệt, co giật, chui vào tủy sống gây rối loạn…
