Mới đây, chị N.T.P.T. (27 tuổi, TP.HCM), bệnh nhân suy thận giai đoạn cuối đã được hồi sinh sau ca ghép thận. Người cho là bà N.T.M.P. (51 tuổi, TP.HCM) - mẹ của chị.
Dành thứ tốt nhất cho con
Cách đây 2 năm, chị T. xuất hiện triệu chứng ói mửa, đi tiểu nhiều, đôi khi chân sưng phù, gặp khó khăn trong việc di chuyển. Sau khi khám tổng quát tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, chị bất ngờ phát hiện mình bị suy thận giai đoạn cuối. Các bác sĩ đã chỉ định chị T. sử dụng thuốc và chạy thận để duy trì sự sống.
Theo các bác sĩ, ghép thận là phương pháp tốt nhất trong việc điều trị cho bệnh nhân suy giai đoạn cuối. Chạy thận nhân tạo và lọc màng bụng là các phương pháp giúp duy trì sự sống cho người bệnh thận mạn giai đoạn cuối. Còn ghép thận có ưu điểm là mang lại chất lượng cuộc sống tốt hơn, giúp người bệnh có thể tái hòa nhập vào sinh hoạt hàng ngày của cộng đồng xã hội, đồng thời trở lại làm việc gần như bình thường thay vì lệ thuộc vào máy lọc và các hệ thống lọc phức tạp.
Sau khi thực hiện các xét nghiệm cần thiết, bác sĩ cho biết bà P. có chỉ số miễn dịch học và chỉ số sinh hóa phù hợp, có thể hiến thận cho con gái.
GS.TS.BS Trần Ngọc Sinh (Cố vấn chuyên môn Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM đồng thời là phẫu thuật viên chính của ca mổ) cho biết người mẹ có 2 thận với chức năng bình thường, tuy nhiên thận trái có một nang nhỏ khoảng 20 mm. Theo quan điểm nhân đạo trong y học, khi người hiến thận còn sống, nên chọn để ghép quả thận kém hơn về chức năng, thận có bệnh lý lành tính (như sỏi nhỏ, nang nhỏ) hoặc những bất thường nhỏ về giải phẫu học, để lại quả thận tốt nhất cho người hiến nhằm đảm bảo an toàn tối đa cho họ.
"Chúng tôi đã khuyên bà P. nên hiến thận trái. Tuy nhiên, bà vẫn nhiều lần trình bày nguyện vọng hiến thận phải - quả thận tốt nhất cho con”, GS Sinh kể.
 |
| Bác sĩ Trần Ngọc Sinh cùng ê-kíp ghép tạng. Ảnh: BVCC. |
Nói về quyết định hiến thận cho con gái, bà P. ngậm ngùi: “Đối với một người mẹ, chẳng có nỗi đau nào lớn hơn việc chứng kiến những cơn đau của con. Lúc biết T. bị bệnh nặng, trong tôi chỉ có một suy nghĩ duy nhất là làm sao có thể cứu con".
Bà kể bệnh tật làm con gái ngày một xanh xao, nhưng cô vẫn luôn lạc quan, động viên mẹ đừng quá lo lắng.
"Thật may mắn khi tôi có thể hiến thận cho con, chỉ cần con được sống khỏe mạnh, nỗi đau hay sự mất mát nào tôi cũng có thể chịu đựng. Chỉ mong sau này con quý trọng sức khỏe, sống tiếp một cuộc đời hạnh phúc, có ích cho gia đình và xã hội', bà nói.
Không được phạm sai lầm
ThS.BS Huỳnh Ngọc Phương Thảo (Trưởng khoa Nội thận - Thận nhân tạo) chia sẻ mặc dù đã được chuẩn bị kỹ càng về mọi phương tiện kỹ thuật, cơ sở vật chất, các bác sĩ không khỏi hồi hộp theo dõi từng diễn tiến của ca ghép này.
Xúc động trước nghĩa cử lớn lao của người mẹ cũng như mong muốn mang lại cho người bệnh chất lượng sống tốt nhất, ê-kíp luôn trăn trở, bàn bạc làm sao để cả hai mẹ con được an toàn và có chức năng thận tốt nhất có thể.
"Chúng tôi tự nhủ không cho phép có một sai lầm nhỏ nào", bác sĩ Thảo nói.
 |
| Sau ghép thận, chị T. cùng mẹ đều hồi phục tốt. Ảnh: BVCC. |
Sau khi cân nhắc nguyện vọng của người mẹ và phương án an toàn cho cả 2 mẹ con, Hội đồng Ghép thận do Ban Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM chỉ đạo đã quyết định lấy thận bên phải của người mẹ để ghép cho người con. Vấn đề nang ở thận trái của người mẹ nếu có dấu hiệu bất ổn sẽ tiến hành can thiệp sau này. Đây cũng đồng thời là thử thách cho ê-kíp mổ về mặt kỹ thuật vì việc lấy và ghép thận bên phải phức tạp hơn so với bên trái.
GS.TS.BS Trần Ngọc Sinh cho biết tĩnh mạch thận phải rất ngắn, cần phải dùng một đoạn tĩnh mạch lấy từ nơi khác tạo hình làm dài tĩnh mạch thận thì mới có thể ghép được. Bệnh viện đã có nhiều nghiên cứu giải pháp đơn giản và an toàn hơn cho vấn đề này là áp dụng kỹ thuật chuyển vị mạch máu khi ghép thận phải vào hốc chậu phải.
Thực hiện kỹ thuật này đòi hỏi sự tinh tế, phức tạp hơn về phẫu thuật nhưng tỷ lệ biến chứng hậu phẫu ít hơn so với các phương pháp khác. Sau mổ 14 ngày, các chỉ số chức năng thận của người con đã trở về mức bình thường.
Với sự chỉ đạo Ban Giám đốc và sự nỗ lực của ê-kíp ghép thận, sau phẫu thuật sức khỏe của 2 mẹ con chị T. đều ổn định. Sau ca ghép 5 ngày, bà P. được xuất viện và trở về nhà với chỉ số creatinin - huyết thanh (chỉ số đánh giá chức năng thận) ở mức bình thường.
Trong khi đó, chị T. vẫn được tiếp tục theo dõi tại phòng cách ly tuyệt đối. Tại đây, chị được đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng chăm sóc đặc biệt, được sử dụng thuốc ức chế miễn dịch sau ghép.
5 ngày sau, chị T. được chuyển sang phòng cách ly tương đối tại khoa Tiết niệu với tình trạng sức khỏe ngày càng ổn định. Gần 2 tuần sau ghép, chị T. được Hội đồng Ghép thận cho phép xuất viện.
 |
| Chị T. xuất viện trong sự vui mừng của đội ngũ y bác sĩ. Ảnh: BVCC |
Chị T. chia sẻ: “Nghĩ đến mẹ, tôi thường không cầm được nước mắt. Hơn 1 năm ròng rã chạy thận, tôi đã rất suy kiệt, không nghĩ rằng mình lại có thể được sống khỏe mạnh như ngày hôm nay. Tất cả là nhờ có mẹ, nhờ có các y bác sĩ của bệnh viện”.
GS.TS.BS Trương Quang Bình (Phó giám đốc Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM) chia sẻ ghép tạng là hoạt động có tính chuyên môn và nhân văn rất cao. Thành công của những ca ghép không chỉ mang lại niềm vui cho bệnh nhân và gia đình mà còn là động lực cho đội ngũ y bác sĩ của bệnh viện tiếp tục nỗ lực, không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn, hướng đến việc thành lập Trung tâm Ghép tạng trong khoảng 2-3 năm tới.
